Vriendschap laat mensen anders zien
In de Waalse Kerk in Den Haag wordt iedere derde dinsdag van de maand een residentiepauzedienst gehouden. Een Haagse predikant spreekt een meditatie uit, waarna een politicus van een van de christelijke partijen een toespraak houdt. Vandaag sprak Kees van der Staaij (SGP).
Voor een echte vriend doe je alles. Dat zien we prachtig terug bij David en Jonathan. Ze waren bondgenoten, ze gunden elkaar het beste. Jonathan wilde niet dat David gevaar liep, en waarschuwde hem als dat dreigde. David schreef Jonathan niet af, ondanks de vijandigheid van zijn vader Saul. Wat een bijzonder intense en hartelijke verbondenheid!
Echte vriendschappen versterken de samenleving. Geweldig toch als mensen voor elkaar zorg dragen. Mensen die het fijn vinden om jou een plezier te doen. Mensen die intens meeleven als je ziek bent. Mensen die het voor je opnemen als anderen iets onaardigs over je zeggen. Als kwetsbare mensen kunnen we niet zonder anderen die zich om ons bekommeren. Anders zou het maar een eenzaam bestaan zijn.
Gelukkig zijn er heel wat mogelijkheden om verbonden te zijn met anderen. Door families, door het huwelijk, in de kerk, door buren. En zomaar, door je hele levensweg heen, kunnen daarbij ook mooie vriendschappen wortel schieten. Een Godsgeschenk. Dat is trouwens ook de betekenis van de naam Jonathan.
Ik heb het tot hiertoe over de verhoudingen van mens tot mens. Anders is het als het om de overheid gaat. Er is niets mis mee als jij een echte vriend in je avonduren gaat meehelpen een dakkapel te bouwen terwijl je dat voor een ander niet zomaar zou doen. Burgers hoeven elkaar niet gelijk te behandelen. Maar een overheid moet dat wél. Dat staat zelfs in de Grondwet. Als alleen het vriendje van een wethouder een vergunning voor een dakkapel krijgt en ik voor een soortgelijk rijtjeshuis een botte weigering krijg, dan klopt daar helemaal niets van: vriendjespolitiek!
Vriendjespolitiek en corruptie geven geen pas. Eerlijke rechters, faire bestuurders – handelen zonder aanzien des persoons. Als dat er niet is, is er geen rechtsstaat. Dan woont er geen gerechtigheid. In de internationale politiek wemelt het van de nepvrienden. De vijand van onze vijand is vandaag onze vriend. Maar diep zit het niet. Ik zou zeggen: pas op als Iran wil helpen om IS tegen te gaan. Van verkeerde vrienden kun je veel last hebben.
Ook wat dat betreft is er niets nieuws onder de zon. Lees Johannes 19 maar. Stadhouder Pontius Pilatus vindt geen schuld in Jezus, maar levert Hem toch over om gekruisigd te worden. Waarom? Hij was bang dat hij anders geen vriendjes meer zou zijn met keizer Tiberius, met alle gevolgen van dien. Hij was bang in ongenade te vallen bij de keizer als hij niet steviger zou optreden tegen een Koning der Joden. „Hoe wordt Jezus nog dagelijks veroordeeld en verworpen om de vriendschap van de keizer”, zei de theoloog Abraham Hellenbroek in de achttiende eeuw al. Hoe weinigen hebben er zin in om een vijand van de zondige wereld te worden, om een vriend van God te zijn.
Vandaag de dag is het niet anders. Voor een echte vriend doe je alles, zou je misschien zelfs je leven willen geven. Het wonder van Christus’ lijden is nog veel groter. Hij ging de dood in voor vijanden! Onbegrijpelijke liefde. Hij is het die ons Zijn vriendschap biedt.
Als die liefde in ons hart de boventoon voert, kijken we ook anders naar de mensen om ons heen. Vrienden heb je lief, dat gaat vanzelf. Maar heb ook je vijanden lief, zegt Christus. Ik hoorde het in Nigeria: christenen die zelf de vreselijkste dingen meemaakten, maar toch vergevingsgezind voor hun vijanden van Boko Haram baden. Indrukwekkend. Als politicus zeg ik er gelijk bij: dat doet niets af aan de dure plicht voor de overheid om alles op alles te zetten om bescherming tegen vijanden te bieden.
Terug naar politiek Den Haag. Je moet de politiek niet ingaan om vrienden te maken. Al helemaal niet om vriendjes te worden met partijen die vijandig staan tegenover de kern van je gedachtegoed. Maar we hoeven ons er niet voor te schamen om met welke partij dan ook goede zakelijke afspraken te maken als het landsbelang dat vraagt. Juist als we goed weten waar we zelf voor staan, dat duidelijk maken en er niet mee marchanderen, kan dat lijden.
Tot slot: morgen zijn er weer verkiezingen. Ik spreek wel de hoop uit dat u wilt bijdragen aan een goede uitslag voor uw echte politieke vrienden. Wie dat zijn? Dat ga ik voor u niet invullen. Maar als u het mij vraagt, dan zou ik zeggen, dat zijn degenen die amen zeggen op het Woord van Christus: Gij zijt Mijn vrienden, zo gij doet wat Ik u gebied (Joh. 15:14).
De auteur is Kamerlid voor de SGP.