„Make three honest groups with boys and girls in it.” De instructies die Ebbers geeft, worden stipt opgevolgd. Al snel staan er drie gemixte groepen klaar om aan het spel te beginnen. „Go to the other side without touching the ground”, zo luidt de opdracht. Zonder de grond aan te raken, moet de groep aan de overkant van de gymzaal terecht zien te komen. Ebbers legt uit dat er wel hoepels gebruikt mogen worden waarin de kinderen mogen staan. „Don’t hit the ground!”

De kinderen zijn wel gewend dat hun meester Engels spreekt. „Het meeste versta ik wel”, zegt Anne Sophie Kok (11). „En de meester maakt veel gebaren, waardoor het altijd wel duidelijk wordt.” Dat ze Engels leert, vindt Anne-Sophie wel fijn. „Op het fruitbedrijf van mijn vader komen soms weleens mensen uit het buitenland. Als ze blijven eten, praten ze in het Engels. Ik probeer daar zo veel mogelijk van te verstaan.”

Toch gebeurt het niet vaak dat een leerkracht in het reformatorisch basisonderwijs een reguliere les geheel in het Engels geeft. Dat alle leerkrachten van een school tweetalig onderwijs (tto) geven, is helemaal nog niet aan de orde in de gereformeerde gezindte. „Daar is de achterstand nog te groot voor”, stelt Arjen de Korte van hogeschool Driestar Educatief.

Op de lijst tto-basisscholen die staatssecretaris Dekker woensdag presenteerde, staan dan ook geen reformatorische basisscholen. Ook bij de acht scholen die volgend jaar de kans krijgen om zich bij de pilot tweetalig onderwijs aan te sluiten, zullen geen reformatorische zijn, zo verwacht De Korte. „Incidenteel gebeuren er mooie dingen, maar tto is voor veel reformatorische basisscholen nog niet in beeld. Niet zo raar, want veel scholen zijn nog maar net uit de startblokken.”

„Engels op de basisschool is een groeiproces”, zegt ook Ebbers. „Geef het de tijd. Je moet het vooral niet forceren. Steeds meer leerkrachten bekwamen zich in de taal, en gaan er enthousiast mee aan de slag. Maar dat kost tijd. Belangrijk is om een doorgaande leerlijn in een schoolplan vast te leggen en dat regelmatig op de agenda te zetten.”

Nadat de CITO-toetsen zijn afgenomen, zal Ebbers incidenteel nog meer vakken in het Engels geven. „Muziek en beeldende vorming kunnen prima in het Engels gegeven worden.” Om bijna de helft van alle vakken in die taal te geven, zoals de scholen op de lijst van staatssecretaris Dekker gaan doen, vindt de groep 8-leerkracht maar niets. „Onderwijs is meer dan Engels alleen. Verwondering over de schepping tijdens biologie wil ik in het Nederlands kunnen uiten. Als ik dat in het Engels doe, zullen zeker kinderen met een laag niveau het niet kunnen volgen, en dan is de essentie van mijn les weg. Dan streeft tto zijn doel voorbij.” Hetzelfde geldt voor een Bijbelvertelling, vindt Ebbers. „Dat kan best af en toe in het Engels, maar je moet ermee oppassen.”

Elke donderdag vertelt Martijn de Haan van de Eben-Haëzerschool in Rhenen in het Engels uit de Bijbel. Het is dan zijn ”Engelse dag”, een schooldag waarbij zo veel mogelijk vakken in die taal worden gegeven. Bij de voorbereiding van de Bijbelvertelling gebruikt De Haan de Engelse vertalingen van de Bijbelse vertellingen voor jonge kinderen van H. van Dam en de deeltjes van ds. C. J. Meeuse. Ook van de Engelse kinderbijbel van ds. Ramsbottom, predikant bij de Strict Baptists, maakt hij dankbaar gebruik.

De rekenles kan in het Engels als het om bekende stof gaat, vindt de Rhenense leerkracht van groep 8. „Een nieuw probleem leg ik natuurlijk in het Nederlands uit.” Zaakvakken als aardrijkskunde en biologie vindt De Haan „best geschikt” om in het Engels te geven. „Op het bord zet ik dan de moeilijke Engelse woorden met de vertaling ernaast.”

De kinderen vinden de ”Engelse dag” „helemaal geweldig”, aldus de Haan. „In het begin was het pittig. Toen ik er net mee startte, vertelde een ouder dat haar zoon aan het einde van die dag vreselijk moe was. Nu zijn de kinderen het gewend en vragen ze erom.”

Zelf was De Haan op de middelbare school helemaal niet zo goed in Engels, maar tijdens de nascholing van Arjen de Korte is „de vonk overgesprongen.” De ”Engelse dag” kost de leerkracht wel wat extra voorbereiding, maar dat heeft hij er graag voor over. „Qua woordkennis is er nog niet eens zo heel veel verschil met de andere groep 8, maar de luister- en spreekvaardigheden van de leerlingen verbetert wel door tweetalig onderwijs.”

Spreekangst

Zowel De Haan als Ebbers geeft aan dat kinderen die tto krijgen vooral makkelijker en beter Engels spreken. De Haan: „De spreekangst is kleiner, omdat ze de hele dag al Engels horen.” Ebbers: „Ik gebruikte regelmatig de uitdrukking: „That’s a pity.” Later hoorde ik die uitdrukking op het plein terug als kinderen iets jammer vinden.” De Haan heeft zelfs een beloningsysteem voor kinderen die Engels durven te spreken. „Als ze een kort antwoord in het Engels geven, krijgen ze een punt. Een volledige zin levert twee punten op en een gesprek met een leerkracht in het Engels vijf punten. Met al die punten kunnen ze op den duur een Engelse Bijbel verdienen, waarbij kinderen met een hoog niveau veel meer punten nodig hebben dan kinderen met een laag niveau.”

De leerlingen van de Rehobothschool vinden het prima. „Engels is handig als je naar andere landen gaat”, zegt de in Birma geboren Myo Sun (12) na de gymles. Denise van Walsem (12): „Als we nu naar het buitenland op vakantie gaan, praat mijn vader vooral in het Engels. Misschien kan ik het straks van hem overnemen.”