Karadzic: Dichter, psychiater, politicus
DEN HAAG (ANP). De aanklagers van het Joegoslavië-Tribunaal vinden dat Radovan Karadzic levenslang achter de tralies moet, wegens genocide (volkenmooord), misdaden tegen de mensheid en oorlogsmisdaden. De oud-president van Republika Srpska is een kleurrijke figuur; hij was actief als dichter, psychiater, politiek leider, opperbevelhebber, onderduiker, alternatief genezer en de laatste jaren als zijn eigen verdediger voor het VN-hof in Den Haag.
De in 1945 in Montenegro geboren boerenzoon Karadzic verscheen in 1990 op het politieke toneel als leider van de Servische Democratische Partij (SDS) in Bosnië. Bij de eerste verkiezingen met meer partijen - mogelijk geworden door de val van het communisme - kreeg hij vrijwel alle stemmen van de Bosnische Serviërs.
In 1992 brak oorlog uit in Bosnië. De Serviërs, die de band met Belgrado niet wilden verbreken, waren bang dat zij in een onafhankelijk Bosnië onder de duim zouden worden gehouden door de moslimmeerderheid. Sterker nog: er was de herinnering aan de genocide op honderdduizenden Serven tijdens de Tweede Wereldoorlog. Moslims en Kroaten heulden toen met Hitler.
Meer dan 3 jaar belegerden Karadzic’ troepen onder leiding van generaal Mladic de Bosnische hoofdstad Sarajevo, met honger en 10.000 doden als gevolg. Karadzic bracht westerse bemiddelaars tot wanhoop: menig moeizaam overeengekomen staakt-het-vuren werd al snel weer geschonden. Met de genocide na de val van de Oost-Bosnische moslimenclave Srebrenica in 1995 bereikte de oorlog een nieuw tragisch dieptepunt.
Later dat jaar werd in Dayton vrede gesloten. Hoewel Karadzic in juli 1996 onder internationale druk beloofde al zijn functies in de Republika Srpska en de SDS op te geven, bleef hij in het Servisch deel van Bosnië een machtsfactor van belang. Zijn macht begon pas af te brokkelen nadat zijn partij in november 1997 de vervroegde verkiezingen had verloren. Jarenlang werd naar hem gezocht. De laatste jaren voor zijn arrestatie in 2008 hield hij zich schuil in de Servische hoofdstad Belgrado als Dragan Dabic - een met dikke witte baard getooide alternatief genezer.