Commentaar: Russische speldenprikken
De spanningen tussen de Verenigde Staten en Rusland lopen gestaag op. Begin deze week liet de Amerikaanse luchtmachtchef Deborah James weten dat Washington mogelijk zijn meest geavanceerde F-22 Raptorgevechtsvliegtuigen naar Europa stuurt om Amerika’s toewijding aan de Europese veiligheid te bekrachtigen.
De afgelopen maanden stuurde Amerika al diverse keren grote aantallen gevechtsvliegtuigen de oceaan over om deel te nemen aan oefeningen. Allemaal bedoeld om de tanden aan Rusland te laten zien.
Dat is niet voor niets. In de eerste plaats delen de Verenigde Staten de diepe Europese bezorgdheid over de Russische inmenging in Oekraïne. Na de annexatie van de Krim bemoeit Moskou zich ook actief met de strijd in het oosten van zijn voormalige satellietstaat.
Maar Oekraïne is niet de enige zorg. Steeds vaker komt het tot openlijke confrontaties tussen Rusland en de VS. Zo onderschepte een Russisch gevechtsvliegtuig eind vorige maand een Amerikaans toestel in het internationale luchtruim boven de Zwarte Zee. De straaljager naderde het Amerikaanse vliegtuig tot een gevaarlijke afstand van 3 meter. Eerder deze maand vloog een Russisch gevechtsvliegtuig op korte afstand langs een Amerikaans marineschip dat op de Zwarte Zee patrouilleerde.
Ook Europa moet het ontgelden. Met enige regelmaat schenden Russische bommenwerpers het Europese luchtruim en worden er straaljagers de lucht in gestuurd om de Russische indringers te onderscheppen. Wat dat betreft lijken de tijden van de Koude Oorlog weergekeerd, toen dit soort acties aan de orde van de dag was.
Het lijken Russische speldenprikken. Bedoeld om de reactie van de ander te peilen. En vooral ook om te laten zien dat Rusland in de huidige wereld nog wel degelijk meetelt. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie leek Moskou van het internationale toneel verdwenen. Maar anno 2015 laat de Russische beer steeds nadrukkelijker zijn tanden zien.
De Verenigde Staten moeten daar vanzelfsprekend wel op reageren. Want nietsdoen wordt in de internationale arena al snel als teken van zwakte opgevat. En voor je het weet nemen de dingen dan een ongewilde loop.
Tegelijkertijd bestaat de vrees dat we afstevenen op een nieuwe Koude Oorlogssituatie. Compleet met wapenwedloop, wederzijdse dreigende taal en intimidatie.
Bij alle conflicten die momenteel spelen is dat wel het laatste waar de wereld op zit te wachten. Alsof we nog niet genoeg hebben aan de burgeroorlog in Syrië, de opmars van Islamitische Staat en het wereldwijd oprukkende gewelddadig islamitische fundamentalisme.
Rusland en de Verenigde Staten –en met hen de internationale gemeenschap als geheel– zouden er beter aan doen de handen ineen te slaan om vrede in het Midden-Oosten en elders in de wereld te bewerkstelligen. Maar dat is –met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid– helaas een illusie. En dus zullen er de komende tijd nog de nodige Amerikaanse gevechtsvliegtuigen naar Europa komen.