Topman Yoram Knoop had dinsdag bij de presentatie van de jaarcijfers van ForFarmers in Lochem drie dichtbeschreven sheets nodig om uit te leggen waarom een beursgang voor de hand ligt. Die is niet bedoeld om geld op te halen voor verdere groei –de overnamekas is goed gevuld– maar om de bestaande aandelen beter verhandelbaar te maken. Volgende maand mag Knoop zijn verhaal nog eens dunnetjes overdoen op de algemene vergadering van coöperatie FromFarmers, die op dit moment de meerderheid van de (certificaten van) aandelen van ForFarmers in handen heeft. De 6300 boeren die lid zijn van de coöperatie, stemden vorig jaar in met een onderzoek naar een eventuele beursgang, onder de voorwaarde dat hun zeggenschap in het bedrijf gewaarborgd blijft. Het onderzoek wees uit dat een beursgang vooral voordelen heeft, maakte Knoop dinsdag bekend. Wat zijn die voordelen dan en waarom zouden beleggers eigenlijk in een veevoerfabrikant willen investeren?

Om met dat laatste te beginnen: ForFarmers maakt een leuke winst en de vooruitzichten zijn goed. De nettowinst bedroeg afgelopen jaar 39 miljoen euro, een toename van 25 procent vergeleken met 2013. De certificaathouders ontvangen 0,176 euro dividend per aandeel, wat neerkomt op een rendement van 4,7 procent. Knoop: „Met sparen haal je dat bij lange na niet.”

De interesse van boeren om in het bedrijf te investeren is echter beperkt. Boeren zijn ondernemers en die steken hun geld liever in hun eigen bedrijf. Bij alle overnames die ForFarmers de afgelopen jaren deed, waarbij vooral de acquisitie van het Nederlandse Hendrix en het Britse BOCM Pauls in 2012 voor een groeispurt zorgden, kozen slechts weinig nieuwe klanten ervoor om lid te worden van de coöperatie. Momenteel heeft de onderneming 25.000 afnemers in Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en België. Van hen is 15 procent coöperatielid.

Coöperatie FromFarmers en haar leden hebben samen een belang van 74 procent in het bedrijf. Dat belang neemt gestaag af, vorig jaar met 4,5 procentpunt en het jaar daarvoor met 8 procent. Certificaten van aandelen zijn verhandelbaar via een platform waar ook externe beleggers zich voor kunnen aanmelden. Maar de bekendheid met het bedrijf valt tegen. Bovendien mogen institutionele beleggers zoals pensioenfondsen volgens de eigen statuten meestal niet investeren in een niet openbaar genoteerd fonds, legde Knoop uit. Daardoor is de koers van de certificaten ForFarmers –die zich momenteel tussen de 3,00 en de 3,50 euro beweegt– geen goede graadmeter voor de waarde van de onderneming.

Volgens de topman zal een beursgang het bedrijf een grotere internationale naamsbekendheid opleveren en meer mogelijkheden opleveren voor het aantrekken van talentvolle medewerkers. Maar ook de leden zijn erbij gebaat: certificaten zullen beter verhandelbaar zijn en de koers ervan zal verbeteren. Voor klanten en leveranciers is een notering aan de Euronext een soort keurmerk voor de kwaliteit van de onderneming.

Koers

De feitelijke beursgang zal waarschijnlijk plaatsvinden in de vorm van een zogenoemde technische listing. Certificaten van aandelen ForFarmers BV worden omgezet naar aandelen ForFarmers NV zonder uitgifte van extra aandelen. De slotkoers op het handelsplatform is de openingskoers op de openbare beurs en er treedt geen verwatering van het belang van de huidige aandeelhouders op. De coöperatie behoudt een prioriteitsaandeel zolang het stemrecht ervan niet lager is dan 20 procent.

Allemaal rozengeur en maneschijn, zo lijkt het. Maar blijft het belang van de klant, lees de boer, na een beursgang wel voorop staan? Volgens directielid Jan Potdijk staat dat buiten kijf. „De concurrentie op de veevoermarkt is groot. Boeren die niet tevreden zijn, of dat nu coöperatieleden of andere klanten zijn, kunnen zo overstappen naar een andere leverancier. Wij moeten dus elke dag ons best voor hen doen.”

Dat laatste betekent niet dat ForFarmers per definitie zijn veevoer voor de laagste prijs aanbiedt. Het bedrijf wil zijn klanten vooral een compleet pakket „voergerelateerde” producten aanbieden waarbij advies op maat moet helpen „om het hoogste rendement uit de koe te halen”, zei topman Knoop met een verwijzing naar melkveehouderij. In die deelsector verwacht ForFarmers na de afschaffing van de Europese melkquotering per 1 april een forse groei. „Vooral in Nederland hebben boeren zich daarop voorbereid, maar ook de meer ontwikkelde boeren in andere Europese landen zullen hun veestapel uitbreiden.”

Groeien

ForFarmers wil blijven groeien, zowel autonoom als door overnames, schrijft Knoop in het jaarverslag. Schaalvoordelen en het uitwisselen van kennis moeten het productieproces steeds efficiënter maken. Afgelopen jaar vonden aan de overkant van de Noordzee weer twee overnames plaats. Een derde, die van de voeractiviteiten van reus Countrywide Farmers, ligt ter goedkeuring bij de mededingingsautoriteit.

De intensieve veehouderij heeft een moeilijk jaar achter de rug. Bovendien kregen pluimveehouders in Nederland, Engeland en Duitsland eind vorig jaar te maken met uitbraken van vogelgriep. Ondanks beperkende maatregelen van de overheid om verspreiding van de virusziekte te voorkomen, wist ForFarmers zijn klanten in de getroffen gebieden „correct” te beleveren. De kosten die dit met zich meebracht, onder meer door de inzet van extra transporten, bedroegen 1 miljoen euro.

Van regionale coöperatie tot multinational

ForFarmers is in 2000 ontstaan uit een reeks fusies van voercoöperaties in Oost-Nederland. De coöperatieve onderneming besloot zich te concentreren op diervoeder en handelsartikelen voor de akker- en weidebouw. In 2007 werden bedrijf en coöperatie gesplitst. Sindsdien voert de laatste de naam FromFarmers. Intussen was ForFarmers al op het overnamepad. Een grote sprong maakte het bedrijf met de acquisitie van het Nederlandse Hendrix en het Britse BOCM Pauls in 2012. In Nederland en het Verenigd Koninkrijk is ForFarmers marktleider, in Duitsland en België wil het bedrijf de komende jaren verder groeien. In 2014 namen meer dan 25.000 klanten in totaal 8,9 miljoen ton voer af. De omzet bedroeg 2,3 miljard euro. Het bedrijf telt 2300 medewerkers. Vorig jaar ging ForFarmers zogeheten strategische samenwerkingen aan met vis- en veevoermultinational Nutreco en de Nederlandse akkerbouwcoöperatie Agrifirm.