De wissel verkeerde in slechte staat. In een klein onderdeel, dat ook slecht was afgewerkt tijdens de fabricage, was een breuk ontstaan. Dat was de oorzaak van de ontsporing. De OVV stelt dat vergelijkbare problemen ook bij andere wissels in Nederland zijn geconstateerd.

De Onderzoeksraad waarschuwt voor het gevaar dat de veiligheid op het spoor te weinig aandacht kan krijgen als het onderhoud zich te veel richt op het tegengaan van verstoringen van de treindiensten.

De intercity ontspoorde op 15 januari toen de trein kort na vertrek van station Hilversum over een wissel reed. Het eerste deel van de trein reed rechtdoor over de wissel, maar het achterste deel van de trein werd plotseling naar het naastgelegen spoor geleid.

Een tegemoetkomende trein kon op tijd tot stilstand worden gebracht. Daardoor werd een botsing voorkomen. Niemand raakte gewond door het incident.

ProRail zegt in een reactie na het incident direct in te hebben gegrepen. Alle vergelijkbare wissels op het Nederlandse spoor, zo’n 500, zijn na de ontsporing geïnspecteerd en veiliggesteld. Ook is het ontwerp van dit type wissel herzien. Voortaan wordt een extra veiligheidsvoorziening ingebouwd. ProRail zegt verder ook intensiever toezicht te houden op de productie, aanleg en het onderhoud van de wissels.

„Het ging om een nadelige combinatie van ontwerp en aanleg van een specifiek type wissel en slijtage en materiaalmoeheid ter plaatse”, aldus ProRail over het incident. „Bij controle en onderhoud van de wissel is de slijtage helaas niet opgemerkt.”