Toen

In 2012 hoorde ik voor het eerst dat de koninklijke familie De Rijp aan zou doen. Het initiatief daarvoor werd genomen door de provincie Noord-Holland. De provincie heeft daarop contact met mij gezocht. Toen ik ervan hoorde, realiseerde ik me direct twee dingen. Het eerste was: dit is echt ont­zettend leuk. Het tweede: dit is een enorme klus, ook vanwege het feit dat ik slechts de beschikking heb over een heel kleine organisatie. Veertig fte hebben we in de gemeente Graft-De Rijp, meer niet. Gelukkig hebben we veel hulp gehad uit Alkmaar.

Destijds was er sprake van dat we hier gewoon Koninginnedag zouden krijgen. Dat pakte anders uit door de troonswisseling. Ik moet eerlijk zeggen: het was best even slikken toen we dat hoorden. Maanden ben je aan het voorbereiden en opeens wordt alles anders. Maar nadat we geslikt hadden, beseften we dat we als gemeente de allereerste Koningsdag zouden organiseren. Dat is óók fantastisch. De eerdere voorbereidingen zien we nu als een generale repe­titie.

Er komt enorm veel kijken bij die voorbereidingen. Het is een gewoonte dat de gemeenten die de dag het laatste hebben georganiseerd, de nieuwe gemeenten uitnodigen. We hebben dus Rhenen en Veenendaal bezocht, waar de laatste Koninginnedag werd gehouden. Daar is ons verteld wat de aandachts­punten waren. Dan denk je wel even: Tjongejonge. Er wordt een enorme hoeveelheid politiemensen ingezet. En dan heb ik het nog niet over de gigantische aantallen camera’s en cameramensen. Je krijgt bijvoorbeeld discussies over camera­bewaking. Dat had ik van tevoren niet verwacht.

Natuurlijk kost de organisatie van zo’n dag geld. Alles bij elkaar opgeteld kost deze dag 600.000 euro. De provincie betaalt daar 250.000 euro van; wij de rest. Maar ik zeg er meteen bij: daar zitten personeelskosten in die we anders ook hadden gehad. En rond posten als onderhoud zijn we creatief geweest: zaken die voor later op de planning stonden, hebben we naar voren gehaald, en andersom.

Nu

Vandaag kan ik niets doen dan lopen met de koning en de koningin. Ik heb voor deze dag mijn bevoegdheden overgedragen aan een coördinerend regioburgemeester; dat is in dit geval de burgemeester van Alkmaar. Die zit in het veiligheidscentrum, samen met een van mijn wethouders.

Natuurlijk word ik ingelicht als er iets ernstigs gebeurt. Uiteindelijk blijf ik eindverantwoordelijk voor de veiligheid. Zo zien alle betrokkenen dat ook. Vanaf het begin hebben we bijeenkomsten gehad met de hofhouding en met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding. Mij werd daarin niets ver­boden. Het is dus echt niet zo dat de burgemeester aan de kant wordt gezet door landelijke organisaties.

Ik vind het een enorme eer om gastvrouw te kunnen zijn van de koninklijke familie en heb er ontzettend veel zin in. Een beetje spannend is het ook wel, dat zal ik eerlijk zeggen. Maar er zit een fantastische organisatie achter van vele mensen die hier al maandenlang keihard aan werken. De dag is helemaal ‘dichtgeorganiseerd’.

Ik hoef me daar dus verder ook niet druk over te maken. Nee, ook niet over de vraag of het programma uitloopt. Je moet niet vergeten: ik heb zelf alle tijd. Ik ga echt niet constant op mijn horloge kijken.

Inhoudelijk hebben we de eerste Koningsdag in een iets moderner jasje gestoken. We gaan niet koek­happen. Er zijn wel veel andere dingen waar de koninklijke familie aan mee kan doen, zoals keien smijten of katknuppelen – een spel waar overigens geen kat aan te pas komt. Maar of de koning dat werkelijk wil, bepaalt hij natuurlijk helemaal zelf.

Straks

Ik zie deze Koningsdag als een afscheidscadeautje. Per 1 januari bestaat de gemeente niet langer zelfstandig. We fuseren met de gemeenten Schermer en Alkmaar. Dit is dus het moment om te laten zien wat De Rijp in huis heeft.

De afgelopen tien jaar hebben we ons als gemeente sterk beijverd om de vitaliteit van de kernen te behouden. We hebben van alles gedaan rond de ontwikkeling van kunst, cultuur en toerisme in onze gemeente. Als je dan de kans krijgt om dat aan een paar miljoen mensen in het hele land te laten zien, is dat natuurlijk een prachtig aanbod.

We hebben speciaal voor vandaag niet veel dingen veranderd aan het dorp. Er zijn wel discussies gevoerd over oranje gevels en dat soort dingen, maar waarom zouden we dat doen? De Rijp is helemaal een beschermd dorpsgezicht, dus we kunnen sowieso al een prachtig dorp laten zien.

Tastbare dingen zullen we niet zo veel overhouden aan deze Koningsdag. Alleen de eerste tijd zijn de duizenden bloemstukken te zien die we vanuit het bedrijfsleven aangeboden kregen en waarmee we lantaarnpalen en ander straatmeubilair versieren.

En wat hopelijk ook tastbaar zal blijven, is de extra toeristenstroom. Twee jaar lang staan we al extra in de belangstelling. We zien daardoor het aantal toeristen stijgen. Ook het aantal hits op de website van de VVV is enorm toegenomen. Het vorige paasweekend was het hier gewoon vol. Dat is prachtig.

De bedoeling is dat de lokale economie hier in de toekomst nog lang de vruchten van kan plukken doordat de toeristen terug blijven komen. Om dat te bereiken, zetten de dorpsbewoners zich gigantisch in. Meer dan 1200 mensen zijn betrokken bij de organisatie van deze Koningsdag; dat is bijna een op de vijf inwoners. De saamhorigheid in De Rijp is nog groter geworden dan ze al was. Is er een hijskraan nodig? Dan stelt een leverancier die gratis ter beschikking. Dat soort dingen maakt mij een trotse burgemeester van een trots dorp.