Naar het rapport was belangstellend uitgezien; onder meer door de politieke partijen in de Tweede Kamer die het afgelopen jaar betoogden dat het kabinet de hervormingen in de ouderenzorg in een te hoog tempo gerealiseerd heeft. Te veel professionele zorg zou in te korte tijd zijn wegbezuinigd, waardoor gemeenten en andere beslissers over de toegang tot professionele zorg onredelijk vaak zouden constateren dat de mantelzorger wel in staat is om in een bepaalde hulpvraag te voorzien.

Een dergelijke conclusie valt echter nog niet te trekken. Het SCP-rapport heeft geen betrekking op de periode vanaf 1 januari 2015 waarin de nieuwe beleidsmaatregelen praktijk werden, maar op de jaren daarvoor. Dat neemt niet weg dat burgerlijke gemeenten en kerken zich aan de hand van het genoemde rapport een goed beeld kunnen vormen van hetgeen mantelzorg bieden vraagt van mensen. Mantelzorgers offeren met name vrije tijd en gezondheid op, daar komt het rapport samengevat op neer.

Wat overheden en kerken daaraan moeten doen, zou een logische vervolgvraag zijn. Duidelijk is dat mantelzorgers zich soms ongewenste en onnodige inspanningen moeten getroosten, bijvoorbeeld wanneer de burgerlijke gemeente waartoe zij behoren de mantelzorgondersteuning niet goed op orde heeft. Gemeenten daar indien nodig op aanspreken is voor gemeenteraadsleden en zeker voor volksvertegenwoordigers van partijen die Bijbelgetrouwe politiek bedrijven een belangrijke taak.

Nog erger zou het zijn als mantelzorgers offers moeten brengen die strikt genomen niet nodig waren geweest omdat de kerk waartoe zij behoren onvoldoende oog had voor hun noden. Mantelzorgers waar mogelijk steun bieden, hoort in kerken vanzelfsprekend te zijn.

Het bieden van vrijwillige zorg is echter meer dan alleen een soms zware of hinderlijke, door het bezuinigingsbeleid van de overheid ontstane plicht. Integendeel, in het Bijbelse spreken over naastenliefde valt de nadruk juist op het onderlinge dienen door de liefde, op de zelfverloochening en op het de ander uitnemender achten dan zichzelf. In het Mattheüsevangelie is het Jezus Zelf Die aankondigt het spijzigen en het te drinken geven van hongeren en dorstigen in de oordeelsdag te zullen aanmerken als goede werken die aan Hemzelf zijn verricht.

Wie zich laat vangen in een eenzijdig plichtsdenken en zich blind staart op de cijfers die het SCP dinsdag aanreikte, zal onder de streep hoe dan ook weinig overhouden. Een mantelzorgbonus, een verlofregeling of steun van een goed functionerende, praktisch diaconale thuishulp schiet dan op voorhand tekort. Kerken moeten daarom bij het bieden van steun aan mantelzorgers in de eerste plaats de intrinsieke waarde van dit liefdewerk blijven onderstrepen. Wat de mantelzorger zich moet ontzeggen, hoeft niet altijd te worden gerangschikt in de categorie verliesposten die zo snel mogelijk moeten worden gecompenseerd.