De nieuwe reorganisatieronde bij Rabobank is niet direct een teken van zwakte, vindt hoofdeconoom Marcel Canoy van onderzoeksbureau Ecorys. „Alle banken en verzekeraars zijn bezig met een herstructurering. Achmea is daarvan het beste voorbeeld. Klanten doen steeds meer online.”

Desondanks heeft het imago van de bank stevige deuken opgelopen. Canoy: „De combinatie crisis, herstructurering en enkele schandalen doen de bank natuurlijk geen goed. Daarnaast wordt de coöperatieve structuur een beetje losgelaten, waar lang goede sier mee werd gemaakt. De bank heeft één geluk: de concurrentie heeft ook geen al te beste naam. Bij ABN AMRO, SNS en ING is ook van alles misgegaan. Van de grote banken heeft Rabobank als enige geen staatssteun nodig gehad.”

De interne schade is om die reden groter dan de externe, denkt merkendeskundige Rik Riezebos. „De bank heeft behoorlijk trouwe klanten, ik verwacht niet dat zij in groten getale weglopen. Onder medewerkers is er echter grote ontevredenheid over de megalomane ideeën van de bank. Rabobank drijft af van zijn roots, daar is veel discussie over. Als je jarenlang roept waar je voor staat en je maakt het niet waar, komt dat als een boemerang terug. Vooral door de liboraffaire ligt Rabobank natuurlijk onder een vergrootglas. Om die reden is het belangrijk om eerst intern schoon schip te maken. Uit de manipulatie van de liborrente bleek dat het in elk geval op één afdeling flink misging. Ook een bank is zo sterk als de zwakste schakel.”

Toch noemt Riezebos Rabobank nog steeds een sterke bank. Andere deskundigen zijn het met hem eens. Simon Lelieveldt, tussen 2007 en 2011 hoofd toezicht en financiële markten bij de Nederlandse Vereniging van Banken: „De bank staat er financieel zeer stevig voor. Om aan de verplichte buffers te voldoen, moeten de kosten omlaag. In dat licht moet je de teruggang in arbeidsplaatsen zien. Rabobank weet heel goed wat hij doet.”

Volgens Lelieveldt is de kracht van de bank tevens zij zwakte. „Dankzij de coöperatieve vorm heeft Rabobank zich heel positief in de markt gezet. Eind vorige eeuw werd er intern nagedacht over de vraag of dat nog bij deze tijd past. De directie besloot om daarbij te blijven. Daarmee bleef het een zeer vertrouwenwekkende bank. Dat vertrouwen diende ook als basis voor de interne cultuur en werkwijze. Nadat Rabobank ook internationaal ging bankieren, ontstond er een mismatch. De liboraffaire toonde aan dat driedubbele controle beter is dan uitgaan van vertrouwen. Maar dat betekent niet meteen dat Rabobank een minder sterke bank is geworden.”

Niettemin past bescheidenheid, zegt Canoy. „Dat realiseert de bank zich ook wel. Jarenlang hoorden we dat Rabobank de enige Nederlandse bank was met de AAA-status en dat hij zo goed voor het midden- en kleinbedrijf opkwam. Die tijd ligt achter ons. Momenteel is het beter om even niet zo met de borst vooruit te lopen. Rabobank was jarenlang een sterk merk. Nu is het een gewoon merk. Niet slecht, maar ook niet meer exceptioneel goed.”