Natuurlijk is Cyprus een eiland voor zonaanbidders. Niet voor niets stappen talloze Britten en andere Noord- en West-Europeanen in het najaar in het vliegtuig om pas in april weer terug te gaan. Een eiland voor overwinteraars. En wat betreft de strandgangers, die zijn ook niet ongebruikelijk op een eiland. Maar wie Cyprus bezoekt, mag het binnenland niet vergeten. Wat je daar vindt, heeft niks van een ’goedkope’ vakantie. En dat staat nog los van Paulus’ gangen.

Wie een land wil leren kennen, kan het beste de auto op slot zetten en de wandelschoenen aantrekken. Zo zie je de gezichten en hoor je de inwoners, en zo ontwaar je op een tak een kameleon en ontdek je de wilde orchidee.

Geen hotelvakantie kiezen dus. Die is sowieso de laatste jaren niet meer ’in’ en dat is wel begrijpelijk. Passieve verwennerij is leuk op zijn tijd, maar de huidige toerist wil zelf ontdekken en proeven. Anno 2004 doet de rugzakvakantie het goed, vinden wandel- en fietstijdschriften hun weg naar het publiek en hoeft de zogenaamde agrotoerismebranche geen moeite te doen om aan te slaan.

Agrotoerisme

Sofronis Potamitis is een vooruitstrevende Cyprioot. Hij doet al een paar jaar aan agrotoerisme, koopt leegstaande pandjes in zijn dorp en maakt er aantrekkelijke vakantiehuisjes van. Klein maar fijn. Of hij sluit een overeenkomst met de eigenaars, die meest naar het Turkse deel zijn verhuisd en al decennialang aan de andere kant van de -inmiddels opengestelde- bufferzone wonen, om de boel op te knappen en te gebruiken. Veel huisjes staan sinds het vertrek van de eigenaar leeg en daar wordt hun staat niet beter van.

Sofronis’ stenen huisjes zijn een gat in de markt. Eerlijk is eerlijk, ze zijn misschien wel het meest geschikt voor een honeymoon of desnoods een onthaastweekje: beetje romantisch, puur, oud en pittoresk. Niks om je druk om te maken. Met één stap buiten de deur sta je in een straatje van een of ander onbetekenend Cypriotisch dorp. In het koffiehuisje aan een pleintje verderop proef je het rustige mediterrane leven. Sofronis heeft zijn tentakels nogal uitgestoken. Inmiddels heeft hij in flink wat dorpjes huisjes te huur.

Bovendien heeft hij ook allerlei activiteiten bedacht, bedoeld om zijn gasten „het hart en de ziel van Cyprus te laten ontdekken.” Dat gaat te paard, met de mountainbike, wandelend of zelfs joggend op een natuurpad. Maar het is ook niet gek om met de plaatselijke vissers mee te gaan, een dag sinaasappels te plukken of onder leiding van een heuse Cypriotische halloumi-kaas -niet te versmaden- of olijfolie te maken. Hart en ziel liggen voor deze creatieve Cyprioot duidelijk op het platteland.

Al wandelend door de dorpjes van het eiland is het moeilijk om geen zwak voor de oudjes te krijgen. Bruin en verweerd, getekend door het leven, een frisse blik. Oude vrouwtjes vaak in zwarte kleren, ook al prikt de zon vervelend. Hier worden rouwgebruiken in ere gehouden. ’s Middags is het tijd voor een dutje of voor een gezellig praatje in het dorpshuis. Van een burn-out zullen ze op dit eiland nooit gehoord hebben.

Natuurfreak

Christos Charalambous is nog zo’n Cyprioot die je het eiland met andere ogen leert bekijken. Een onmiskenbare natuurfreak. Zoals Christos eruitziet, zo stel ik me de nieuwtestamentische Barnabas voor. Die was tenslotte ook een Cyprioot: donker, kort van stuk en stevig, met een ruige baard. Maar Christos, een gewezen boerenzoon, studeerde geologie in Zwitserland, heeft zich in het darwinistische denken ondergedompeld, en is nu de motor achter Ecologia Tours. Christos houdt van alternatief en actief: in 1989 startte hij als eerste op het eiland met jeepsafari’s, nu verzorgt hij zogenaamde trekkings.

Charalambous ziet en hoort werkelijk alles. Wie met hem door het landschap sjouwt, krijgt het idee dat geen verschoven takje of verscholen rups hem ontgaat. Als we op een krijtpad lopen, stopt hij abrupt, gaat op een struik af en tilt triomfantelijk de kameleon op die daar van zijn dutje geniet. Hij ziet elke vogel, hij kent elke bloem. Wat dat betreft hoeft Christos nog niet met pensioen: zijn eiland is rijk bedeeld met bloeiende en zingende schepsels.

Informatie over Potamitis’ agrotoerisme: www.cyprusvillages.com.cy; over Charalambous’ tours: www.wandern-zypern.de. Over Cyprus: Nationaal Verkeersbureau Cyprus: www.cyprus.nu/cyprusverkeersbureau.