Het signaal kwam afgelopen nacht nadat New Horizons urenlang opnamen had gemaakt van zijn omgeving. Haarscherpe foto’s onthulden al eerder dat de grootste ijsdwerg van het zonnestelsel iets groter is dan verwacht: de doorsnede van Pluto bedraagt niet 2300, maar 2370 kilometer.

New Horizons, een ruimtesonde zo groot als een elektronisch orgel, kreeg Pluto enkele weken geleden voor het eerst in het vizier. Sindsdien stuurt de sonde voortdurend steeds scherpere foto’s naar de aarde.

Waarom is New Horizons op Pluto afgestuurd?

Wetenschappers weten nog maar heel weinig van de kleine planeet. Omdat Pluto zo ver weg staat, werd deze pas in 1930 ontdekt door de Amerikaanse sterren­kundige Clyde Tombaugh (1906-1997). Vandaar dat de afgelopen dagen vol spanning is afgewacht wat de ruimtesonde gisteren zou gaan onthullen.

Op welke vragen hopen de wetenschappers antwoord te krijgen?

De missie van New Horizons kan misschien opheldering geven of Pluto in 2006 terecht de status dwergplaneet heeft gekregen, of dat het eigenlijk gewoon de negende planeet is.

Ook zijn wetenschappers benieuwd naar de grootte en de samenstelling van de vijf manen van Pluto: Charon, Styx, Nix, Kerberos en Hydra. En misschien draaien er nog wel meer objecten rond de dwergplaneet die nog niet eerder zijn ontdekt.

Hebben ze al iets ontdekt aan de manen van Pluto?

Het viel hun op dat het oppervlak van Hydra en Nix zo helder is; het bevat wellicht ijs. Op de foto’s bleek ook dat de grootste maan Charon een diepe kloof heeft van meer dan 450 kilometer lang. Op het zuidelijk halfrond is een grote krater ontdekt.

De New Horizons heeft veel bergen, kliffen en vlaktes op Pluto en zijn manen vastgelegd. De namen daarvoor zijn al gereserveerd. Zo worden wetenschappers als de Nederlandse sterrenkundige Jan Oort geëerd.

Wanneer passeert de sonde Pluto?

Gistermiddag om 13.49 uur stond de New Horizons het dichtst bij de dwergplaneet, op een afstand van ongeveer 12.500 kilometer. En dat is erg dichtbij: satellieten die om de aarde draaien, staan twee tot drie keer zover van het aardoppervlak af. Na dit tijdstip duurde het minimaal 4,5 uur voordat het eerste bericht de aarde kon bereiken; astronomen kregen de eerste beelden vandaag binnen. Het doorsturen van alle data zal nog zestien maanden duren.

Hoe lang duurt de missie van New Horizons al?

New Horizons is na zijn lancering op 19 januari 2006 9,5 jaar onderweg geweest om de 4,88 miljard kilometer naar Pluto te overbruggen. Het is daarmee het snelste ruimtevaartuig ooit; de gemiddelde snelheid bedraagt 49.600 kilometer per uur. Bang dat de energie van de sonde voortijdig op is, zijn de wetenschappers niet: aan boord reist een kleine kernreactor mee die voorlopig nog niet is uitgeput.

Wat gebeurt er met de sonde na het bezoek aan Pluto?

De sonde zal vervolgens naar de grenzen van het zonnestelsel vliegen en in 2019 de Kuiper­gordel passeren. Over deze ring van ijsbrokken hopen de weten­schappers ook meer te weten te komen.

Rond 2047 verlaat New Horizons het zonnestelsel met de as van Clyde Tombaugh, de ontdekker van Pluto, aan boord. Het is niet bekend of de sonde dan nog werkt. In totaal heeft de ruimte­missie dan 633 miljoen euro gekost.

Pluto in getallen

• ontdekt in: 1930

• aantal manen: 5

• diameter: 2370 kilometer

• massa: 1,302×1022 kilogram

• rotatie om eigen as: 6,4 dagen

• rotatie om de zon: 248,2 jaar

• gemiddelde temperatuur: -230 graden Celsius