Paradoxaal genoeg leken de Koerden aanvankelijk te profiteren van de opmars van de IS-milities. De president van de autonome provincie, Massud Barzani, zag zijn kans schoon om een referendum over onafhankelijkheid aan te kondigen. Een aantal factoren kan de verwezelijking hiervan echter bemoeilijken.

De Koerden konden de afgelopen decennia hun provincie ontwikkelen doordat ze zich afzijdig hielden van het sektarische geweld in Irak. Deze situatie veranderde echter dramatisch met de komst van de IS en het ineenstorten van het Iraakse leger. Langs hun hele zuidgrens zagen de Koerden zich al snel geconfronteerd met de IS, die reeds in Syrië bewees dat ze de Koerden vijandig gezind is.

Sinds jaren ruziën de Koerden en de centrale regering in Bagdad bovendien over de verdeling van de olieopbrengsten. De Koerden begonnen tot woede van Bagdad oliecontracten af te sluiten met buitenlandse oliemaatschappijen. Toen dit probleem onoplosbaar bleek, zette Bagdad begin dit jaar alle betalingen aan de autonome regering van Koerdistan stop. Het leidde in Koerdistan tot een acute financiële crisis.

Dan is er nog interne verdeeldheid. De partij van Barzani maakt zich sterk voor onafhankelijkheid, maar de oppositionele PUK-partij onderhoudt traditioneel goede banden met buurland Iran.

En Iran is om een aantal redenen gealarmeerd door het vooruitzicht van een onafhankelijk Koerdistan. Allereerst omdat dit de facto het opbreken van Irak als eenheidsstaat zou betekenen. Belangrijker is echter dat aartsvijand Israël tot op heden de enige staat is die zich openlijk voorstander heeft getoond van een onafhankelijk Koerdistan.