Flexibele mosselbranche klaar voor de toekomst
YERSEKE. De Nederlandse mosselsector heeft voldoende veerkracht en power om ook in de toekomst te overleven. De branche weet flexibel in te spelen op veranderende marktomstandigheden, heeft de drang om te vernieuwen en stapt soepel over op andere technieken, zoals de kweek van mosselen in hangcultures.
„Vergeleken met andere spelers binnen de levensmiddelensector doen de mosselkwekers het uitstekend”, zegt Johan van Nieuwenhuijzen, die donderdag aan de slag gaat als directeur van de Nederlandse Mosselveiling in Yerseke. Deze organisatie exploiteert vanaf die datum de mosselafslag in Yerseke. De Nederlandse Mosselveiling is opgericht door de mosselproducenten die zijn verenigd in de Producentenorganisatie van de Nederlandse Mosselcultuur.
„Als je bedenkt dat de mosselen en oesters samen met de in Zeeland, Stellendam en Scheveningen aangevoerde platvis 70 procent uitmaken van de aanvoerwaarde van de Nederlandse vis, presteren wij prima”, is de overtuiging van de nieuwe directeur. Van Nieuwenhuijzen (50) wijst erop dat mosselen en vis ook een zeer belangrijk exportproduct zijn. „Zeventig procent van de schelpdieren en de in Zeeland, Stellendam en Scheveningen aangevoerde platvis wordt uitgevoerd naar Zuid-Europa. Daarnaast is België een zeer grote afnemer van mosselen en oesters.”
Johan van Nieuwenhuijzen gaat het directeurschap in Yerseke combineren met zijn huidige directeurschap bij United Fish Auctions, de organisatie waartoe de visafslagen in Scheveningen, Stellendam en Colijnsplaat behoren.
De belangrijkste aanvoerhavens voor mosselen in Zeeland zijn Yerseke, Bruinisse en Zierikzee. De mosselen worden daar aan land gebracht vanuit de Waddenzee en de Oosterschelde. Van Nieuwenhuijzen hoopt als niet-Zeeuw (hij is geboren in Ooltgensplaat op Flakkee aan het Volkerak) snel ingeburgerd te zijn op de mosselveiling. „In Yerseke heerst een andere cultuur dan in de platvissector, waarin ik al werkzaam was, maar ik hoop spoedig te weten te komen wat de wensen zijn van alle betrokken partijen. Ik wil de taal van de mensen spreken en hoop als persoon iets aan de organisatie te kunnen toevoegen.” Hij wil de veiling in de toekomst als marktplaats doorontwikkelen, maar beseft tegelijkertijd dat hij voor veranderingen draagvlak nodig heeft bij zowel handel als aanvoer. Die zijn beide vertegenwoordigd in een raad van commissarissen die wordt voorgezeten door een onafhankelijke president-commissaris.
De mosselveiling in Yerseke werd in 1968 gesticht door het Productschap Vis. Er werken nu vijf mensen. Het productschap wordt op 1 januari opgeheven. Ook alle andere productschappen in Nederland verdwijnen; de Tweede Kamer heeft dat –een aantal jaren geleden al– besloten. De mosselkwekers hebben daarop aangegeven de verantwoordelijkheid voor de veiling in Yerseke te willen overnemen. De afgelopen negen maanden heeft de oprichting van de Nederlandse Mosselveiling haar beslag gekregen. De vijf personeelsleden zijn overgenomen.
We moeten de Yersekse veiling koesteren, is de overtuiging van Van Nieuwenhuijzen.
„Wat is er nou mooier dan een centrale marktplaats waar aanbieders en afnemers samenkomen. In andere landen kent de mosselbranche dit verschijnsel eigenlijk niet. Transacties geschieden daar gewoonlijk op individuele basis. In Frankrijk bijvoorbeeld verkopen mosselkwekers hun waar zelfstandig aan één afnemer. Hier gaat het nog met de klok. De mosselen worden gelijktijdig aangeboden aan meerdere partijen, en wie het eerst drukt, is de eigenaar.”