Portugal kwam in 2010 in grote financiële nood doordat investeerders alleen nog tegen torenhoge rentes geld wilden lenen aan het land. Beleggers vreesden dat Portugal door zijn slechte economische vooruitzichten en wankele financiële positie niet meer aan zijn verplichtingen zou kunnen voldoen en dreven het land in navolging van Griekenland en Ierland naar het noodinfuus van de eurolanden en het IMF. Die trokken Portugal sinds medio 2011 met in totaal 78 miljard euro aan noodleningen door de Europese crisis.

In ruil voor die steun, waarvan het laatste deel volgende maand wordt uitgekeerd, moest de Portugese regering forse bezuinigingen en economische hervormingen doorvoeren, die ervoor moeten zorgen dat de relatief kleine Portugese economie weer kan groeien en de hoge schuldenlast van het land kan dalen. Dankzij die operatie is het begrotingstekort van Portugal stevig geslonken, de economie is echter nog nauwelijks hersteld van de diepe recessie van de afgelopen jaren.

De Portugese economie kromp vorig jaar voor het derde jaar op rij en is nu zo’n 4 procent kleiner dan voor de Europese schuldencrisis. Voor dit jaar wordt een klein herstel voorzien, maar 2014 begon met een onverwachte krimp van bijna 1 procent in het eerste kwartaal. De werkloosheid in Portugal is de afgelopen jaren opgelopen tot ruim 15 procent van de beroepsbevolking.

Portugal hoopt de komende tijd te kunnen profiteren van het toenemende vertrouwen van beleggers in de eurozone. Daardoor is de rente op Zuid-Europese staatsleningen de afgelopen maanden stevig gedaald. Mede dankzij die verbetering besloot de Portugese regering geen gebruik te maken van de kredietlijn die Europa uit voorzorg voor het land wilde klaarzetten.

Vicepremier Paulo Portas sprak in dat verband onlangs van de „best mogelijke exit” uit het hulpprogramma, aangezien het land zijn wetten nu niet meer „regel voor regel” hoeft af te stemmen met zijn geldschieters. Premier Pedro Passos Coelho beloofde begin deze maand dat Portugal op koers ligt om „nooit meer” te hoeven worden gered. 17 mei 2014 zal volgens hem als een historische dag de Portugese geschiedenis ingaan, als eerbetoon aan de inspanning die zijn landgenoten de afgelopen jaren hebben geleverd.