„Indrukwekkende beesten zijn het”, zegt burgemeester Van Dijk van Barneveld. Hij is voorzitter van de groep die de komst van de Europese bizons voorbereidde. „Een ton weegt zo’n jongen ongeveer. Twee meter hoog. Dat is pas echt wild. De wisent voert je terug naar hoe het geweest moet zijn op de Veluwe. Deze stoere, uitdagende, grootse dieren hebben hier vroeger rondgelopen.”

Natuurbeheerder Staatsbosbeheer stelt voor de wisenten een terrein van 400 hectare beschikbaar in de omgeving van Kootwijk, Harskamp, Radio Kootwijk en Hoenderloo voor een proefperiode van zes jaar. Waar de dieren vandaan komen is nog niet bekend. In Nederland grazen al twee kleine kuddes wisenten: in het Noord-Hollandse Kraansvlak, een duingebied tussen Zandvoort en Bloemendaal in Nationaal Park Zuid-Kennemerland, en in Natuurpark Lelystad.

De wisent past volgens Staatsbosbeheer goed op de Veluwe. „Het is een grote grazer die zich thuis voelt in grote natuurgebieden. Doordat de wisent zandbaden neemt, creëert hij open plekken waar insecten en reptielen zoals de zandhagedis dankbaar gebruik van maken.” De wisent eet bessen, boomvruchten, maar ook struikheide, varens, gras, jonge boompjes en in de winter boombast.

Dit najaar zouden de Europese bizons al op de Veluwe kunnen grazen, vertelt Van Dijk, die op verzoek van Staatsbosbeheer de initiatiefgroep leidde. „Er is echter voor gekozen om ze in het vroege voorjaar te introduceren. Ze moeten eerst wennen aan het gebied. Zo hoeven ze niet direct een zware winterperiode door te maken.”

De zorg voor de wisenten komt in handen van Ark Natuurontwikkeling, dat ook verantwoordelijk is voor de bizons in het Kraansvlak. „In de loop van de tijd zullen er kalfjes bij komen, maar het is niet de bedoeling dat het een heel grote kudde wordt. Waarschijnlijk komen we uit op zo’n vijftien.”

Vrijwilligers gaan begeleide excursies naar de wisenten verzorgen. Van Dijk: „Recreatieondernemers vinden de bizons prachtig. Voor hen zijn ze een extra attractie: Kom naar de Veluwe , die is nu een beetje wilder geworden. Veel bezoekers van de Veluwe willen wild zien. Een imposant dier als de wisent kan aan deze beleving een extra dimensie geven. Vanuit een open safaribus zal men binnenkort niet alleen wilde zwijnen en edelherten kunnen aanschouwen, maar ook wisenten.”

Boeren reageren minder geestdriftig, weet de burgemeester. „De voorzitter van de afdeling Barneveld van landbouworganisatie LTO sprak mij erover aan. Hij kreeg vragen van zijn leden. Als die bizons zich vermeerderen lopen ze over tien jaar onze maisvelden in, net als het wilde zwijn en het edelhert. Ik kon de LTO gerust stellen. Het gaat om een beperkte kudde in een afgerasterd gebied en er is veterinair toezicht om ziekten te voorkomen.”

Louis Fraanje van de Jac. Gazenbeekstichting, een organisatie voor het behoud van de Veluwse natuur en cultuur, is positief over de komst van de wisent. „Als het beheer maar zorgvuldig gebeurt. Ik heb de indruk van wel. De wisent spreekt mij meer aan dan bijvoorbeeld Spaanse koeien.”