Even terug naar 2001. Wat gebeurde er toen allemaal?

De betrokken economie in Zuid-Amerika stortte in. Er was sinds 1999 sprake van een zware recessie. De bevolking reageerde met stakingen en rellen op bezuinigingsmaatregelen. De onrust mondde uit in een bankrun: burgers haalden massaal hun spaarcenten weg bij de banken, waarna de regering alle tegoeden bevroor en de mensen een jaar lang slechts een beperkt bedrag per week mochten opnemen. Verder kon de overheid niet langer rente en aflossing betalen over de uitstaande staatsobligaties. Daarmee trad een zogeheten default in. Het land was failliet, buitenlandse schuldeisers konden naar hun geld fluiten.

Waarom speelt de crisis van destijds nu opeens weer op?

In onderhandelingen over een schuldsanering zijn later afspraken gemaakt die voorzagen in de kwijtschelding van 70 procent van de uitgeleende bedragen. Veruit het merendeel van de crediteuren (93 procent) nam zijn verlies en stemde daarmee in. De rest deed dat niet, onder aanvoering van twee Amerikaanse zogenoemde hedgefondsen. Zij begonnen een procedure om 100 procent terug te ontvangen. Na een jarenlange juridische strijd kregen zij van de Amerikaanse rechter (de obligaties waren onder VS-recht uitgegeven) gelijk. Die vindt dat Argentinië over de brug moet komen. De regering in Buenos Aires voelt daar echter niets voor, ook al beschikt ze over voldoende financiële middelen om het vonnis uit te voeren.

Er is dus een conflict. Maar dat betekent toch niet dat het land nu weer failliet is, zoals wordt gezegd?

De rechter heeft tevens bepaald dat Argentinië geen geld meer mag overmaken aan andere obligatiehouders zolang de zaak met die procederende partijen niet is geregeld. Daardoor vallen alle betalingen stil. Het land blijft dus in gebreke en dat mag je aanmerken als een bankroet.

Argentinië spreekt van „aasgierfondsen.” Is dat terecht?

Daar zit wel iets in. Het gaat om de fondsen NML Capital van de Amerikaanse miljardair Paul Singer en Aurelius Capital Management van eigenaar Mark Brodsky. Deze durfinvesteerders kopen schuldpapier op van landen die in financiële moeilijkheden raken. Op zo’n moment willen veel obligatiehouders die stukken graag van de hand doen, ook al gebeurt dat tegen een lage prijs. De fondsen proberen vervolgens via rechtszaken en met behulp van beslagleggingen de volledige inleg uitgekeerd te krijgen en op die manier een forse winst op te strijken.

Waarom betaalt Buenos Aires niet gewoon, dan is het toch overal van af?

Het gaat voor Argentinië om zo’n 1,5 miljard dollar (ruim 1 miljard euro). Dat bedrag vormt niet het probleem, dat kan het wel opbrengen. Maar het vreest dat daarmee de kous juist niet af is. De andere buitenlandse beleggers stappen dan wellicht –op grond van een bepaalde clausule die een gelijke behandeling voorschrijft, maar die overigens in 2015 afloopt– eveneens naar de rechter en claimen alsnog ook volledige vergoeding. Dan komt de bodem van de schatkist snel in zicht.

Wat zijn de gevolgen van de huidige ontwikkelingen voor de Argentijnse economie?

De kredietbeoordelaars plakken Argentinië de status van wanbetaler op. Dat is uiteraard slecht voor het toch al magere vertrouwen van internationale investeerders in het land en in zijn munt, de peso. Die werd begin dit jaar met bijna 20 procent gedevalueerd. De torenhoge inflatie zal nog meer versnellen en de economie, die zich reeds in een recessie bevindt, draait verder het moeras in.

Oei, een nieuwe schuldencrisis. Dat blijft meestal toch niet tot één land beperkt?

Klopt. Zo dreigde Griekenland de hele eurozone mee te slepen. Maar in dit geval hebben we weinig te duchten, is de verwachting. Het betreft vooral een juridische kwestie, een uitvloeisel van gebeurtenissen in het verleden en iets wat andere landen niet raakt. Buitenlandse partijen hebben de afgelopen jaren nauwelijks in Argentijnse schuldtitels belegd.

Bovendien: het ultimatum bij de besprekingen tussen Argentinië en de schuldeisers (gistermorgen 6.00 uur) is weliswaar niet gehaald, maar er wordt waarschijnlijk wel verder gepraat en dus blijft er hoop op een akkoord.