„Bergingsmissie was beladen maar effectief”
CHARKOV (ANP). Hij zat als militair attaché in Afghanistan toen vorig jaar juli in Oekraïne rampvlucht MH17 met bijna tweehonderd Nederlanders aan boord neerstortte. Drie dagen later coördineerde hij vanuit de Oekraïense stad Charkov de operatie om resten van slachtoffers, hun persoonlijke bezittingen en wrakstukken van het vliegtuig te bergen.
Sindsdien is luitenant-kolonel Hans van de Ven (54) vrijwel onafgebroken bezig geweest met de internationale bergingsmissie. Zaterdag, ruim negen maanden na dato, werden de laatste kisten met lichaamsdelen overgevlogen naar Nederland.
In het begin van de missie zat de beeldvorming tegen, blikt de commandant van het team ter plaatse terug. „Waar in Nederland netjes een lintje om een plaats delict wordt gespannen, wekten beelden in Oekraïne de - achteraf onterechte - indruk dat er op een oneervolle manier met slachtoffers werd omgegaan.”
Ook was er die trein met wagons vol zakken met lichaamsdelen en de oude fabriekshal waar forensisch experts alle bodybags klaar maakten voor vertrek naar Nederland. „Dat waren beladen beelden”, aldus Van de Ven.
„Uiteindelijk heeft de kwaliteit van het werk er niet zo onder geleden als de beelden doen vermoeden. De inzet was niet altijd een mooi plaatje, maar heeft wel tot heel veel positieve identificaties geleid. Voor de familieleden hebben we geprobeerd ervoor te zorgen dat het werk zo snel mogelijk voorbij was.”
Op twee na zijn alle 298 slachtoffers, onder wie 196 Nederlanders, geïdentificeerd. Van de Ven is pas helemaal tevreden als dat bij iedereen is gebeurd.
Vijf jaar geleden was hij direct na de verwoestende aardbeving op Haïti, om de komst van een Nederlands reddingsteam voor te bereiden. Beide rampen zijn verschrikkelijk, maar de vliegramp in Oekraïne is volgens de overste persoonlijker.
„Iedereen kent wel iemand die erbij betrokken was. Ook was de inzet op Haïti veel korter. De bergingsmissie in Oekraïne wordt niet alleen een deel van je leven, op een gegeven moment is het je leven omdat je alleen maar daar mee bezig bent.”
Het bergingsteam moest, met onderbrekingen, werken in fysiek en mentaal zware omstandigheden in een gebied met oorlogsdreiging. „We zijn nooit door een partij bedreigd, we hebben ons nooit onveilig gevoeld. Maar artillerievuur, dat we soms in de omgeving hoorden, kan zomaar tot ongelukken leiden. We hebben ook in Donetsk gezeten, waar je op je hoede moest zijn.”
Van de Ven kijkt met „zeer veel voldoening” terug op de missie en de samenwerking in het team, tussen politie, defensie en andere instanties en met de getroffen landen. Op het hoogtepunt waren er zo’n 700 mensen actief, de afgelopen maanden ongeveer dertig.
