Familieleden van de Koerd Isa Ozdemir zitten vast in Kobani
De strijders van terreurbeweging IS belagen de Noord-Syrische stad Kobani. Al bijna een week lukt het Isa Ozdemir, die in Groningen woont, niet meer om contact te krijgen met zijn familie in het gebied. „Als niemand ingrijpt zullen straks duizenden lichamen in de straten van Kobani liggen.”
toen
Sirnak in het zuidoosten van Turkije was in 1960 mijn geboorteplaats. Door een bloedvete tussen families is die van mij zo’n dertig jaar geleden naar het Noord-Syrische Kobani gevlucht.
Ik heb me destijds aangesloten bij de Koerdische Arbeiderspartij PKK, die tegen het Turkse leger vocht. Bij een gevecht met Turkse militairen ben ik gevangengenomen en in de cel gegooid. Ze hebben me zeventien dagen lang vreselijk gemarteld door het toedienen van elektrische schokken. Met ijzeren staven zijn mijn knieschijven verbrijzeld. Ze wilden weten wat ik had gedaan en wat mijn rol was bij de vrijheidsstrijd van de Koerden.
Uiteindelijk kwam ik vrij en is het me gelukt naar Nederland te vluchten. Ik kwam terecht in een asielzoekersopvangcentrum in Leiden. Later ben ik in Zeeland geplaatst.
Een arts adviseerde dat ik naar een plek zou gaan waar het rustig zou zijn. Zo ben ik in het Groningse Boerakker verzeild geraakt. Ik ben getrouwd met een Nederlandse vrouw. Samen hebben we een tweeling gekregen.
De Koerden worden al meer dan een eeuw onderdrukt. We hebben geen eigen land. Na de Eerste Wereldoorlog hebben de westerse landen het Midden-Oosten verdeeld. Maar een plek voor de Koerden, die zijn verdeeld over Irak, Iran, Syrië en Turkije, was en is er niet.
Al jarenlang strijden we als Koerden voor autonomie. Maar vooral de Turken liggen dwars. Turkije zegt: „Zelfs al zouden jullie een stuk land op de maan krijgen, dan nóg vervolgen we jullie daar.” De Turken geven niks om ons en dus ook niet om Kobani.
Ik was in 2001 voor het laatst in Kobani, destijds een kleine stad van zo’n 100.000 inwoners. Het hoogste huis had maximaal twee verdiepingen. Nu staan er flats. Met de ruim 300 omliggende dorpen erbij kom je wel op 700.000 inwoners. Het is een vruchtbaar gebied waar onder meer maïs, katoen en groenten worden verbouwd.
nu
De strijd in Kobani volg ik nauwlettend. De hele dag bekijk ik het nieuws via internet en televisie. Gelukkig kan ik hier de Arabische nieuwszender Al-Jazeera ontvangen, want Nederlands kan ik slecht lezen. Arabisch gaat me veel beter af.
De spanning en onzekerheid over het lot van mijn familieleden en kennissen in Kobani speelt me parten. Ik slaap slecht. Soms duurt het wel tot vier of vijf uur ’s nachts voordat ik eindelijk in slaap val.
Mijn vader en moeder zijn jaren geleden in Kobani overleden. Mijn broer, zussen en neven en nichten wonen er nog. Met mijn broer kan ik al dagenlang geen telefonisch contact meer krijgen. De laatste keer dat ik hem sprak begreep ik dat er zorgen zijn over mijn nichtje, dat is vermist. Ze vrezen dat ze is verkracht door IS-strijders en mogelijk is verkocht als seksslaaf.
Bij de verovering van de dorpjes rondom Kobani, waar veel familieleden van me tot voor kort woonden, is de terreurbeweging IS vreselijk tekeergegaan. Een hoogbejaarde man en vrouw sneden ze het hoofd af. Tieners wachtte hetzelfde lot. Baby’s werden in koelen bloede vermoord, omdat ze door IS worden aangezien voor toekomstige vijandelijke strijders. De neef van mijn zus hebben ze onthoofd, samen met enkele andere mensen, en hun hoofden op stenen geplaatst.
Het grijpt me vreselijk aan. Het is lastig om mensen in Nederland te overtuigen van de gruwelijkheden die er plaatshebben. De jongeren hier leven in zo’n totaal andere wereld. Gesprekken tussen Nederlandse jongeren gaan over een biertje, disco en feest. De context van Kobani is hun volslagen vreemd.
straks
Turkije staat wel met tanks vlak bij de grens met Kobani, maar doet niks. Sterker nog, het land, NAVO-lid, helpt IS met wapens en geld. De Turken vinden het prima als mijn volksgenoten worden afgeslacht. IS is sterk doordat ze weten hoe Turkije over de Koerden denkt, dat ze weten dat de Syrische leider Assad hen niet zal lastigvallen en doordat ze extreem geweld gebruiken.
IS moet met zware bombardementen tot staan worden gebracht. De internationale gemeenschap moet de zware wapens en het materieel van de terreurbeweging vernietigen. De Koerden in Kobani hebben slechts kleine geweren en geen tanks of artillerie. Als niemand ingrijpt zullen straks duizenden lijken in de straten van de stad liggen.
Nederland moet zijn F-16’s ook boven Syrië en dus bij Kobani inzetten. De omgeving rond de stad is behoorlijk vlak. In het open veld zijn doelen van IS simpel te raken.
Als Koerden voelen we ons in de steek gelaten. Het enige wat wij willen is rust en vrijheid. De bezetting van het Nederlandse parlementsgebouw van deze week zorgt ervoor dat we aandacht krijgen voor onze zaak. Als iedereen stil blijft zitten, zullen duizenden mensen sterven. We hebben hulp nodig.
Westerlingen, ook Nederlanders, horen wel over het leed in Kobani en ze zien er af en toe iets van, maar ze kunnen zich geen voorstelling maken van de dingen die daar gebeuren. Ik hoop dat Nederlanders door protesten als die van maandag de wanhoop van de Koerdische gemeenschap gaan zien. Zelf ga ik nooit meer terug naar mijn geboortestreek of naar Kobani. Ik heb mijn plekje in Nederland. Bovendien ben ik bang dat Turkije me oppakt als ik me daar vertoon.
Vrede voor de Koerden is alleen mogelijk als ze met hulp van westerse landen een eigen stuk land krijgen. Kobani was ooit een vredige plek voor iedereen. IS maakt er een puinhoop van. Hij besmeurt de goede naam van de islam, de naam van vrede.