Iedereen mag meedoen aan de discussie die de bewindsman van Onderwijs vorige week startte over het onderwijs dat de Nederlandse samenleving in 2032 nodig heeft. Gesprekken gaan volgens Dekker nu nog te vaak over randvoorwaarden: de groepsgrootte, het binnenklimaat en de onderwijstijd. „Belangrijke thema’s, maar wat ik mis, is een samenhangende visie waar het écht om gaat op school: de inhoud van ons onderwijs.” Iedereen kan ideeën melden op Twitter via ##onderwijs2032. Er komen regionale debatten en scholen krijgen informatiepakketten.

Met dat al moet eerst eens duidelijk worden welke kant de staatssecretaris op wil, vindt VGS-bestuurder Moens echter. „Dat het in onze snel veranderende samenleving goed is om de kerndoelen eens te herijken, staat buiten kijf. Maar als deze dialoog een beweging richting een nationaal curriculum is, gaan we de verkeerde kant op. Dekkers oproep duid ik zeker niet negatief, maar het nadenken over de inhoud van het onderwijs is niet aan hem. Laat dat waar het hoort: op de scholen, elk naar de aard van zijn denominatie.”

Praten met ouders

Daar moet het dan ook wél gebeuren, zegt Moens. „Onze oproep aan de scholen is: Denk inderdaad na over de toekomst. Denk na over wat kenmerkend is voor reformatorisch onderwijs en hoe dat doorwerkt in de verschillende vakken. Praat daarover als bestuur en personeel met de ouders. Als scholen gaan we het ook samen doen: de VGS haakt op de oproep van de staatssecretaris in door de komende jaren bijeenkomsten te beleggen. Dat is nodig: de tijd is turbulent, de gezindte is in beweging en de samenleving ook, en sowieso is stilstand achteruitgang.”

De vrees voor een nationaal curriculum zoals dat in landen als Zweden en Finland is ingevoerd, waarbij de overheid een sterk stempel op de inhoud van het onderwijs zet, komt volgens Moens niet uit de lucht vallen: „Er ligt een verzoek van de Tweede Kamer bij de Onderwijsraad om over de wenselijkheid van zo’n curriculum na te denken. Als denominaties in het onderwijs voelen we er echter niets voor; daar zijn we het over eens. Het riekt te veel naar een staatsdenken. De oproep tot inhoudelijke dialoog past ook bij deze staatssecretaris, die de variatie van ons onderwijsstelsel wel recht wil doen, maar toch ook bepaalde ambities heeft waaraan alle scholen zouden moeten voldoen.”

Gesprekken over de toekomst van het onderwijs zijn er altijd al gevoerd, al krijgen ze door de oproep van de bewindsman een stimulans, zegt Moens. „Landelijk heeft er eens in de twee maanden integraal bestuurlijk overleg plaats waaraan alle denominaties meedoen. Wat het plaatselijke gesprek betreft: binnen de VGS hebben we de scholen de brochure ”Onderwijs naar 2020” toegezonden en de site onderwijsnaar2020.nl opgezet. Doel daarvan is het gesprek te stimuleren: denk na over het unieke van onze scholen en over wat we voor de toekomst willen.

De oproep van de staatssecretaris pakken we constructief op, maar het doel en de legitimatie van de nationale dialoog moeten helderder worden. Het gesprek over de inhoud moet geen ‘overheidslading’ krijgen.”

Een valkuil is volgens de VGS-voorman ook dat het debat te technisch wordt: „Het onderwijs is méér dan van alles aanleren. Als het gaat over maatschappelijke thema’s als burgerschap en sociale veiligheid, zijn dat bij uitstek onderwerpen waar je geen gemeenschappelijke noemer moet opleggen die aan de pluriformiteit van onze samenleving tekortdoet. Laten scholen deze zaken vanuit hun identiteit mogen invullen.”