Sinds woensdagavond is het Maagdenhuis bezet. Was het de afgelopen jaren nog een marginaal protest, nu nemen duizenden studenten en docenten stelling tegen de bestuurskoers en het rendementsdenken op de universiteit. In de binnenstad van Amsterdam vinden spontane debatten en protestmarsen plaats. De studenten hebben het gehad met de huidige bestuurders van de UvA. Het universiteitsbestuur luistert niet naar de studenten en drukt besluiten en reorganisaties gewoon door. Dit is tegen het zere been van de bezetters op het Maagdenhuis.

De christelijke studentenverenigingen zijn stil. Er is niet veel sympathie voor de actievoerders. Ze vinden het vooral erg links, zo blijkt uit onze rondvraag aan de bestuurders van christelijke studentenverenigingen. Voor de meesten is het een ver-van-mijn-bedshow, behalve de filmpjes want „die zijn wel grappig.” Zo slecht is het onderwijssysteem niet. Als de vorming op de universiteit wel tekortschiet, is het voor de christelijke verenigingen veeleer reden om erkenning te vragen voor hun unieke positie.

Roeping

De stilte en apathie van christelijke studenten is teleurstellend. Het geloof is een privézaak geworden. Je bespreekt het braaf op je Bijbelkring en in de kerk. Maar op de universiteit gelden de wetten van vandaag. Die luiden: wees jezelf, want er is geen ander. Sta open voor alles, maar luister niet – en stilstand is achteruitgang. In beide werelden proberen we perfect te zijn. We zijn én die gelovige jongen én die hardwerkende student. Maar waar is het goede nieuws van het Evangelie?

Het is goed nieuws dat Christus niet naar de universiteit gebracht hoeft te worden, Hij is er al. Aan de frontlinies van onderzoek, in collegezalen, in laboratoria, in de bibliotheek. Christus is waar waarheid ontdekt wordt, waar recht bevorderd wordt, waar schoonheid wordt gecreëerd. God heeft alles gemaakt, zorgt voor alles en wil alles herstellen. Zoals Paulus in Athene mogen christenen op de universiteit wijzen op de onbekende God, Die niet ver is van een ieder van ons. Om dit effectief te kunnen doen is het zaak om betrokken te raken op de universiteit door mee te doen aan de conversaties die gaande zijn. Christenen op een universiteit hebben de roeping zich in te zetten voor de bloei van de universiteit (Jer. 29:7). Wat is het bestaansrecht van christelijke studentenverenigingen als ze niet op de universiteit of hogeschool betrokken zijn? Christelijke studenten kunnen zich dan beter aansluiten bij de jeugdgroep van hun kerk.

Koekjesfabriek

De stilte van de christelijke verenigingen is teleurstellend voorspelbaar, omdat ze precies laat zien hoe studenten moeten zijn. Binnen de bestaande structuren moet je succesvol en excellent zijn. Je mag geen kansen laten liggen. Je moet investeren in vaardigheden en een bijdrage leveren aan de kenniseconomie. Je moet aan jezelf werken en als je faalt heb je dat aan jezelf te danken. De universiteit verwordt steeds meer tot een diplomafabriek ter voorbereiding op een succesvolle carrière binnen de gevestigde orde, in plaats van een instituut dat een nieuwe generatie vormt om de maatschappij van morgen vorm te geven.

Wat ook uit het oog is geraakt, is dat een universiteit voorziet in de menselijke behoefte om dingen te begrijpen, te ontdekken en zich te verwonderen. Er is onvoldoende vertrouwen dat docenten en studenten intrinsiek plezier hebben in het overdragen en opdoen van kennis. De academische gemeenschap kan beter zelf bepalen wat goed voor hen is dan managers die de universiteit zien als een koekjesfabriek die onder druk moet worden gezet om meer winst te maken. Er is serieus wat aan de hand op de universiteiten van ons land.

De onvrede is niet alleen beperkt tot studenten, ook onderzoekers zoeken het publieke debat op om hun onvrede te uiten. Zo zijn in 2013 de organisaties Science in Transition en Platform Hervorming Nederlandse Universiteiten opgericht om zich te verzetten tegen het huidige onderzoeks- en onderwijsbeleid.

Maar de problemen zijn niet eenvoudig opgelost met meer democratisering. Onderliggend zien we een holle prestatiecultuur zonder duidelijke richting. Die richting zou gevonden kunnen worden door onze blik te richten op een liefdevolle God voor Wie wij niet hoeven te presteren en Die ons wil opnemen in Zijn herstelplan en hoopvolle toekomst voor deze aarde. Daar mogen wij aan bijdragen. Niet als angstvallige slaven maar als geliefde zonen en dochters. Over goed nieuws gesproken!

De auteurs zijn respectievelijk IFES-studentenwerker voor Amsterdam en Veritas-forum en IFES-studentenpastor vanuit verschillende kerken in Amsterdam.