Het moet gezegd: storm liep het niet na de oproep van 12 april in deze krant aan zwartspaarders die tot ‘inkeer’ waren gekomen of dit overwogen, om –anoniem– hun verhaal te doen.

Dat kún je positief duiden, in de zin van: dan zijn ze er wellicht niet eens, zwartspaarders in de RD-achterban. Minstens zo aannemelijk lijkt de verklaring dat het taboe rond dit onderwerp zó groot is dat zelfs een anoniem gesprek hierover een brug te ver is.

Wie wél reageerde was Hans. En dat met een opmerkelijk verhaal. Ook hij kwam tot inkeer en gaf zijn zwarte geld –enkele tienduizenden euro’s die stonden geparkeerd op een bank in het buitenland– op bij de Belastingdienst.

Niet vanuit een oogpunt van wroeging of zoiets –„Voor dit geld heb ik hard gewerkt en ik heb er al belasting over betaald”–, maar puur omdat hij zich „bang had laten maken” door de ronkende teksten van de Belastingdienst over naderende hoge boetes en een fors toegenomen pakkans.

De tekst op de website van de Belastingdienst, ”Inkeren is zonder uitzondering een opluchting”, gaat voor Hans echter niet op. „Voor mij geldt het tegendeel; ik schaam mij achteraf diep dat ik gezwicht ben voor deze stemmingmakerij. Als het werkelijk zo simpel was om vermogen op te sporen, dan had iedere zwartspaarder allang een aanslag in de bus gehad en was de inkeerregeling heus niet bedacht. Mijn vader zat tijdens de oorlog in het verzet en hij hield me altijd voor dat angst een slechte raadgever is. Toch ben ik er ingetuind. En helaas kan ik mijn stap niet meer terugdraaien. En zelfs van bezwaarmogelijkheden moet je in het begin van het traject al direct verklaren afstand te doen.”

De reden dat Hans zo veel spijt heeft dat hij thans behoort tot de groep van fiscale spijtoptanten die dezer dagen iedere 24 uur met zo’n 180 personen groeit, zit hem niet eens zozeer in „de gigantische en frustrerende klus” die het inkeertraject met zich meebracht. De pijn is vooral dat hij meent als zwakkere partij „meedogenloos” te zijn aangepakt door de fiscus. „Als je veel geld hebt, kun je goede fiscalisten inhuren die je bezit veiligstellen. In mijn geval gaat het om een relatief klein bedrag dat ik gespaard heb om in slechte tijden te kunnen voorzien in de primaire levensbehoeften.”

Dat die slechte tijd nu exact is aangebroken –Hans is recent ernstig ziek en werkloos geworden en zag zijn inkomen hierdoor met 70 procent dalen– op het moment dat Hans door zijn inkeer een bedrag van enkele duizenden euro’s aan belasting moet ophoesten, kan hij niet verkroppen. „Vooral niet als ik zie hoe er gerommeld wordt in de financiële wereld, bij accountantbureaus, woningcorporaties en bij de overheid; er miljoenendeals met criminelen worden gesloten en riante vertrekpremies en bonussen worden opgetuigd voor sjoemelaars en graaiers. Het is wellicht naïef, maar ik ging ervan uit dat de zaak, rekening houdend met mijn persoonlijke omstandigheden, zoals de tekst van de regeling dat ook vermeldt, „in onderling overleg” en met „een compromis” kon worden opgelost. Nou, niet dus. Je krijgt gewoon bikkelhard de gepeperde rekening gepresenteerd, zodat er in mijn geval al met al een negatief rendement overblijft.”

Hans is daar „heel boos, maar vooral heel verdrietig” over. „Deze kwestie zal me nog lang achtervolgen. Dit heeft nu al zijn weerslag op mijn gezondheid en het welzijn van mij en m’n gezin. Dubbel pijnlijk is dat ik hier nota bene vrijwillig in verzeild ben geraakt.”

Uit privacyoverwegingen is de naam van Hans gefingeerd.

Inkeren kan tot maandag 23.59 uur

Nu het bankgeheim op zijn laatste benen loopt en banken in bijvoorbeeld Zwitserland, Oostenrijk en Luxemburg steeds vaker overgaan tot het delen van gegevens met belastingdiensten over de grens, groeit de kans dat de fiscus straks op de stoep staat met een gepeperde rekening.

Sinds de inkeerregeling in september vorig jaar geopend werd, kozen om die reden al zo’n 9000 zwartspaarders (gemiddeld met een half miljoen euro aan verzwegen vermogen) eieren voor hun geld. Bij elkaar goed voor naar verwachting ongeveer 700 miljoen euro aan extra belastinginkomsten.

Melden inkeerders zich vóór dinsdag 0.00 uur aan, dan betalen zij met terugwerkende kracht alsnog de in de afgelopen twaalf jaar ontweken vermogensbelasting. Zonder verdere boete. Na 1 juli 2014 bedraagt die boete aanvankelijk 30 procent en na 1 juli 2015 zelfs 60 procent. Wie zich niet vrijwillig bij de fiscus meldt, maar onverhoopt tegen de lamp loopt, riskeert zelfs een boete die kan oplopen tot 300 procent.

„Doe het, maar liever niet op eigen houtje”

Hoewel Hans zich benadeeld voelt, is hij dat niet, stelt het ministerie van Financiën in een reactie. „Via de inkeerregeling wordt zwartspaarders de kans geboden hun fout recht te zetten. Wie zich voor 1 juli meldt, wordt niet beboet.” Het bedrag dat Hans nu moet betalen, is dus niet anders dan wanneer hij „zijn verplichtingen tegenover de Nederlandse samenleving niet had ontweken.”

Dat stelt ook Sander Suurmond, die met zijn belastingadviespraktijk J. C. Suurmond & zn de afgelopen maanden veel inkeerders begeleidde. „Hans schaamt zich omdat hij zich bang heeft laten maken, terwijl hij zich moet schamen omdat hij jarenlang belasting heeft ontdoken. Uiteraard doet het nu eenmalig pijn en misschien wel meer dan nodig was geweest wanneer Hans een deskundige adviseur had ingeschakeld. Hij is nu zonder dat hij kon zwemmen in het diepe gesprongen en had geen idee wat er op hem afkwam.” Hoewel het kort dag is, benadrukt Suurmond dat inkeerders zich nog tot maandag 23.59 uur per e-mail bij de fiscus kunnen melden. „Stel dat Hans niet had ingekeerd en de fiscus bij hém had aangeklopt, dan was de navordering maximaal viermaal zo hoog geweest. En anders had hij het probleem uiteindelijk doorgegeven aan zijn erfgenamen, die dan iets hadden moeten oplossen wat niet door hen veroorzaakt is. ”