Het laagste punt van Nederland is 6,76 meter onder het Normaal Amsterdams Peil (NAP). Het ligt vlak bij Nieuwerkerk aan den IJssel aan de A20 van Rotterdam naar Gouda. Een metershoge peilstok bij autobedrijf Van Vliet geeft het punt aan.

Zoals in meer plaatsen in Nederland viel hier afgelopen nacht zo’n 40 millimeter neerslag. Dat staat gelijk aan vier emmers water per vierkante meter. Waar blijft al dat water? „Het geheim van de waterhuishouding binnen de Zuidplaspolder is voortdurend slim bemalen”, zegt Kees van der Wielen van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard.

Voor de Zuidplaspolder is het gemaal Abraham Kroes bij Moordrecht het belangrijkst. Tienduizenden liters water pompt het gemaal vanuit de polder in de Hollandse IJssel. Van daaruit stroomt het via de Nieuwe Maas door Rotterdam naar zee. Het malen of pompen gebeurt in twee stappen. Vanuit de lage polder komt het water eerst in de Ringvaart. Vanuit de Ringvaart gaat het vervolgens naar de Hollandse IJssel.

Waterberging

Behalve slim bemalen zijn ook een goede doorstroming van de waterwegen en voldoende waterberging belangrijk bij extreem nat weer. Het hoogheemraadschap heeft een nieuwe megawaterberging gerealiseerd in de Eendragtspolder in Zevenhuizen. „Hier kunnen we in tijden van overvloedige neerslag ruim 4 miljoen kuub water tijdelijk parkeren”, zegt Van der Wielen tevreden. Tegelijkertijd dient de berging als recreatiegebied. Zo zijn er onder andere wedstrijdbanen voor roeiers aangelegd. De Vierde Tocht in Nieuwerkerk aan den IJssel is verbreed om zo meer water te kunnen bergen en het ook sneller te kunnen afvoeren.

Het hoogheemraadschap zal de komende jaren het watersysteem verder aanpassen om overvloedige regenval beter te kunnen opvangen. Er komen meer stuwen, gemalen, duikers (grote ondergrondse buizen), sterkere kades en bredere watergangen. „Het doel is een robuuster watersysteem te realiseren met vooral meer waterberging.”

Droogte

Het voordeel van meer waterberging is dat er in tijden van droogte ook water beschikbaar is. De vele tuinders in de Zuidplaspolder kunnen onder meer uit de Ringvaart water halen om hun gewassen te besproeien. „Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de provincie Brabant, waar in perioden van droogte een regenverbod werd ingesteld, of de Veluwe, waar het overtollige water juist wordt vastgehouden en niet meteen weggepompt”, zo weet Van der Wielen. Mocht er toch nog extra water nodig zijn kan het waterschap vanuit het aloude riviertje de Rotte en de Hollandse IJssel extra vocht aanvoeren.

Puzzel

Het is voor het waterschap nog een hele puzzel om iedereen in de polder tevreden te houden. De tuinders en de boeren in het veenachtige gebied willen een laag waterpeil om het land te bewerken en het vee te laten grazen. Natuurorganisaties willen in hun natuurgebieden juist een hoger waterpeil. Woningbezitters eisen dat het waterpeil op constante hoogte blijft, omdat de houten heipalen onder hun woningen anders gaan rotten. Om al die verschillende waterpeilen in stand te houden zijn er overal stuwen aangebracht.

„In tegenstelling tot voorgaande jaren wordt er nu ook meer rekening gehouden met de ecologische belangen”, zegt Van der Wielen. Zo houdt het waterschap de begroeiing in de watergangen zo veel mogelijk in stand. Natuurlijk mogen de belangrijkste sloten en vaarten niet dichtgroeien omdat ze dan het water niet meer kunnen afvoeren.

Kroosvaren

Een probleem deze zomer is de vele kroosvaren in de watergangen. „Dit betreft geen eendenkroos, maar planten die een dikke laag op de sloten vormen. Door de zachte winter en het warme voorjaar zijn de planten explosief gegroeid”, aldus de teamleider van de afdeling watersystemen. „Wanneer de kroosvaren de hele sloot bedekt, kan de waterkwaliteit door gebrek aan zonlicht en zuurstof achteruitgaan.”

Het hoogheemraadschap heeft maaiboten en een multifunctionele graafmachine om vegetatie uit het water te verwijderen. Daarnaast voert het waterschap op dit moment een proef uit waarbij het kroosvaren biologisch wordt bestreden met behulp van snuitkevers. Deze insecten eten het kroosvaren op.