Dat tekort wordt volgens begrotingsdirecteur Joshua Bolten van het Witte Huis volgend jaar teruggebracht tot 364 miljard dollar. Hij gaf echter toe dat de kosten voor de militaire operaties in Irak en in Afghanistan daar waarschijnlijk nog bijkomen. Zulke kosten worden gewoonlijk niet in de normale begroting opgenomen. Volgens sommige parlementariërs betekent dit dat de regering na de verkiezingen om nog eens 50 miljard dollar extra zal vragen, waarmee het financieringstekort voor het volgende begrotingsjaar de 400 miljard dollar zal overschrijden.

De begroting weerspiegelt de politieke prioriteiten van de Republikein George Bush in dit verkiezingsjaar, waarin hij voor een tweede (en laatste) ambtstermijn herkozen hoopt te worden. Het ministerie van Defensie mag rekenen op 7 procent extra en het ministerie van Binnenlandse Veiligheid krijgt er 10 procent bij. Dit zijn onderwerpen waarop Bush steun geniet van een ruime meerderheid van de bevolking en die centrale thema’s vormen van zijn herverkiezingscampagne. Onderwijs krijgt 3 procent meer, maar dat is volgens de Democraten bij lange na niet genoeg.

Verder wil Bush de tijdelijke belastingverlagingen van de afgelopen jaren permanent maken. „Deze begroting stelt duidelijke prioriteiten. Wij moeten de strijd tegen het terrorisme winnen en de verdediging van ons land versterken; kinderen verdienen beter onderwijs en onze ouderen hebben recht op moderne verzorging”, aldus Bush, refererend aan Medicare, het gezondheidszorgstelsel voor 65-plussers dat onlangs aan het Congres werd gepresenteerd.

Dit stelsel zou volgens de oorspronkelijke presentatie de komende tien jaar 400 miljard dollar kosten. Bij nader inzien blijkt dit bedrag echter ten minste 534 miljard dollar te worden.

Hier tekent zich een duidelijk probleem af bij het cijferwerk van Bush. Alle plannen blijken veel meer te kosten dan oorspronkelijk gepland. Daarom stelt de president voor de uitgaven van alle andere programma’s met maximaal een half procent te laten stijgen en daarnaast kortingen door te voeren op budgetten voor milieu, landbouw en energie, om maar enkele sectoren te noemen.

De Democraten leverden scherpe kritiek op de plannen van de president. „Deze begroting is het meest anti gezin, anti werknemer, anti gezondheidszorg en anti onderwijs van de begrotingen van de laatste jaren”, aldus Democratisch senator Edward Kennedy.

Afgezien van de inhoudelijke kritiek is er ook kritiek op het cijferwerk van de begroting. Bush belooft het recordfinancieringstekort van 521 miljard dollar in vijf jaar te halveren. Hij verwijst daarvoor naar beperkingen in lopende programma’s tot een half procent. Die sector vertegenwoordigt echter slechts 17 procent van de begroting.

De helft van de totale uitgaven betreft sociale zekerheid (AOW), Medicaid (gezondheidszorg voor armen) en Medicare. Het gaat hier om zogeheten openeindfinanciering waarop geen limieten toegepast kunnen worden, omdat de desbetreffende steunprogramma’s wettelijk gegarandeerd zijn.

„Het lijkt op papier allemaal mooi, maar de cijfers die de regering presenteert, kloppen eenvoudig niet. Er zal veel meer geschrapt moeten worden als wij de uitgaven binnen de perken willen houden”, meent Bush’ Republikeinse partijgenoot Bill Young, voorzitter van de begrotingscommissie van het Huis van Afgevaardigden.