”Door het oog van de naald”
Auteur: André Boeder, uitg. Den Hertog, Houten, 2003
ISBN 90 311 1763 0
Pagina’s: 175
Prijs: € 11,90. ”Door het oog van de naald” is een navertelling van een autobiografie die het Armeense meisje Aurora schreef nadat zij een bloedbad dat door de Turken was aangericht, had overleefd.

Na de dood van haar vader en broer nemen de Turken Aurora en haar familie gevangen omdat zij christen zijn. Ze worden naar Harpout gebracht, waar Aurora ontvoerd wordt door een Koerdenstam. Ze komt terecht in het kasteel van de christenhater Kemal Effendi. Aurora belooft moslim te worden als hij haar familie wil redden. Als Kemal daarvoor met Aurora op reis gaat, weet ze te ontsnappen. Terug in het kamp, ziet ze dat haar zus voor haar ogen gedood wordt.

Na een Koerdische aanval komt Aurora opnieuw alleen te staan. Later lukt het haar in een Dominicaner klooster te komen. Na een Turkse aanval op het klooster verkopen de soldaten Aurora aan een slavenhandelaar. Ook daar belooft ze moslim te worden op voorwaarde dat haar familie gered wordt. Het gezin wordt gevonden, maar de soldaten vermoorden hen voor haar ogen. Aurora ziet uiteindelijk kans bij de Russen te komen.

Schrijver André Boeder zegt in de inleiding dat de boodschap duidelijk is: het wijst op het grote gevaar van het mohammedaanse fundamentalisme. Daarnaast vermeldt hij: „Ook leert dit boek dat ondanks het enorme lijden sprake was van een diep Godsvertrouwen.” Toch lijkt het boek zijn doel te missen. De schrijver werkt veel dingen niet uit. Je leest niets over enige geloofsgroei of een geloofscrisis, wat in zulke extreme omstandigheden zeker het geval moet zijn. Waar vele andere christenmeisjes de eed aan Allah afleggen, blijft het onduidelijk waar Aurora de kracht vandaan haalt om te weigeren.

Ook gevoelens lijken willekeurig neergeschreven. Een ondervraging wordt beschreven als een kwelling, maar wanneer de overvallers zich aan de vrouwen vergrijpen, beschrijft Boeder Aurora als: stil en gelaten. Zelfs de dood van familieleden geeft de schrijver geen aanleiding gevoelens uit te werken. Aurora lijkt in het hele verhaal een toeschouwer.

Omdat er weinig dialoog is gebruikt, komt het geheel als een zakelijke opsomming over. Op tweederde van de pagina’s lees je over het doden van mensen, waardoor de lezer zelfs daaraan gewend raakt. Ook het taalgebruik is niet overtuigend, soms op het kinderachtige af, zeker als je bedenkt dat het boek door de uitgever onder de categorie romans wordt gepresenteerd. Het zou goed zijn geweest als de schrijver en uitgever keuzes hadden gemaakt: of het verhaal niet bewerken en als autobiografie uitgeven of de op zichzelf zeer wetenswaardige gegevens gebruiken voor een nieuw boek. Nu is het een ongelukkige mix van beide geworden.