Recente gevallen van wetenschapsfraude
RIJSWIJK (ANP). De Vrije Universiteit in Amsterdam wil het hele oeuvre van professor ruimtelijke economie Peter Nijkamp laten onderzoeken. Zijn werk, zeker honderden publicaties, moet beoordeeld worden op (zelf)plagiaat. Aanleiding voor het onderzoek is ophef rond een proefschrift van een promovenda die Nijkamp tot voor kort begeleidde. De hoogleraar is niet de eerste wetenschapper die in opspraak komt. Een kort overzicht van recente gevallen:
September 2013: Gepensioneerd hoogleraar aan de Vrije Universiteit Mart Bax heeft in tientallen van zijn publicaties verzinsels opgeschreven. Ook hebben een boel prestaties van hem in werkelijkheid niet plaatsgevonden. Dat concludeert een onderzoekscommissie van de Amsterdamse universiteit in een rapport over de oud-hoogleraar Politieke Antropologie. De verdenking van fraude kwam in oktober 2012 naar voren.
Augustus 2013: Het LUMC in Leiden ontslaat een Belgische onderzoekster van de afdeling reumatologie, nadat uit intern onderzoek blijkt dat zij laboratoriumonderzoek heeft gemanipuleerd. Het medisch centrum trekt twee wetenschappelijke publicaties van haar terug.
Juni 2012: Twee wetenschappelijke artikelen van professor Dirk Smeesters worden teruggetrokken. Smeesters is hoogleraar Consumentengedrag en Samenleving aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Hij zou bij een onderzoek de gegevens op zo’n manier hebben geselecteerd, dat bepaalde effecten eruit sprongen. Smeesters heeft zelf ontslag genomen.
November 2011: Het Erasmus MC in Rotterdam ontslaat hoogleraar Don Poldermans wegens schending van de wetenschappelijke integriteit. De internist en vasculair geneeskundige zou gegevens hebben verzonnen. Bij verschillende studies zouden onregelmatigheden zijn gevonden of zouden gegevens niet meer te achterhalen zijn.
November 2011: Het Universitair Medisch Centrum St Radboud in Nijmegen maakt bekend dat een senior onderzoeker zijn ontslag heeft ingediend, nadat is gebleken dat hij oncontroleerbaar en mogelijk onjuist heeft gehandeld bij het verzamelen van onderzoeksgegevens. De onderzoeker was betrokken bij een onderzoek naar pijnbeleving bij patiënten.
September 2010: De Tilburgse hoogleraar sociale psychologie Diederik Stapel blijkt op grote schaal te hebben gefraudeerd met onderzoeksgegevens. Drie commissies bestuderen zijn publicaties en komen tot de conclusie dat hij met zeker 55 artikelen en 10 boekhoofdstukken heeft gefraudeerd. Bij 10 artikelen, waarvan er twee ook als hoofdstuk in een boek zijn gepubliceerd, bestaat een sterk vermoeden van fraude. In juni 2013 schikt Stapel met justitie: hij accepteert een werkstraf van 120 uur en verliest het recht op een aantal uitkeringen, ter waarde van circa 1,5 jaarsalaris.