De opwinding ontstond toen de NOS kort voor het debat meldde dat minister Jeanine Hennis-Plasschaert (Defensie) enige tijd geleden door haar Amerikaanse collega Chuck Hagel zou zijn gerustgesteld over de kostenraming van het toestel. Hij zou haar hebben gerustgesteld dat de aanschaf niet meer zou gaan kosten. Hennis zou dit volgens de NOS hebben opgevat als een garantie.

Maar in een Kamerdebat in november ontkende de minister herhaaldelijk dat er garantieafspraken waren. De oppositie eiste donderdag direct opheldering. „Als dit klopt, heeft Hennis wat uit te leggen”, zei Raymond Knops van het CDA. Ook SP en D66 wilden het naadje van de kous weten. Regeringspartijen VVD en PvdA schaarden zich echter vierkant achter de minister.

Volgens Hennis gaan de ministers van landen die de JSF kopen regelmatig bij elkaar te rade, maar niemand kan een garantie geven over de prijs. „Hagel heeft niet gezegd dat het binnen het budget kan, ook niet versluierd”, aldus de VVD-minister. Ze heeft woorden van Hagel ook niet als een garantie geïnterpreteerd. Dat noemde ze „volstrekte kolder”.

Er zal pas zekerheid komen over de prijs als de productiecontracten zijn gesloten voor de JSF, zei Hennis. Nederland wil er 37 aanschaffen voor 4,5 miljard euro. De eerste vliegtuigen moeten in 2019 aan de luchtmacht worden geleverd. Het kabinet hakte de knoop over de aankoop van de F-35 door nadat er veertien jaar over was gedebatteerd in de politiek. Vooral de PvdA heeft ermee geworsteld.

De bewindsvrouw had ook nog „mooi nieuws”. Nederland gaat samen met Noorwegen en Turkije het motoronderhoud doen van alle F-35’s die door Europese landen worden aangeschaft. Het onderhoud zal plaatsvinden in Woensdrecht. Turkije begint in 2019 met het onderhoud, daarna volgen in twee tot drie jaar Nederland en Noorwegen. Hoogwaardige kennis over motoronderhoud blijft hierdoor voor ons land behouden, aldus Hennis.