De Hollandsche Schouwburg was een theater aan de Plantage Middenlaan –in gebruik genomen op 5 mei(!) 1892– dat in 1942 en 1943 het centrum was van de deportatie van de omvangrijke Joodse bevolkingsgroep uit de hoofdstad en van de Joden uit andere delen van het land die door de Duitsers waren verplicht zich in het Amsterdamse getto te vestigen.

Later verscheen er een herdenkingsplek en vervolgens een klein museum. Er zijn al jaren ideeën om van de Hollandsche Schouwburg een Nationaal Sjoa Museum en herinneringscentrum voor de Holocaust te maken.

Er werden plannen ontwikkeld om het museum uit te breiden door de voormalige Hervormde Kweekschool die er tegenover ligt, erbij te betrekken. Het Nationaal Sjoa Museum zou ruimte moeten bieden aan tentoonstellingen, herdenkingen, bezinning, debat, muziek en voorstellingen. In een herdenkingsruimte kunnen bezoekers ieder individueel Joods slachtoffer kunnen herdenken.

Het Joods Historisch Museum streeft ernaar in de Schouwburg de slachtoffers een gezicht te geven en het hele verhaal te vertellen van de Sjoa: van vervolging, deportatie en vernietiging tot wederopbouw en rechtsherstel.

Daarmee is al begonnen in de vorm van het Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland, een database die de mogelijkheid biedt zo veel mogelijk informatie over de slachtoffers te verzamelen, zodat ze letterlijk een gezicht krijgen: foto’s, levensbeschrijvingen, documenten en objecten. Ook zijn alle adressen gekoppeld aan de namen, zodat de bezoeker van de site een virtuele wandeling kan maken door de straat of de stad waar het slachtoffer gewoond heeft.

De wand met 6700 familienamen van de 104.000 tijdens de oorlog vermoorde Joden is met een ‘Ikpod’ verbonden aan de database van het Digitaal Monument.

In de wisselvitrine van de Schouwburg zijn momenteel –tot 30 september– dagboeken, schriftjes en andere documenten te bezichtigen die zijn geschreven door Joodse vrouwen tijdens de vijf oorlogsjaren.