En hij kan het weten: vanaf zijn zevende zong hij de psalmen in kerkkoren en sinds zijn studententijd heeft hij de gewoonte dagelijks, verspreid over de dag, vijf psalmen te lezen of te zingen.

Volgens Wright kunnen kerk en christen de psalmen niet missen. Daarom maakt hij zich grote zorgen als hij ziet dat gemeenten de psalmen links laten liggen. Dat betekent een verarming: „Wie erediensten houdt zonder gebruik te maken van de Psalmen, loopt het risico zaden te planten die nooit wortels krijgen.” Overigens is Wright niet tegen gezangen 
–elke generatie moet volgens hem nieuwe liederen schrijven–, maar de psalmen moeten als oudste gebedsboek van de kerk een prominente plek blijven innemen. „De Bijbel zelf reikt ons in de Psalmen het geestelijk wortelsysteem aan voor de grote boom die wij christendom noemen.”

De vraag is dan hoe deze oud-oosterse liederen in de 21e eeuw nog actueel kunnen zijn. Wright biedt daarvoor een interessant model. Hij redeneert niet zozeer vanuit typologie of allegorie (hoewel hij niet ontkent dat die leeswijzen hun dienst kunnen bewijzen), maar wil de psalmen als geheel zien als een levensbeschouwing die wij ons eigen moeten zien te maken. Niet maar kennisnemen van dat wereldbeeld, maar erin wónen, er huisgenoot van worden. Als je de psalmen zingt en bidt, word je „getrokken in een wereld waar God en Jezus op een nieuwe manier zinvol worden”, aldus Wright.

De auteur werkt dat vervolgens op drie punten uit: tijd, ruimte en materie. De psalmen staan volgens hem op de kruispunten van Gods tijd en onze tijd, van Gods ruimte en de onze, van Gods ‘materie’ (de stof waarvan we gemaakt zijn) en onze materie. Veel psalmen nodigen ons bijvoorbeeld uit om op de drempel van onze en Gods tijd te gaan staan; om ons te binnen te zingen wat God deed (geschiedenispsalmen) en wat Hij zal doen (koningspsalmen). Andere psalmen (over Sion en de tempel, maar ook die over de Thora) roepen ons op om op het kruispunt van heilige en aardse ruimte te gaan staan, daar waar hemel en aarde elkaar raken. Dan zijn er tal van psalmen die het fysieke van de schepping bezingen en ons uitnodigen om dat wat wij aanduiden als ”de natuurlijke gang van zaken” te zien als het werk van God Zelf: alles blijkt met wijsheid gemaakt en is bedoeld om Gods glans te dragen.

Op deze manier is het ook niet moeilijk om de psalmen christologisch te lezen, betoogt Wright. Het zijn maar niet een paar psalmen die naar Christus vooruitwijzen. Nee, het hele Psalter vormt „de klankbodem” voor Jezus. Hij staat namelijk precies op het kruispunt van Gods tijd en de onze, van Gods ruimte en die van ons, van Gods materie en de onze. Het verhaal van de psalmen is het verhaal dat Hij kwam vervullen. Het is ten diepste Zíjn verhaal.

Het pleidooi van Wright intrigeert en werkt aanstekelijk. Niet in alles overtuigt hij helemaal, bijvoorbeeld als het gaat om de fysieke verandering die het gebruik van de psalmen zou kunnen bewerkstelligen. Ook worden niet alle vragen beantwoord, zoals de kwestie hoe de gemeente anno 2015 de wraakpsalmen kan zingen.

Dat neemt niet weg dat dit hartstochtelijke verhaal een handreiking biedt die naar twee kanten heilzaam kan werken. In kringen waar de psalmen verwaarloosd worden ten faveure van ‘lichter materiaal’ kan Wrights boek een nieuw vuur laten ontbranden voor deze ”schatkamer van het Oude Testament”. Binnen een traditie waarin het als vanzelfsprekend geldt dat (alleen) de psalmen in de eredienst klinken, kan dit boekje helpen om de juiste argumentatie te gebruiken. Bovendien verdient daar Wrights pleidooi om dan ook naar manieren te zoeken om het héle psalmboek te zingen, nadere overweging. Want wie zich de levensbeschouwing van de psalmen eigen wil maken, kan niet blijven steken in het zingen van losse versjes, zo stelt hij terecht.

Boekgegevens

Pleidooi voor de Psalmen. We kunnen niet zonder, Tom Wright; 
uitg. Van Wijnen, Franeker, 2014; ISBN 9789051944815; 128 blz.; € 12,95.