Weinig bijval voor GKV-rapport vrouw
EDE. Het deputatenrapport dat ruimte ziet voor vrouwelijke ambtsdragers oogst weinig bijval van synodeleden van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV). Dat bleek zaterdag tijdens de synodevergadering in Ede. Afgevaardigden zijn kritisch over de „hermeneutische bocht” die genomen wordt.
Het was zaterdag zonder twijfel de meest beladen vergadering tot nu toe van de begin februari geopende synode van Ede. De synodezitting stond onder leiding van assessor K. Wezeman, die preses dr. P. L. Voorberg zonder nadere toelichting verving, hoewel deze wel aanwezig was.
Hoewel afgevaardigden voor de derde keer spraken over de toelating van vrouwen tot de ambten, was het voor velen voor het eerst dat ze publiekelijk kleur bekenden. Alhoewel: „Net als de deputaten ben ik voor vrouwen in het ambt”, concludeerde ouderling C. G. Kruse (Amersfoort). „Tegelijkertijd ontbreekt elke nuance als we het debat op deze manier voeren.”
Menig synodelid probeerde dan ook een spade dieper te gaan, en zich uit te spreken over de grondlijnen die zichtbaar zijn in het rapport van de deputaten m/v in de kerk. Ook Kruse, die zich kritisch toonde over de houding van de deputaten, die in zijn ogen niets anders lijken te willen dan een volledig gelijktrekken van de man-vrouwverhoudingen. „De beslissing in het rapport valt bij het niet meer willen accepteren van verschillen.”
Kruse stelde dat „deputaten hun standpunten zo onderbouwen dat het Bijbels verantwoord lijkt. Daarbij tonen ze een grote mate van creativiteit.” Op die manier kan zelfs het bestaan van God ontkend worden, vreesde hij.
Ds. W. L. de Graaff (Groningen) noemde de toon van het deputatenrapport „provocatief.” Ouderling K. Bouma (Emmeloord) sprak de vrees uit dat de GKV, als het deputatenrapport wordt overgenomen, buigen voor humanistische tendensen die vanuit de Franse Revolutie doorsijpelen. Ds. B. C. Buitendijk (Bunschoten) signaleerde dat er sprake is van nieuwe hermeneutiek in het deputatenrapport. Hij is „bang dat we dan toch een bocht omgaan.”
Als er in de GKV al vrouwen in de ambten komen, dan niet op basis van de hermeneutische visie van de deputaten, was dus de conclusie van de meeste synodeleden. Een aanzienlijke groep afgevaardigden zag echter ruimte om enerzijds alleen mannen te laten dienen in de ambten en anderzijds vrouwen de mogelijkheid te bieden om meer pastorale en diaconale taken in de kerk op zich te nemen.
„Meer studie”, een „verdere doordenking”, „onderzoek” en meer van dergelijke uitdrukkingen waren dan ook gevleugelde termen zaterdag in Ede. Of het ook komt van die doordenking is nog niet besloten. Wie in ieder geval ervoor te porren is om zoiets interkerkelijk aan te pakken, is ds. W. van ’t Spijker. De christelijke gereformeerde predikant voerde zaterdag het woord namens de CGK-deputaten kerkelijke eenheid. Hij hoopte op een „uitdagende en goede uitnodiging” van de GKV om samen met andere na te denken over de ambtsvisie.
Ds. Van ’t Spijker uitte zaterdag overigens niet mis te verstane kritiek op het GKV-deputatenrapport. „Het is niet moeilijk om te denken dat er vlak langs of net over het randje van de Schriftkritiek wordt gegaan.” Hij vindt de GKV-deputaten bovendien veel te positief over de huidige cultuur, als ze stellen dat de verkleining van de man-vrouwverschillen het gevolg kan zijn van het „bevrijdende werk” van de Heilige Geest. Die stellingname werd later nog onderstreept door ds. J. B. de Rijke (Krimpen aan den IJssel), die zich afvroeg „of het ook kan zijn dat het vuur van het Evangelie dooft en dat daardoor mensen niet meer tot het geloof komen. Moeten we ons misschien meer ervan aantrekken dat de tegenstander, de duivel, rondgaat als een leeuw? Moeten we in dat licht niet vooral toezien op de gemeenten?”
Toch was er niet alleen kritiek op het deputatenrapport. Ds. K. van den Geest (Alphen aan den Rijn), ds. P. Poortenga (Drachten) en ouderling S. Poutsma (Hoogeveen) waren positief, op zijn minst over de slotconclusie van de deputaten dat vrouwen kunnen dienen in de ambten. Ds. Poortenga pleitte ervoor dat, ook al wordt het rapport niet overgenomen, de GKV in ieder geval al stappen zetten richting het openen van de ambten voor vrouwen. Hij ziet daarom graag dat er niet alleen gestudeerd gaat worden, maar wil dat een regeling voor preekbevoegdheid voor niet-ambtsdragers wordt uitgebreid met een clausule die ruimte biedt aan vrouwen om te preken.