„Discussie koopzondag goed voor opkomst referendum Ede”
Posters op verkiezingsborden en in etalages, een debatavond, een ”babbelboxtoer”, Facebookpagina’s van voor- en tegenstanders – Ede bereidt zich voor op het referendum dat volgende maand wordt gehouden over de koopzondag.
De Facebookpagina ”Geen koopzondag in de gemeente Ede” heeft inmiddels ruim 660 likes gekregen, meer dan 2650 personen vinden de Facebookpagina ”Wel koopzondag in de gemeente Ede” leuk.
Het onderwerp leeft, constateert communicatiemedewerkster Judith Wind van de gemeente Ede. „Op de lokale nieuwssites hoeft maar een bericht over de koopzondag te staan of voor- en tegenstanders roeren zich. En op de Facebookpagina’s reageren beide groepen over en weer op elkaars stellingen en meningen.”
Wind coördineert de campagne die ervoor moet zorgen dat zo veel mogelijk Edenaren op 10 juni laten weten hoe zij over invoering van de koopzondag denken.
Op drie vragen kunnen ze een antwoord geven: Mogen winkels voortaan in de gehele gemeente Ede op zon- en feestdagen van 12.00 tot 17.00 uur geopend zijn of alleen in Ede-centrum? Geldt dat slechts voor supermarkten en bouwmarkten of voor alle winkels? En hoeveel zondagen mogen ze open: helemaal niet, maximaal 12 of maximaal 52 per jaar?
Gevoeligheden
Het verwondert Wind niet dat de gedachtewisseling al behoorlijk op gang is gekomen. „Het onderwerp heeft zijn gevoeligheden. Daarom houden we ook een referendum. De gemeenteraad wil weloverwogen een besluit over de koopzondag nemen en vindt het daarom van belang om zo breed mogelijk geïnformeerd te zijn over de meningen en gevoelens in de gemeente over dit thema.”
Op de internetsite die de gemeente Ede speciaal voor het referendum heeft ontwikkeld is sprake van een windstilte. „Discussies: 0” geeft de teller twee weken na de lancering aan. „Zo’n ramp is dat niet”, vindt Wind. „Als er maar wordt gediscussieerd, en dat gebeurt op andere plekken volop. De gemeenteraad krijgt echt wel een goed beeld van hoe er gedacht wordt.”
Niet bindend
Zo veel mogelijk discussie, dat is wat Wind graag ziet en hoort. „Want dat bevordert de opkomst op de referendumdag.”
Het campagneteam is uit op een hoog opkomstpercentage. „Hoe meer inwoners van onze gemeente op 10 juni stemmen, hoe beter dat is voor een representatief beeld. Een ondergrens hebben we niet bepaald, we rekenen op een opkomst tussen de 30 en de 50 procent. Vergelijkbare referenda over de koopzondag in Utrecht en Amersfoort kwamen op respectievelijk 60 en 50 procent uit.”
Wind weet dat er Edenaren zijn die zich afvragen of het referendum wel zin heeft. De volksraadpleging heeft immers slechts een raadgevend karakter; de uitslag is niet bindend. „Maar ze wordt wel serieus genomen”, reageert de coördinator. „Sommige partijen hebben hun standpunt als voor- of als de tegenstander van de koopzondag al bepaald. Er zijn ook fracties in de gemeenteraad die hun uiteindelijke mening wel degelijk laten afhangen van wat er uit het referendum komt.”
Nuanceringen
Het staat wat Wind betreft nog lang niet vast wat de gemeenteraad gaat besluiten. „Temeer omdat er veel nuanceringen mogelijk zijn. Aan de drie vragen zijn drie opties gekoppeld. Er valt voor de gemeenteraad nog wel het een en ander te kiezen.”
Het campagneteam zet diverse middelen in. Deze week gingen inwoners, raadsleden, ondernemers, vertegenwoordigers van kerken en andere betrokkenen tijdens een debatavond met elkaar in discussie. Verder draagt een ”babbelboxtoer” bij aan de meningsvorming.
In de winkelcentra kunnen burgers voor de camera hun zegje doen, een samenvatting is te zien via de gemeentelijke referendumsite. „De eerste sessie, in Harskamp, is goed bevallen. De opnamen geven een gemêleerd beeld: mensen met een principieel ”nee” of kanttekeningen bij een 24 uurseconomie, maar ook anderen die de koopzondag prima vinden, voor werkenden, voor toeristen of voor zichzelf. Ook het onderscheid in de vragen tussen de buitendorpen en Ede-centrum komt aan bod.”
Fervent voorvechter
In de etalages in de winkelcentra komen posters te hangen die de Edese consument moeten stimuleren om de gang naar de stembus te maken. Manager André Rabel van de V&D-vestiging in Ede, die zich de afgelopen maanden een fervent voorvechter van de koopzondag toonde, overweegt daarnaast voorstanders extra aan te sporen. „Hoe precies weet ik nog niet. Het is belangrijk dat iedereen op 10 juni zijn stem laat horen, omdat het referendum anders geen zuiver beeld oplevert.”
„Klanten die positief zijn over de koopzondag zijn er minder emotioneel bij betrokken om te gaan stemmen dan tegenstanders. Degenen die de koopzondag niet willen, zullen eerder deelnemen aan het referendum, is mijn gevoel.”