Op deze biddag wil ik pleiten voor een ”slow work movement”. We waarderen werk niet meer om wat het is, maar alleen om hoeveel geld het oplevert. Daarmee verliezen we waarde, en mensen. Ik bid vandaag dat we werk weer gaan waarderen als zinvolle bezigheid.

Tim Keller geeft in het begin van zijn boek ”Goed werk” aan dat werk geen gevolg is van de zondeval. De moeiten en belemmeringen die we daarin vaak ervaren, zijn dat wel. Werken is iets waar we voor geschapen zijn, waar we plezier aan beleven.

Het wordt tijd dat we, ook als samenleving, weer opnieuw de waarde van werk gaan inzien. Werk als bezigheid, om onze talenten in te zetten, om te groeien en nieuwe dingen te leren. Als middel om als persoon nuttig te zijn en God en anderen met je talent te kunnen dienen. Dat is waardevol! Of je daar nu geld voor krijgt of niet. En het is ook waardevol als het niet direct winst oplevert.

Werk wordt in onze maatschappij hoofdzakelijk beschouwd als een manier om geld te verdienen en winst op te leveren, een economische factor. Geld is waar het allemaal om draait. Daarom moet alles efficiënter, sneller en goedkoper. Daarmee verliezen we het plezier in ons werk en raken we het zicht kwijt op het diepste waarom van ons werk. Dat maakt gestrest en doelloos. En stress en doelloosheid gaan ten koste van de kwaliteit van het product en ook van de kwaliteit van leven.

Maar we raken niet alleen plezier kwijt, ook mensen. Allereerst door een efficiëntieslag in bedrijven; werk dat eerst door vijf mensen gedaan werd, kan met behulp van technologie nu door één persoon gedaan worden. Dat is op zich nog geen probleem, omdat er door diezelfde technologie ook weer nieuwe banen ontstaan. Het probleem ligt meer bij de mensen die niet aan onze hoge kwaliteits- en temponormen voldoen. Arbeidsgehandicapten, Wajongers en mensen uit de sociale werkplaats. Voor hen is geen plaats meer op een arbeidsmarkt die vooral gericht is op winst en rendement. En dat is jammer.

Ambacht

Op deze biddag in 2015 bid ik dat we werk weer gaan waarderen als zinvolle bezigheid an sich, waar je en passant ook nog geld mee kunt verdienen. Daarmee kunnen we volgens mij veel leren van de ”slow movement”.

De slow movement, die in 1986 aanhang vond vanuit slow food, bepleit om de dingen die we doen vooral met aandacht te doen. Niet alles zo snel mogelijk, maar op het juiste tempo. Ten gunste van de kwaliteit.

Slow work is een term die mogelijk negatieve associaties kan oproepen, met stereotype beelden van luie ambtenaren of werkontduiking. Dat is natuurlijk niet wat ik bedoel. Gelukkig was er vroeger al een goed woord voor slow work: het ambacht.

Volgens mij ligt er een mooi begin voor een herwaardering van werk als we deze term eraan koppelen. Wanneer jij je werk, wat je ook doet, beschouwt als ambacht, ga je het als vanzelf op een aandachtiger manier benaderen. En voel je je misschien ook meer verantwoordelijk voor je collega, die tenslotte bij hetzelfde gilde hoort. Toch een soort familie en geen (mogelijk) vertragende productiefactor.

De auteur werkt bij de christelijke vak­organisatie CGMV.