Dit is ‘slechts’ een deel van de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog. Deze 579.606 mannen kwamen om in Noord-Frankrijk, in de bloederige waanzin van een uit de hand gelopen conflict.

Vandaag is het Wapenstilstandsdag, ter herdenking van het einde van de oorlog op 11 november 1918. Het vroegere strijdgebied wemelt van de herinneringen aan die eerste wereldkrijg die alle optimistische beschavingsverwachtingen in bloed en modder smoorde. Monumenten, groot en klein. Begraafplaatsen, groot en nog groter. Vaak onderverdeeld naar nationaliteit.

De Franse president Hollande opende dinsdag echter een monument waarin dat onderscheid is weggevaagd. Op Anneau de la Mémoire (Ring der Herinnering) staan 579.606 namen in alfabetische volgorde. Strijders van beide partijen door elkaar.

Er is een betonnen muur gebouwd, 328 meter lang. Die heeft de vorm van een ellips: vier armen die elkaar zoeken. De buitenkant is zwartgrijs; somber. De binnenkant licht op: 500 goudkleurige panelen, 3 meter hoog. En daarop al die namen. Zo veel.

Een deel van het monument lijkt te zweven. Dat toont de kwetsbaarheid van de vrede.