De afgelopen weken heeft de Oekraïense president al enkele malen een bestand afgekondigd voor de strijd met de pro-Russische separatisten. Dit werd echter telkens geschonden. Zodoende was het effect klein.

Toch zat er een positief signaal in het eenzijdige bestand. Overwint het kwade door het goede, maant de apostel Paulus in de Romeinenbrief (12:21). Ook in de politiek doet een overheid er beter aan eerst te proberen de kwaaddoeners te lokken dan ze direct met wapengeweld te bestrijden. Porosjenko heeft dat geprobeerd en hij lijkt daarin tot het uiterste te zijn gegaan.

Onderdeel van de bestanden was steeds een aanbod van amnestie (vrijstelling van vervolging) voor hen die geen geweld hebben gebruikt. Hun politieke misdaad (het verraad aan het volk van Oekraïne) zou hun dan worden vergeven.

Tot nu toe hebben de separatisten echter nog geen gebruikgemaakt van de toegestoken hand. Zij blijven doorgaan met hun gewapende strijd voor aansluiting van deze oostelijke regio’s bij Rusland. Dat is bijzonder jammer. Na deze pogingen geldt dat wie niet horen wil, maar moet voelen. President Porosjenko is het aan zijn ambtseed verplicht om de eenheid van Oekraïne te verdedigen.

Nu is het natuurlijk niet zo dat de grenzen van Oekraïne in beton gegoten zijn. Geen enkele landsgrens ligt voor altijd vast. Dat was zelfs in het oude Israël –dat gold als het beloofde land– niet zo.

Maar de grenzen van Oekraïne liggen wel vast in een verdrag, het zogeheten Memorandum van Boedapest uit 1994. Wie daar iets aan veranderen wil, moet dat via de koninklijke weg doen. En die route loopt in Oekraïne via de politiek. Gezien de programma’s van de partijen en opiniepeilingen onder de inwoners van het oostelijke gebied lijkt het maar een kleine minderheid te zijn die wil dat die regio zich onder Moeder Rusland schaart.

Militair gezien zijn afscheidingsbewegingen doorgaans niet in staat een (burger)oorlog te winnen. Dat geldt zelfs in Oekraïne, waar het officiële leger geregeld de lachlust van de wereld opwekt. Zeker nu Rusland zich wat lijkt terug te trekken, zal het voor de separatisten nog moeilijker worden.

Maar rebellen kunnen wel iets anders: een gebied langdurig destabiliseren. Hoelang hebben de Ierse nationalisten niet gevochten om de Britse provincie Noord-Ierland bij de Ierse Republiek te trekken? Tussen 1970 en 2000 heeft alles daar in het teken van de ”Troubles” gestaan. Hele families verkeerden daar doorlopend in angst voor de volgende bom. Buitenlandse bedrijven vestigden zich liever elders.

Zo’n toestand van permanente angst en instabiliteit kan het voorland zijn voor Oekraïne. Voor de gewone mensen in het land die een gewoon leven wensen, valt er dus weinig anders te hopen dan dat de onderhandelingen iets opleveren.