Commentaar: Grondslagdiscussie binnen CU mag niet leiden tot vaag compromis
De statuten van veel organisaties zijn er helder over. De artikelen waarin de grondslag is omschreven zijn onveranderlijk. Daar blijf je van af. Met als gevolg dat ze nog wel keurig op papier staan, maar in werkelijkheid niet meer functioneren.
De grondslag veranderen is een lastige operatie. Niet alleen omdat het procedureel nogal wat voeten in de aarde heeft, maar ook en vooral omdat een voorstel tot wijziging vaak leidt tot verhitte discussies. Waarbij de eenheid binnen een organisatie in gevaar komt.
Toch getuigt het van moed als besturen het debat over de grondslag aangaan wanneer ze constateren dat het fundament van de organisatie niet meer aansluit bij de bestaande praktijk. Dat is in ieder geval eerlijker dan doen alsof je neus bloedt en het verschil tussen statuten en praktijk steeds groter wordt. Bovendien is het niet verkeerd als organisaties zich na verloop van tijd weer eens afvragen hoe het staat met hun band met de grondslag en in hoeverre die daadwerkelijk relevant is voor hun activiteiten.
Binnen de ChristenUnie loopt momenteel een dergelijke discussie. De reden is dat een aantal leden en sympathisanten meer of minder moeite heeft met de verwijzing naar de protestantse belijdenisgeschriften in de grondslagformulering.
Een deel van de evangelicalen kan zich niet vinden in de verdediging van de kinderdoop in de gereformeerde belijdenisgeschriften. Rooms-katholieken vinden het moeilijk dat de Heidelbergse Catechismus de roomse mis een vervloekte afgoderij noemt.
Helemaal nieuw is dit niet. Bij de fusie tussen het GPV en de RPF hadden sommige evangelicalen ook bezwaren tegen het opnemen van de gereformeerde belijdenis in de grondslag. Toch is daar destijds toe besloten omdat dit toen voor de achterban van het GPV en voor een groot deel van die van de RPF onopgeefbaar was.
Inmiddels is er wel iets veranderd. Niet alleen is bij de CU de toestroom van evangelicalen en daarmee hun invloed toegenomen. Die valt voor een belangrijk deel te verklaren door de verwatering van het profiel van het CDA. Daardoor krijgen overigens ook steeds meer conservatieve rooms-katholieken sympathie voor de CU.
Maar er is nog een andere ontwikkeling die deze discussie binnen de CU aanzwengelt. Een deel van de achterban hecht minder waarde aan de belijdenisgeschriften omdat het niet gaat om wat er op papier staat maar om de vraag hoe dat leeft in het hart en hoe dat in de praktijk blijkt. Hoe terecht dat ook is, toch blijft het noodzakelijk om gezamenlijke kaders af te spreken voor die praktijk.
Dat onderkent de CU ook. Het nadeel van de huidige discussie is dat die snel kan leiden tot een kleurloos compromis dat in de praktijk geen handvatten meer biedt. Daardoor kan het profiel van de partij snel vervagen, zoals we hebben gezien bij het CDA.
De Bijbel leert helder dat het bedrijven van politiek geen neutraal activiteit is. De CU doet er goed aan de huidige formulieren niet te snel bij het oud papier te zetten maar er een reeks fundamentele noties uit te distilleren die van belang zijn voor het politiek handelen.
Lees ook in Digibron:
Verder zónder formulieren (Reformatorisch Dagblad, 15-11-2014)
Grondslag bepaalt identiteit (Reformatorisch Dagblad, 11-10-2014)
Commentaar: ChristenUnie moet belijdenisgeschriften niet schrappen (RD.nl, 24-09-2014)
”Bijbel alleen” helpt CU niet verder (Reformatorisch Dagblad, 25-02-2012)
Uniefundering CU functioneert niet (Reformatorisch Dagblad, 02-02-2007)
Rooms-katholieken en ChristenUnie (Reformatorisch Dagblad, 30-01-2007)
De Animal Farm van de CU (Reformatorisch Dagblad, 07-09-2006)
CU moet huidige grondslag niet loslaten (Reformatorisch Dagblad, 19-04-2006)
CU in debat over grondslag (Reformatorisch Dagblad, 11-04-2006)
“ChristenUnie niet gebonden aan Drie Formulieren” (Reformatorisch Dagblad, 05-04-2001)
