Er is in Nederland geen ruimte voor groeperingen die de democratische rechtsorde willen afschaffen, benadrukken de bewindslieden. Het kabinet stelt ook vast dat het „bestaande instrumentarium” onder allerlei voorwaarden kan worden ingezet tegen organisaties met „doelstellingen die onvermijdelijk leiden tot het terzijde schuiven van onze democratische rechtsorde”. Dat instrumentarium is geschikt, onder meer doordat per geval kan worden bezien of een verbod of ontbinding noodzakelijk is.

Volgens bestaande wet- en regelgeving kan namelijk worden opgetreden tegen organisaties als zij concreet antidemocratisch handelen. Tegen politieke partijen kan dat als „aannemelijk is dat zij beleid maken om dergelijke doelstellingen te realiseren”.

Het kabinet, de inlichtingen- en veiligheidsdiensten en het Openbaar Ministerie houden in de gaten of er voldoende grondslag is ertegenin te gaan, zeggen de ministers. „Bij voldoende aanwijzingen zal door de bevoegde instanties onverwijld en doeltreffend worden opgetreden tegen genoemde groeperingen die onze vrijheden en democratie bedreigen.”

Vorig jaar vroegen Kamerleden van VVD, CDA en SGP om mogelijkheden om antidemocratische clubs te verbieden. De bewindslieden maakten daarop een uitvoerige analyse, die maandag naar de Kamer is gestuurd.

Het CDA is teleurgesteld. „ Het kabinet stelt dat in een weerbare democratie geen ruimte is voor groeperingen die de democratische rechtsorde misbruiken om deze rechtsorde omver te werpen en af te schaffen. Helaas blijft onduidelijk welke consequenties het kabinet hier vervolgens aan koppelt”, aldus CDA-Kamerlid Pieter Heerma.