Bed-bad-en-broodakkoord onhoudbaar
Het akkoord van het kabinet over bed, bad en brood is onhoudbaar, vindt Joël Voordewind. De benadering van de Pauluskerk is veel beter.
Na meer dan een week vergaderen over bed, bad en brood zijn PvdA en VVD uitgekomen op een compromisvoorstel dat weinig van doen heeft met de problematiek van uitgeprocedeerde vreemdelingen. Niet alleen is het voorstel inhoudelijk onhoudbaar, veel meer stoort het mij als christen hoe hiermee wordt toegegeven aan de onverschilligheid die ik vaker zie als het gaat om vluchtelingen en een wereld in nood.
Mij trof het verhaal van Krijn en Trijntje de Jong uit Urk, die in navolging van Jezus’ oproep besloten om hun huis open te stellen voor de Koerdische Syros Saidi uit Iran. Zij gaven hem liefde en boden hem een huis. Maar het allermooiste wat hij tijdens deze ruimhartige opvang kreeg, was een ontmoeting met de Levende. Hij kwam tot geloof en leeft nu uit genade.
Dat is de aderstroom van iedere christen. Geschapen als beelddrager, of je nu premier van Nederland bent of een uitgeprocedeerde asielzoeker in Rotterdam. Afhankelijk van genade in een wereld die bloedt uit duizend wonden.
Pauluskerk
Wat Krijn en Trijntje doen in hun huis, biedt de Pauluskerk sinds jaar en dag in Rotterdam: ‘vreemdelingen’ in de stad een dak boven het hoofd geven. Ze kunnen er slapen, wassen, eten en ondersteuning krijgen bij het werken aan een toekomstperspectief. De Rotterdamse kerk biedt, zoals we dat noemen, bed, bad en brood. Daarmee geeft ook de Pauluskerk handen en voeten aan de christelijke roeping om barmhartigheid te tonen aan onze naasten. De vreemdeling die in uw poorten is. Ook in tijden dat het lijden in de wereld ons iedere dag onder ogen komt. Onderdrukking, armoede, uitzichtloosheid, vervolging en terreur.
Ik ben er regelmatig geweest. Of je nu spreekt met Saidi uit Urk of met een vreemdeling in de Pauluskerk in Rotterdam, je krijgt de weerbarstige realiteit te zien van wat het is om vaak verloren en los van alles en iedereen te leven in een niemandsland.
De Pauluskerk kent die realiteit, waarin een toekomstperspectief in Nederland voor een deel van deze vreemdelingen ontbreekt. Wie na zijn procedure geen recht heeft op verblijf en terug dient te gaan naar het land van herkomst, heeft hier slechts nog zicht op een leven in opvanglocaties en op straat. De Pauluskerk schuwt de vraag niet: „Is dát wat je wilt met je toekomst?” Die mensgerichte en menswaardige benadering blijkt effectief. Waar er vanuit vreemdelingendetentie amper mensen terugkeren naar het land van herkomst, kiezen uitgeprocedeerde vreemdelingen er vanuit de Pauluskerk vrijwillig voor om Nederland te verlaten. Zonder dwang vooraf. Een aantal anderen blijkt na herziening toch in aanmerking te komen voor een verblijfsvergunning.
Waar men in Urk en Rotterdam de realiteit onder ogen ziet, ontkennen de coalitiepartijen en enkele andere partijen in de Tweede Kamer die. Met het gesloten compromis van deze week, negeren die partijen het ontbreken van een sluitend asielbeleid, waardoor uitgeprocedeerde vreemdelingen niet kunnen vertrekken. Bijvoorbeeld door oorlogsgeweld of de weigering van ambassades om mee te werken. Met de opvang van maximaal een aantal weken die de coalitie voorstelt, is het wachten op nieuwe groepen mensen die over straat zwerven.
Relatief
Begin april diende ik namens de ChristenUnie een motie in waarin we de regering oproepen de aanpak van de Pauluskerk over te nemen. Deze motie werd met uitzondering van VVD, PVV en CDA door de Kamer gesteund. De aanpak gaat uit van een effectief terugkeerbeleid, waar naast bed, bad en brood ook begeleiding aan de uitgeprocedeerde asielzoekers wordt geboden. Betrokken en nuchter tegelijk.
Met de nood in de wereld is dat ook een gezonde benadering van het vluchtelingenvraagstuk in het groot. De verhalen van omgeslagen boten, drijvende kinderlichaampjes, vluchtende gezinnen; de wereld is een brandhaard. Dan moet alles erop gericht zijn dat we mensen zo veel als mogelijk opvangen, met name daar waar de problemen ontstaan; daar moeten we dan ook de portemonnee voor durven trekken. We moeten vluchtboten voorkomen door de mensensmokkelaars aan te pakken. En we moeten de asielstromen beter verdelen over Europa, bijvoorbeeld door gerichter mensen uit te nodigen zoals Duitsland dat doet.
In dat licht is de bed-bad-en-brooddiscussie zeer relatief en mogen en kunnen wij mensen niet anders zien dan vanuit Gods liefde. Wij zijn een partij die opkomt voor het leven en de menselijke waardigheid. En in Zijn licht is het geen optie om bepaalde groepen na een aantal weken opvang uit te sluiten van bed, bad en brood.
De auteur is Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie.