„Dat betekent niet dat je alle idealisme over boord gooit, maar dat je bij het verwezenlijken van je idealen de realiteit niet uit het oog verliest. Het haalbare zo dicht mogelijk bij het wenselijke brengen, daar gaat het in de buitenlandse en Europese politiek om”, aldus de minister die sinds dinsdag de officiële Nederlandse kandidaat is voor een zware post in de nieuwe Europese Commissie.

Timmermans verwees naar de oud-minister van Buitenlandse Zaken Max van der Stoel, van wie hij veel leerde over realpolitik. Volgens Timmermans moeten we ons bevrijden van de „te beperkte definitie van nationaal eigenbelang”.

Inzet van politieke, diplomatieke en militaire instrumenten zijn meer dan ooit nodig om onze veiligheid, welvaart en waarden te behouden. Want bedreigingen zijn er genoeg, waarschuwde Timmermans. „De Islamitische Staat, Russisch nationalisme, het terrorisme in de Sahel, het zijn geen tijdelijke oplevingen van achterlijke, achterhaalde opvattingen. Het zijn hypermoderne fenomenen, die ook niet snel zullen verdwijnen, omdat zij parasiteren op lange termijnontwikkelingen in samenlevingen en op continenten.”

In Timmermans’ analyse richten zowel de extremistische fundamentalisten in het Midden-Oosten als de radicale nationalistische politici in Rusland hun woede op Europa uit angst dat hun eigen bevolking de Europese manier van leven aantrekkelijker zal vinden. Moskou is volgens Timmermans niet bang voor demonstranten met Europese vlaggen op het Maidan-plein in Kiev. „De angst van Poetin is dat ze die blauwe vlag met gele sterren gaan zwaaien op het Rode plein in Moskou.”