Dat blijkt uit een enquête van de Kamers van Koophandel onder 5000 ondernemingen.

De Kamers van Koophandel hebben de bedrijven ondervraagd over hun verwachtingen over de omzet, de export, de investeringen en het aantal banen voor volgend jaar. Vooral ondernemers in de groothandel en de detailhandel zijn een stuk negatiever gaan denken in vergelijking met vorig jaar. Het vertrouwen van ondernemers daalt overigens al sinds 2001.

De Nederlandse bedrijven zijn vooral negatief gestemd over hun omzet en de werkgelegenheid. Het enige lichtpuntje is dat zij verwachten meer te gaan investeren.

De Nederlandse economie kan deze uitgaven goed gebruiken. Uit het onderzoek blijkt dat de conjunctuur vooral te lijden heeft van een dalende consumptie in Nederland, en niet zozeer van een dalende export. „In euro’s neemt de omzet in 2003 met 0,9 procent af”, schrijven de Kamers van Koophandel in het verslag van de enquête.

De vermindering van de omzet zal dit jaar het sterkst zijn in de bouw. Ondernemers in die sector zien dit kennelijk als het voorlopige dieptepunt. De bouw is namelijk de enige bedrijfstak die 2004 minder zwartgallig inziet.

Het is dit jaar behalve met de omzet ook treurig gesteld met de winstgevendheid. „Het aandeel winstgevende bedrijven is ten opzichte van 2002 gedaald van 86 procent naar 82 procent”, aldus de Kamers van Koophandel.