De hoogleraar arbeidsrecht aan de Universiteit van Amsterdam windt er geen doekjes om: wat hem betreft worden de seniorendagen onmiddellijk afgeschaft. „Zo snel zal het echter niet gaan: het is lastig mensen verworven rechten te ontnemen.”

De regeling dat oudere werknemers een of meer dagen minder mogen werken, komt voort uit het Akkoord van Wassenaar. Werkgevers- en werknemersorganisaties spraken in november 1982 af werkgelegenheid te creëren door oudere werknemers tijdig plaats te laten maken voor jongeren. De VUT-regeling kwam tot stand en de mogelijkheden voor deeltijdarbeid werden uitgebreid. In ruil daarvan beloofden werknemersorganisaties de looneisen te matigen en minder actie te voeren.

„Dat akkoord was een knap stuk werk”, zegt Verhulp. „Het leidde er wel toe dat jongeren al met hun pensioenregeling bezig waren. Toen ik in 1987 als juridisch medewerker bij de vakbond AbvaKabo begon, kreeg ik een met kroontjespen geschreven brief van iemand met het verzoek zijn pensioen uit te rekenen. Toen ik het natrok, bleek de briefschrijver 22 jaar te zijn, nog jonger dan ikzelf. Tweeëntwintig, en al bezig met zijn pensioen…”

Uitsmeren

Dat het voor mensen in bepaalde beroepen een uitkomst kan zijn als ze wat minder kunnen gaan werken, ontkent de Amsterdamse hoogleraar niet. „Het gaat echter niet aan een hele leeftijdsgroep minder te laten werken, ten koste van de jongeren. Het arbeidsvoorwaardengeld kun je beter over gehele personeelsbestand uitsmeren. Verdeel de vrije dagen naar gelang er behoefte aan is. Als jongeren dagen minder willen werken, bijvoorbeeld omdat ze die voor een opleiding nodig hebben, waarom niet? Met een flexibeler regeling help je ook de ouderen die het prachtig vinden om vijf dagen per week te blijven werken.”

Verhulp –ook kroonlid van de Sociaal-Economische Raad (SER)– noemt de huidige regeling strijdig met de wet, die geen ruimte biedt voor deze vorm van leeftijdsdiscriminatie. „Ouderen die de vrije dagen wel willen, kunnen zich erop beroepen dat ze hiervoor destijds salaris hebben ingeleverd. Maar daarmee hebben ze geen streepje voor op jongeren, want die ondervinden ook de gevolgen van het feit dat de salarisschalen destijds zijn afgevlakt.”

Kunst

Het is tijd dat de regeling op de schop gaat, vindt Verhulp. „De vut verdwijnt, de pensioenleeftijd stijgt in rap tempo, doorwerken is tot kunst verheven. Dat luidt naar mijn overtuiging ook het einde van de arbeidstijdverkorting voor oudere werknemers in. Als jongeren ertegen gaan procederen en de rechter stelt hen in het gelijk, is het gebeurd met de seniorendagen. Ik zie daarvoor steeds meer draagvlak ontstaan.”

En de mensen die het werk niet volhouden? „Tref daarvoor een regeling. Waarom zou een bouwvakker van in de vijftig het laatste deel van zijn loopbaan niet in de beveiliging kunnen werken? En als mensen moeite krijgen met de werkdruk of met de digitalisering, is een dag korter werken geen oplossing. Bied hun bijscholing aan.”