Iran herdenkt massaal islamitische revolutie
In Iran is woensdag met grote demonstraties de islamitische revolutie van 25 jaar geleden herdacht. Honderdduizenden mensen kwamen naar een manifestatie in Teheran, waar president Mohammad Khatami in zijn toespraak voor een eerlijke verkiezingen pleitte.
De massa op het Azadi Plein in de hoofdstad bestond vooral uit aanhangers van het regime. Ambtenaren en hun families waren hier van staatswege met bussen naar toe gebracht. Zij droegen portretten van revolutieleider Ruhollah Khomeini en zijn opvolger Ali Khamenei bij zich.
De demonstraties moeten de steun van de bevolking voor het systeem tonen. De herdenking wordt echter overschaduwd door de crisis over de verkiezingen. De conservatieve Raad van de Hoeders heeft ongeveer 2500 hervormingsgezinde kandidaten uitgesloten van deelname.
President Khatami zei in zijn rede dat het land het westen kan imiteren, extremisme kan kiezen of „de weg van de Islamitische Republiek en hervormingen kan inslaan”, aldus de Britse omroep BBC. Hij riep op tot eerlijke verkiezingen.
Volgens hem dreigt Iran zijn identiteit te verliezen als het voorbeeld van het westen wordt gevolgd. Maar ook zij die de democratie in de naam van de islam ondermijnen (de conservatieven) vormen een bedreiging en lopen het risico de jongere generatie van zich te vervreemden.
Met een vrije parlementsverkiezing wordt de weg van Khomeini gevolgd, zei hij. Door oneerlijke druk uit te oefenen, worden de fundamentele principes van de islamitische revolutie ondermijnd, aldus Khatami. Zijn toespraak vond weinig bijval van de menigte.
De hevormingsgezinde president voert al jaren een verbitterde strijd met de conservatieven die worden gesteund door Opperste Leider Khamenei. Hervormingen van de regering worden tegengehouden. De meerderheid van de bevolking heeft zich teleurgesteld afgekeerd van de politiek.
Op 11 februari 1979 nam de laatste door de sjah benoemde premier ontslag na hevige straatgevechten. Ayatollah Khomeini nam hierna de macht over. Hij was elf dagen eerder teruggekeerd uit ballingschap. Sjah Reza Pahlavi stierf in juli 1980 in Egypte.