De bizarre samenloop van omstandigheden is symptomatisch. Iedereen weet dat de situatie in Oekraïne explosief is, maar niemand lijkt werkelijk te geloven dat er een oorlog komt. Er zijn ook wel argumenten aan te voeren om te stellen dat de vlam niet echt in de pan zal slaan.

Direct na de Tweede Wereldoorlog riepen velen: „Nooit meer oorlog.” Nu was dat meer een wensen dan een dadelijk geloven. De dekolonisatie en vooral de Koude Oorlog zorgden ervoor dat legers gehandhaafd bleven en mogendheden zich inspanden voor een wapenwedloop. Feit is ook dat er na 1945 meer oorlogen werden gevoerd dan ooit tevoren.

Keerpunt was de val van het IJzeren Gordijn. Er leek een nieuwe wind te gaan waaien. De oude vijanden, Rusland en Amerika, beloofden elkaar hun wapenarsenaal te verminderen. Gaandeweg vatte de gedachte post dat het gezond verstand en diplomatiek overleg voortaan conflictueuze situaties tot een oplossing zouden brengen. Dat het ooit weer zou komen tot een grote crisis waarbij het risico van een gewapend conflict dreigt, gelooft niemand. Daarom kunnen de feestelijkheden deze dagen gewoon doorgaan.

Zonder te willen stellen dat de situatie op de Krim onmiddellijk tot een gewapend internationaal conflict zal leiden, maakt het optreden van Poetin in het Zwarte Zeegebied wel duidelijk dat voor nu en de toekomst een gewapende strijd nooit helemaal valt uit te sluiten.

Wie in ieder geval niet zonder meer terugdeinst voor een crisis is Poetin. In de achterliggende jaren heeft hij al laten zien dat hij tot het uiterste gaat als er wordt geknabbeld aan zijn invloedssfeer. De bevolking van de verschillende republieken in de Kaukasus kan daarvan meepraten.

Poetin heeft ook nooit onder stoelen of banken gestoken dat Oekraïne voor hem van lijfsbelang is. Om die reden trok hij al in 2008 in twijfel of dit gebied een zelfstandige staat kan worden genoemd. De Russische president weet heel goed dat zijn Euraziatische Unie zonder Kiev weinig voorstelt.

Nu inmiddels duidelijk is dat een deel van Oekraïne zich minder gelegen wil laten liggen aan Moskou, grijpt hij op een slimme manier in op de Krim. Met het argument de Russen op het schiereiland te willen beschermen en de belangen van de Russische vloot veilig te moeten stellen, heeft hij troepen naar de Krim gestuurd.

De protesten vanuit de wereld lijken Rusland niet te raken. Bovendien beseft Poetin dat Obama politiek zwak is nu hij in Syrië geen oplossing weet te bereiken. Daarbij komt dat Europa ook nog eens economisch afhankelijk van hem is, vooral vanwege gasleveranties. Kortom, dankzij de stemming en de politieke constellatie in de internationale gemeenschap kan Poetin zijn gang gaan. Dat is een risico.