Liveblog Prinsjesdag 2014: Broos herstel economie

22.45 uur: Liveblog gesloten – De redactie sluit dit liveblog. Woensdag doen we uitgebreid verslag van de algemene politieke beschouwingen.

18.56 uur: Troonrede – Bekijk hier de troonrede terug .

18.50 uur: Gemeenten vrezen verloedering en overlast – Het Rijk geeft afvaldumpers, wildplassers en foutparkeerders vrij spel. Die klacht komt uit de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Die maakt zich ernstig zorgen over de leefbaarheid, omdat Den Haag hen vanaf volgend jaar geen vergoeding meer betaalt voor de handhaving. Nu krijgen gemeenten nog een bedrag per uitgeschreven boete van het Rijk, maar die regeling wordt afgeschaft. Dat bespaart het ministerie van Veiligheid en Justitie volgend jaar al ruim 13 miljoen euro.

18.09 uur: Rutte verwacht genoeg steun in Eerste Kamer – Premier Mark Rutte verwacht dat het kabinet na de Provinciale Statenverkiezingen van volgend jaar op voldoende steun kan rekenen in de Eerste Kamer. Hij denkt dat de regeringspartijen VVD en PvdA samen met de bevriende oppositiepartijen D66, ChristenUnie en SGP een meerderheid gaan halen in de Senaat.

17.24 uur: Drukte bij hulpposten door hitte – Door de warmte hebben de eerstehulpposten het dinsdag druk gehad bij Prinsjesdag in het centrum van Den Haag. In totaal gingen 42 mensen langs met klachten, onder wie tien militairen en politiemensen. Twee mensen werden naar een ziekenhuis gebracht. Volgens de politie is er niemand opgepakt en waren er geen incidenten; de dag verliep „feestelijk, waardig en veilig”. De politie hield onder meer in de gaten of er zogeheten „solistische dreigers” in het publiek waren. Een paar mensen zijn aangesproken, maar het zou niet gaan om grote onruststokers of gevaarlijke mensen.

17.22 uur: Kabinet zet in op wendbare economie – Het herstel lijkt eindelijk aangebroken, maar de werkloosheid blijft nog steeds „onacceptabel” hoog. Bovendien tonen recente ontwikkelingen aan dat de wereld snel kan veranderen. Een „wendbare economie” is daarom onontbeerlijk. Dat betekent onder meer dat Nederland zich „economisch niet mag terugtrekken achter de dijken”.

17.15 uur: Troonrede voor jou – RD-journalist Gerard Vroegindeweij schreef de Troonrede voor kinderen .

16.53 uur: Raad van State: begrotingsbeleid riskant – Het kabinet loopt risico’s met zijn begrotingsbeleid. „De windrichting hoeft maar enigszins te veranderen of het kabinet voldoet niet meer aan de Europese begrotingsregels.” De Raad van State schrijft dat in zijn advies op de miljoenennota 2015. Het belangrijkste adviesorgaan van de regering zegt dat het kabinet te weinig financiële buffers heeft om schokken te kunnen opvangen. De regering zou „ruimere marges moeten aanhouden en verdere hervormingen moeten voorbereiden, zodat die de komende jaren tijdig kunnen worden doorgevoerd”. EU-landen mogen maximaal een tekort hebben van 3 procent van het nationaal inkomen. Het Nederlands tekort wordt voor 2015 geraamd op 2,2 procent.

16.43 uur: Militaire vakbonden zien niets om te jubelen – Militaire vakbonden reageren teleurgesteld op de dinsdag gepresenteerde begroting van het ministerie van Defensie. Er gaat structureel 100 miljoen meer naar het militair apparaat. „Een druppel op de gloeiende plaat”, aldus de VBM. Van een „echte trendbreuk” na jaren van besparingen is volgens officierenvereniging GOV/MHB geen sprake. De vereniging wijst erop dat een bezuiniging van 282 miljoen van dit kabinet gewoon doorgaat en stelt dat de begroting van Defensie de komende jaren nog steeds een dalende trend laat zien.

16.40 uur: Korte cursus lekken – Elk jaar lekt er in de weken voor Prinsjesdag informatie uit de begroting voor het volgende jaar uit.

16.15 uur: Economie maar langzaam uit het dal – De Nederlandse economie klimt maar heel langzaam uit het dal. Dit jaar is er een groei van 0,75 procent, volgend jaar van 1,25 procent. Bovendien vormen internationale ontwikkelingen, zoals de crisis in Oekraïne, een bedreiging voor het herstel. Dat blijkt uit de Macro Economische Verkenningen 2015 van het Centraal Planbureau voor 2015. Het planbureau ziet vooralsnog maar kleine plusjes.

16.11 uur: Realisme domineert bij Buitenlandse Zaken – Budgettair verandert er weinig voor het ministerie van Buitenlandse Zaken. Maar de omstandigheden zijn het afgelopen jaar volledig veranderd. Toenemende machtspolitiek van onder meer Rusland en conflicten in het Midden-Oosten vragen om realisme in het buitenlands beleid. Dat staat in de dinsdag gepresenteerde begroting van het departement van minister Frans Timmermans. Die vertrekt binnenkort naar de Europese Commissie.

16.05 uur: Wiebes: hervorming bij kinderopvang – Het kabinet wil instellingen in de kinderopvang rechtstreeks gaan bekostigen. Het aantal ontvangers van een kinderopvangtoeslag zou daarmee dalen met 99 procent. Dat staat in een brief aan de Tweede Kamer van staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën. Hij wil ook het bestaande stelsel van autobelastingen vereenvoudigen. Het zijn onderdelen van de herziening van het belastingsysteem die het kabinet voor de langere termijn nastreeft.

16.01 uur: Asscher verwacht miljarden uit meevallers – De 3 tot 6 miljard euro lastenverlichting die het kabinet de komende jaren wil doorvoeren, zullen volgens vicepremier Lodewijk Asscher uit meevallers betaald kunnen worden. Daarnaast zal er voor zo’n 10 miljard aan lastenverschuiving plaatsvinden. Asscher zei dat dinsdag in een toelichting op de miljoenennota. De lastenverlichting is nodig om werk goedkoper te maken, zodat er meer mensen aan de slag komen.

16.00 uur: Koning krijgt iets hogere uitkering – Koning Willem-Alexander krijgt volgend jaar een uitkering van 823.000 euro. Dat is 6000 euro meer dan dit jaar. Dat blijkt uit de begroting van ‘De Koning’, die is opgenomen in de miljoenennota. Ook de uitkering van koningin Máxima stijgt licht, met 2000 euro naar 326.000 euro. Het is geen structurele verhoging. De hogere uitkering houdt onder meer verband met de stijging van de lonen en prijzen in Nederland. Het koningshuis staat in totaal voor 40.085.000 euro in de boeken. Dat is 98.000 euro meer dan dit jaar.

15.43 uur: „Eindelijk aandacht voor internationale zaken” – De troonrede heeft dit jaar aanzienlijk meer aandacht voor internationale zaken dan in voorgaande jaren. Waar vorig jaar de zogenoemde participatiesamenleving sleutelwoord was, gaat het dit jaar over de toestand in Oekraïne, het Midden-Oosten, Noord-Irak, Syrië en Gaza. „Dat werd wel tijd ook”, duidt Kees Homan, defensiespecialist bij Instituut Clingendael. Volgens hem heeft de huidige onveilige situatie in de wereld er een bijdrage aan geleverd dat het onderscheid tussen interne en externe veiligheid is verdwenen.

15.42 uur: Blok richt vizier in 2015 meer op huursector – Na de perikelen op de koopmarkt krijgen volgend jaar huurders en verhuurders meer aandacht van het kabinet. Huurders krijgen vaker te maken met een tijdelijk contract en de wooncorporaties worden aan de teugels gelegd. Maar het kabinet is ook de huiseigenaren nog niet vergeten die door de ingestorte woningmarkt in de financiële ellende zijn gekomen.

15.41 uur: 278 kilometer asfalt erbij – In Nederland komt er komend jaar 278 kilometer asfalt bij. De uitbreiding van het wegennet moet onder meer de verwachte toename van files opvangen. Dat blijkt uit de gepubliceerde begroting voor 2015 van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Door het herstel van de economie zullen er meer files komen. Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid verwacht een groei van 2,5 procent per jaar.

15.40 uur: Reactie RMU – De Reformatorisch Maatschappelijke Unie (RMU) noemt het „pijnlijk” dat een deel van de gezinnen met één kostwinner „opnieuw de klos is”. Hoewel de koopkracht gemiddeld licht stijgt, leveren de kostwinners in, tot ongenoegen van de reformatorische vakorganisatie. In het algemeen vindt de RMU dat de kabinetsplannen „urgentie en daadkracht missen” en maakt de organisatie zich zorgen over het verlies van banen in de zorgsector en vindt dat er meer moet gebeuren aan de „belastingspaghetti”.

15.38 uur: Defensie werkt aan betere ICT – Defensie trekt geld uit om de problemen met ICT aan te pakken. Het ministerie kondigt in de begroting van volgend jaar aan te investeren in de deskundigheid van medewerkers en computersystemen die noodzakelijk zijn om de vele datagegevens te kunnen verwerken en analyseren. Om hoeveel geld het gaat, is niet bekend. Dat bedrag is volgens een woordvoerster vertrouwelijk.

15.37 uur: Nederland investeert 20 miljard in Deltaplan – Nederland gaat de komende 30 jaar ongeveer 20 miljard euro investeren in nieuwe maatregelen om het land te beschermen tegen hoogwater en te zorgen voor voldoende zoetwater. Dat staat dinsdag in het nieuwe Deltaplan. Het deltagebied rond Rotterdam, waar Rijn en Maas uitmonden in zee, krijgt steviger dijken. Het deltagebied is volgens de opstellers van het Deltaprogramma 2015 een van de kwetsbaarste plekken van Nederland. De gevolgen van een dijkdoorbraak veroorzaken daar enorme schade. Verder wordt vooral in het Rivierengebied fors geïnvesteerd in sterkere dijken. In dat poldergebied zullen bij een overstroming veel mensen verdrinken.

15.28 uur: Kabinet wil 100.000 banen extra – Het kabinet wil de komende jaren 100.000 extra banen scheppen door de lasten op arbeid met 15 miljard euro te verlagen. De 1 miljard euro lastenverlichting op arbeid is daarvoor een eerste aanzet. Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën zei dat bij het aanbieden van het ‘koffertje’ met daarin de miljoenennota aan de Tweede Kamer.

15.25 uur: Nu ook een landelijke Veiligheidsagenda – De „Veiligheidsagenda” voor de periode 2015 - 2018. Minister van Veiligheid en Justitie Ivo Opstelten heeft deze, voor het eerst, opgesteld samen met de burgemeesters en het college van procureurs-generaal. Lokaal zijn er al van die veiligheidsdoelstellingen, deze landelijke komt er nu bovenop en bestrijdt een aantal vormen van kwaad en ellende die in meer dan één bepaalde regio spelen en extra de aandacht moeten hebben. Dat zijn onder meer kinderporno, cybercrime en bepaalde vormen van fraude.

15.24 uur: Speciale ambassadeur helpt mkb’ers groeien – Beginnende ondernemers in het midden en kleinbedrijf (mkb) krijgen in 2015 ruggensteun van een speciale ambassadeur. De zogeheten special envoy moet deze mkb’ers ruimte bieden om verder en sneller te groeien. Dat heeft minister Henk Kamp (Economische Zaken) aangekondigd.

15.23 uur: Ministerie beteugelt stijging zorgkosten – Er lijkt een einde te komen aan de almaar stijgende kosten in de zorg. Tussen 2011 en 2015 was de stijging gemiddeld 2,3 procent per jaar. Niet eerder deze eeuw stegen de zorgkosten zo weinig, zo blijkt uit de op Prinsjesdag verschenen begroting van het ministerie van Volksgezondheid. Tussen 2005 en 2010 was er nog een stijging van bijna 6 procent. Voor 2014 en 2015 is nauwelijks groei voorzien.

15.22 uur: Brug-WW moet werklozen aan de slag helpen – Werklozen die aan de slag gaan in een sector waar een tekort aan personeel bestaat, kunnen worden omgeschoold met behulp van een WW-uitkering. De werkzoekende krijgt dan voor de uren dat hij werkt salaris en voor de uren waarin hij wordt omgeschoold WW. Daardoor is het voor werkgevers goedkoper om zo iemand in dienst te nemen. De maatregel geldt ook voor werknemers die met ontslag worden bedreigd.

15.20 uur: Alleenverdieners en ouderen profiteren niet – Nederlanders hebben volgend jaar gemiddeld een half procent extra te besteden, maar niet iedereen profiteert van de kabinetsmaatregelen om de koopkracht bij te spijkeren. Alleenverdieners met kinderen en een modaal inkomen en veel gepensioneerden krijgen er volgend jaar niks extra’s bij of moeten zelfs inleveren.

Dat komt vooral door het afbouwen van de zorgtoeslag. Dat treft modale inkomens. Bij gepensioneerden speelt ook het niet verhogen van de pensioenen een rol. Veel pensioenfondsen zijn krap bij kas en kunnen daardoor de pensioenen niet aanpassen aan het prijspeil.

15.19 uur: Extra geld moet kwaliteit onderwijs opkrikken – Leraren die zich ontwikkelen, uitmuntende leerlingen en volwassenen die willen bijleren, krijgen speciale aandacht in de onderwijsbegroting van 2015. Minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker hebben de afgelopen tijd tal van akkoorden gesloten in de sector waardoor veel geld vrijkomt, oplopend tot ruim 1,2 miljard euro in 2018.

15.18 uur: Vleugje zoet in behoedzame begroting – We gaan er volgend jaar met z’n allen ietsje op vooruit en de economie herstelt zich voorzichtig na de jarenlange crisis. Dat stelt minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën in zijn miljoenennota voor volgend jaar, die hij officieel aan de Tweede Kamer heeft aangeboden. Hij waarschuwt er wel bij: het herstel is broos en internationale ontwikkelingen in Oekraïne en het Midden-Oosten vormen een risico. De PvdA-minister noemt zijn begroting behoedzaam. „Met oog voor de lasten van burgers en bedrijven. Maar behoedzaam gezien de internationale turbulentie. Nederland staat er beter voor, maar we zijn er nog niet.”

15.17 uur: Hennis wil urgente problemen aanpakken – Met het extra geld voor Defensie wil minister Jeanine Hennis-Plasschaert urgente problemen aanpakken en ervoor zorgen dat de krijgsmacht meer slagkracht krijgt. Dat betekent vooral dat ze tekorten aan reserveonderdelen en munitie wil wegwerken en dat er meer helikopters kunnen worden ingezet.

„De vele jaren van bezuinigingen op Defensie hebben hun tol geëist. Dit is een mooie stap voorwaarts, maar we zijn er nog niet”, zegt Hennis over de gepubliceerde begroting van haar ministerie voor volgend jaar. Defensie krijgt er in 2015 50 miljoen euro bij, in 2016 150 miljoen en vanaf 2017 gaat het jaarlijks om 100 miljoen euro extra.

15.14 uur: Extra geld voor noodhulp – Vanwege het grote aantal crises in de wereld krijgt minister Lilianne Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) er tot 2017 in totaal 570 miljoen euro bij voor noodhulp. Een deel van het geld zal dit jaar nog worden ingezet. Dat staat in de gepresenteerde begroting. Het geld is bedoeld voor de eerste levensbehoeften van slachtoffers van oorlog en natuurrampen. De half miljard komt bovenop het bestaande noodbudget van 210 miljoen per jaar. Het noodhulppotje voor dit jaar is zo goed als leeg. Met de nieuwe bijdrage komt Nederland in de top 10-landen die het meeste uitgeven aan noodhulp.

15.06 uur: Laat na Troonrede debat losbranden – Laat de algemene beschouwingen niet pas morgen, maar al vandaag beginnen, bepleit prof. dr. Henk te Velde.

15.01 uur: Oppositie negatief – De oppositiefracties in de Tweede Kamer hebben kritisch gereageerd op de troonrede die koning Willem-Alexander dinsdag uitsprak. Ze missen daadkracht en vinden dat het kabinet de problemen voor zich uitschuift.

14.57 uur: „Oppositie betrekken bij belastingherziening” – PvdA-leider Diederik Samsom wil de oppositie betrekken bij de plannen voor een nieuwe belastingherziening. De coalitiepartijen VVD en PvdA weten nu „ongeveer” waar ze naar toe willen, maar vanaf nu gaan ze zoeken naar draagvlak bij andere partijen, zei Samsom bij de NOS.

14.39 uur: Rutte: koers houden – Het gaat met Nederland „stap voor stap beter”. Het kabinet wil ervoor zorgen dat mensen dat zelf ook gaan ervaren, in koopkracht maar vooral ook in toenemende werkgelegenheid. „Daarom moeten we koers houden”, zei premier Mark Rutte na de troonrede in een filmpje dat hij op zijn Facebookpagina had gezet.

14.27 uur: Woordwolk – Onze Taal maakte een woordwolk van de Troonrede. ‘Land’ en ‘regering’ komen vaker voor dan ‘mensen’.

14.19 uur: Einde aan stijging zorgkosten – Er lijkt een einde te komen aan de almaar stijgende kosten in de zorg. Koning Willem-Alexander meldde in de troonrede dat de kostenontwikkeling in de zorg voor het eerst sinds vele jaren meevalt vergeleken met de oorspronkelijke ramingen. In die berekeningen werd rekening gehouden met een stijging met 16 miljard euro tussen 2013 en 2017. Door de maatregelen van het kabinet zal de stijging deze kabinetsperiode per saldo uitkomen op 6 miljard euro, aldus de koning.

13.59 uur: Op balkon Noordeinde – Koning Willem-Alexander, koningin Máxima, prins Constantijn en prinses Laurentien wuiven vanaf het balkon van Paleis Noordeinde naar de massaal toegestroomde belangstellenden.

13.51 uur: Handkusje voor de koning – Ook op de terugweg zwaait prinses Beatrix naar haar zoons. Voor Willem-Alexander is er zelfs een handkusje in de lucht. De oud-koningin lijkt te genieten van haar plekje op de achtergrond op deze publieke dag.

13.46 uur: Rouwrand van verdriet – De feestelijke traditie van Prinsjesdag is dit jaar omgeven door een rouwrand van verdriet. Koning Willem-Alexander zei dat dinsdag in de troonrede, die hij uitsprak in de Ridderzaal. De koning verwees daarmee naar de vliegramp met MH17 op 17 juli, waarbij 298 inzittenden, onder wie 196 Nederlanders omkwamen. „In de zomer van 2014 bleek andermaal dat de vrijheid en veiligheid kwetsbaar zijn, ook in ons deel van de wereld.” De ramp boven het oosten van Oekraïne heeft velen direct geraakt, ook in de Verenigde Vergadering (Eerste en Tweede Kamer) en „allen diep geschokt”, aldus Willem-Alexander.

De koning wees erop dat we leven in een open samenleving en dat conflicten die duizenden kilometers ver weg zijn reacties en emoties oproepen in Nederlnd. Hij noemde naast Oekraïne het Midden-Oosten. De haat die elders mensen in het verderf stort, mag niet overslaan naar onze straten, zei de vorst.

De internationale onrust stelt volgens Willem-Alexander de veerkracht van de Nederlandse samenleving op de proef. Daarom zijn duidelijke keuzes en een vaste koers nodig. De regering is volgens de koning blij met het brede draagvlak dat daarvoor bestaat. Dat laatste leek een verwijzing naar de steun die het kabinet krijgt van de drie ‘bevriende’ oppositiefracties.

13.45 uur: Respect voor militairen – Het extra geld dat de regering uittrekt voor Defensie, is een trendbreuk met het verleden. Dat zei koning Willem-Alexander dinsdag in de troonrede. Na jaren van bezuinigingen krijgt het ministerie van Defensie er voor het eerst in 24 jaar weer structureel meer geld bij: 100 miljoen per jaar. Het budget gaat nu omhoog „met het oog op de toenemende spanningen in de wereld en de verantwoordelijkheid die daaruit voortvloeit”, zei de koning.

Hij benadrukte verder dat een actief buitenlands beleid, gericht op vrede en veiligheid in landen waar deze in het gedrang zijn, relevant is en in ons belang. Die verantwoordelijkheid kan Nederland alleen waarmaken in nauwe samenwerking met partners in de Europese Unie, de NAVO en de Verenigde Naties, aldus de koning. Alle uitgezonden militairen verdienen „groot respect”, zei hij, verwijzend naar missies in onder meer Mali en de strijd tegen piraterij voor de Afrikaanse kust.

13.43 uur: Volledige tekst Troonrede – Lees hier de volledige tekst van de troonrede.

13.40 uur: RD-verslaggever Ben Provoost in Den Haag – Bij Noordeinde was rond er rond één uur geen doorkomen meer aan. Veel mensen probeerden met camera’s hoog boven hoofd een glimp van Willem-Alexander en Máxima op te vangen. Een moeder met fototoestel: “Ik zie alleen handen voor m’n lens”. Mensen in eetgelegenheden op de tweede etage en hoger hadden het beter bekeken.

Vivian (55) uit Filipijnen is elk jaar in Nederland rond deze tijd. Ze is er samen met haar man. Het is leuk om iets van de opwinding te voelen, zegt ze. “Maar het meeste zie je thuis.” In eigen land hebben ze een dergelijke dag niet. “We hebben republiek. Een keer per jaar zegt president welke goede dingen hij voor z’n volk doet”, zegt ze cynisch.

13.34 uur: Einde Troonrede – De koning eindigt zijn Troonrede met de traditionele bede: “U mag zich in uw zware taak gesteund weten door het besef dat velen u wijsheid toewensen en met mij om kracht en Gods zegen voor u bidden.”

13.15 uur: Troonrede – De koning begint aan zijn tweede Troonrede. Hij refereert aan de afgelopen zomer waarin vlucht MH17 verongelukte in Oekraïne. Daarom is deze prinsjesdag omgeven door een rouwrand.

13.11 uur: Prinses Beatrix langs de route – Prinses Beatrix zit in een gebouw langs de route om te zwaaien naar zoons en schoondochters die in de rijtuigen langs komen. Ook prinses Juliana deed dat na haar aftreden in 1980.

13.00 uur: Rijtoer begonnen – Klokslag 13.00 uur klinkt het Wilhelmus en stappen de koning en koningin in de gouden koets. Koningin Máxima draagt een rode zijden japon met dito handschoenen en hoofddeksel. Haar schoonzus, prinses Laurentien, draagt een donkerpaarse jurk.

12.49 uur: Gasten arriveren in Ridderzaal – Vanaf kwart voor één arriveren de gasten in de Ridderzaal. Slechts 50 burgers kunnen de plechtigheid bijwonen. Om 13.00 uur, wanneer ik ook de koning en koningin in de gouden koets stappen, opent de voorzitter de vergadering.

12.32 uur: Ambassade Den Haag – Vrijwilligers van de ambassade Den Haag beleven ook een drukke dag. De gastheren en -vrouwen van de stad hebben de taak om mensen welkom te heten in hún stad. RD-verslaggever Ben Provoost: “Ze dragen t-shirts met City Host erop en delen folders uit. De afgelopen vier dagen zijn de 300 vrijwilligers zeer actief geweest om bezoekers van de Hofstad duidelijk te maken dat het land vandaag ook 200 jaar Prinsjesdag viert.”

12.10 uur: Staphorster dames traditiegetrouw langs de route – De Staphorster dames –die hun namen liever niet noemen– staan al voor de 16de keer langs de route op Prinsjesdag. Om half zeven vertrokken de groep met 58 personen, waaronder slechts 5 heren, uit Staphorst. Om half tien was het gezelschap in Den Haag. In de Meern maakten ze een tussenstop, ze zaten daar vroeg aan de koffie, maar daar smaakte het gebak niet minder om. Ook voor de lunch is gezorgd, de dames hebben genoeg versnaperingen mee om het vol te houden langs de route. En om drie uur reizen ze door naar de boulevard van Scheveningen, om even uit te waaien op deze mooie nazomerdag.

12.00 uur: RD-verslaggever Ben Provoost in Den Haag – “Het is vol langs de route waar zich een bont gezelschap verzamelt. Mensen sjouwen met spandoeken en kinderen zijn uitgelaten.” In de hofstad is veel politie op de been. De agenten mogen de pers niet te woord staan, maar één van hen deed het toch stiekem: “We screenen op afwijkend gedrag, dan gaan wij eropaf. Maar er zijn vooral veel mensen die bijvoorbeeld de weg vragen.” Af en toe kijken de dienders spiedend rond maar ze geven ook toe wel eens zwaardere werkdagen gehad te hebben.

11.46 uur: Horeca doen goede zaken – De combinatie van Prinsjesdag en lekker weer maakt het een mooie dag voor de horeca in hartje Den Haag. Alle terrassen zitten propvol op het Plein, dichtbij het Binnenhof. Obers rennen driftig heen en weer om hun veelal in oranje geklede klanten van koffie te voorzien. Het publiek bestaat vooral uit veertigers, vijftigers en zestigers, maar er lopen ook jonge ouders rond die hun kinderen - in weerwil van de regels - een dagje school laten overslaan. Vanaf het Centraal Station gaat een flinke stroom publiek richting Binnenhof en Buitenhof. Wie niet bekend is met Prinsjesdag, zou de indruk kunnen krijgen dat er gevoetbald wordt: veel mensen hebben een T-shirt van het Nederlands elftal aangetrokken.

11.22 uur: RD-verslaggever Ben Provoost bij de Hofvijver in Den Haag – Daar staan ook leerlingen, begeleiders en directeur van Eben Haezerschool in Teuge. Directeur Martin Kortleven: “We zijn met groep 7 en 8 vanuit Apeldoorn met de trein vertrokken, met ongeveeer 60 leerlingen. Ook zijn er tien begeleiders mee. We doen dit als school elke twee jaar. We vinden het belangrijk in het kader van burgerschap.” Gert-Jan (10), Ian (10) en Bart (11) uit groep zeven: “Het is de eerste keer dat we er zijn. We hebben er zin in. We staan mooi vooraan en willen graag de Gouden Koets zien. We hebben de lesbrief van het RD gebruikt. We willen zelf niet in de Eerste of Tweede Kamer komen.” “Ik ben al een paar keer eerder meegegaan”, zegt de moeder van Ian. “Hij is mijn jongste dus dit was laatste kans. Ik begeleid een groepje van zeven. Ik moet de groep bij elkaar houden. Mijn ervaring is dat het met Prinsjesdag altijd mooi weer is.” Michelle van 11, groep 8: “In de klas kregen we een koffertje met vragen over de Eerste en Tweede Kamer. Ik kom vooral voor de koning.”

09.46 uur: Relatief rustig – In het centrum van Den Haag is het dinsdagochtend in de aanloop naar de rijtoer nog relatief rustig. Er zijn veel politiemensen en verkeersregelaars op de been om de verwachte grote stroom toeschouwers wegens het mooie weer in goede banen te leiden. De politie in Den Haag verwacht op Prinsjesdag tienduizenden toeschouwers langs de route die koning Willem-Alexander en koningin Máxima in de gouden koets afleggen van Paleis Noordeinde naar het Binnenhof. De route is afgezet met dranghekken. Bedrijven en instellingen langs de Korte Vijverberg hebben op de stoepen voor hun panden kleine podia ingericht om de rijtoer goed te kunnen zien en naar het koningspaar te zwaaien. In de stad is zelfs een bus vol met Amerikanen gezien die Prinsjesdag willen meebeleven.

07.05 uur: Kleding Bussemaker – Wat de koning deze Prinsjesdag zegt over onderwijs, staat voor 14 studenten dinsdag waarschijnlijk even op het tweede plan. Zij gaan meemaken dat onderwijsminister Jet Bussemaker in hún creatie de Ridderzaal betreedt. Het gaat om studenten van Summa Fashion uit Eindhoven en de opleiding voor beroepen in de creatieve industrie SintLucas in Boxtel. Ze bedachten een totaalontwerp van hoed, jurk, jasje, schoenen en tas. De visagie van de minister wordt gedaan door een student van Summa Uiterlijke verzorging. Bussemaker is „erg onder de indruk van de kennis, professionaliteit en creativiteit van deze jonge mbo-talenten. Zij laten zien dat het leren van een vak iets is om trots op te zijn. ” De studenten zijn in Den Haag om te zien hoe de minister even optreedt als hun model.

07.00 uur: Niet visionair – De Troonrede zal nooit een visionaire, gloedvolle toespraak worden. Dat past niet bij de nuchtere Hollandse aard. En evenmin bij Nederland-coalitieland, schrijft (€) onze politiek verslaggever Addy de Jong.

06.42 uur: Eindelijk goed nieuws – Koning Willem-Alexander leest dinsdagmiddag in de Ridderzaal de jaarlijkse troonrede voor ter gelegenheid van Prinsjesdag. Daarna zal minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën de miljoenennota voor 2015 aanbieden aan de Tweede Kamer. Wat zij precies gaan melden is nog geheim, maar de hoofdlijnen zijn zoals gebruikelijk uitgelekt. Zo is er na jaren van somber nieuws eindelijk weer wat positiefs te melden: het gaat ietsje beter met de Nederlandse economie. De meeste burgers kunnen daardoor volgend jaar wat meer extra koopkracht verwachten. Gemiddeld gaat het om een half procent. Dijsselbloem waarschuwt in het voorwoord van de miljoenennota dat het herstel nog broos is en dat het kabinet doorgaat op de ingeslagen weg van saneren van de overheidsfinanciën, hervormen en eerlijk delen. Naar verwachting zal de koning in zijn troonrede ook aandacht besteden aan de moeilijke internationale situatie, met conflicten in onder meer Oekraïne en het Midden-Oosten.

Dinsdag 06.35 uur: Veel volk verwacht – De politie in Den Haag verwacht dinsdag op Prinsjesdag tienduizenden toeschouwers langs de route die koning Willem-Alexander en koningin Máxima in de gouden koets afleggen van Paleis Noordeinde naar het Binnenhof. De eerste toeschouwers worden in de vroege ochtend al verwacht bij de toegangshekken van Paleis Noordeinde. De koning leest ’s middags in de Ridderzaal de troonrede voor. Hierin presenteert hij de plannen van de regering voor het komende jaar. De minister van Financiën biedt het koffertje aan met daarin de miljoenennota en de rijksbegroting. De toeschouwers langs de route hopen een glimp op te vangen van het koninklijk paar. En natuurlijk komen ze ook voor het ceremonieel: de rijtoer met de gouden koets, het militair vertoon en de traditionele balkonscène. De route wordt afgezet met dranghekken.

Maandag 09.20 uur: 200 jaar Prinsjesdag – Het is dit jaar 200 jaar geleden dat Nederland voor het eerst Prinsjesdag vierde. Lees hier hoe Prinsjesdag Prinsjesdag werd.

09.20 uur: Liveblog vorig jaar – Lees hier het liveblog terug van Prinsjesdag 2013, met onder meer de eerste troonrede van koning Willem-Alexander.

09.15 uur: Rijksoverheid – Wie meer wil weten over het verloop van Prinsjesdag, de gebruiken en tradities, kan terecht op de speciale website van de Rijksoverheid.

09.15 uur: Liveblog dinsdag – Vanaf dinsdagochtend doet de webredactie van RD.nl samen met verslaggevers op locatie verslag van Prinsjesdag.

Liveblog Prinsjesdag 2014: Broos herstel economie

Politiek

RD.nl in uw mailbox?