Met alle stemmen voor de Noord-Ierse assemblee geteld leek alles er vrijdagavond laat op dat de DUP de Ulster Unionist Party (UUP) van oud-premier David Trimble zou voorbijstreven. De DUP stond op 30 zetels (eerder 20) tegenover 27 voor de UUP (eerder 26). De winst van de DUP komt voornamelijk doordat de partij kiezers van kleine protestantse partijen heeft weten te lokken. Hoewel de UUP dus zetels heeft gewonnen, moet ze haar eerste plaats opgeven.

Aan de katholieke kant is Sinn Fein met 24 zetels (eerder 18) de grootste geworden. De Social Democratic and Labour Party (SDLP) haalde slechts 18 zetels.

Door het ingewikkelde kiessysteem in Noord-Ierland is het mogelijk dat de UUP er zetels bij krijgt. In principe kan een kiezer zijn stem geven aan alle kandidaten in een district, als hij ze maar in een volgorde van voorkeur plaatst. Vooral de UUP zou daarbij kunnen profiteren van lagere voorkeursstemmen van kiezers van de twee katholieke partijen die ook het Goede-Vrijdagakkoord ondersteunen. Het tellen van de slechts ruim 600.000 uitgebrachte stemmen is door dit systeem echter zeer tijdrovend.

DUP-leider ds. Paisley noemde het „een grote dag voor Ulster (andere naam voor Noord-Ierland, red.).” De 77-jarige predikant weersprak geruchten dat hij vanwege gezondheidsproblemen pensionering zou overwegen. Ook benadrukte hij dat de partij met alle partijen wil onderhandelen, maar niet met „terroristen.” „Wij zullen daarom niet spreken met Sinn Fein”, aldus Paisley.

De DUP wil het Goede-Vrijdagakkoord van tafel vegen en onderhandelingen openen over een nieuw „eerlijk” akkoord dat de „steun heeft van zowel de de Ierse nationalisten als de protestantse unionisten”, aldus de tweede man in de DUP, Peter Robinson.

De leider van Sinn Fein, Gerry Adams, benadrukte vrijdag dat hij de „dialoog met de unionisten” wil voortzetten. „We hebben al met de DUP samengewerkt en zullen proberen dat te blijven doen. Ian Paisley was voorzitter van de parlementaire agrarische commissie en heeft het daar niet slecht gedaan. En er komen daarom zeker geen onderhandelingen over een nieuw akkoord.”

De leider van gematigde protestantse Ulster Unionisten (UUP), voormalig premier David Trimble, vond dat de DUP was gekozen op valse beloftes. „Ze heeft beloofd een nieuw akkoord te kunnen leveren zonder pijnpunten. Dat is niet mogelijk. Bovendien zeggen ze nu zelfs al niet eens te gaan onderhandelen”, aldus de Noord-Ierse oud-premier.

Ook de Britse premier Tony Blair heeft volgens Adams verzekerd dat hij verder wil op de weg van het Goede-Vrijdagakkoord. „Ik zal Blair houden aan zijn belofte”, aldus Adams.

De Ierse premier, Bertie Ahern, zei vrijdag niet te willen onderhandelen over een nieuw akkoord. „Het Goede-Vrijdagakkoord was een internationale overeenkomst”, aldus Ahern, die benadrukte dat dit niet eenzijdig door enkele partijen in Noord-Ierland kan worden opgezegd.

De komende dagen zal de regering-Blair verkennende gesprekken voeren over een coalitie. In de afgelopen jaren was er een regering bestaande uit de vier grootste partijen, inclusief de DUP. Maar nu de DUP de grootste partij is geworden, is het de vraag of deze partij in zo’n samenwerking de leiding wil nemen. Anderzijds eist ook de UUP van Sinn Fein dat ze zich veel duidelijker tegen geweld uitspreekt dan tot nu toe gebeurde.

De Amerikaanse regering toonde zich vrijdag bezorgd over de verkiezingsuitslag in Noord-Ierland. De nationale veiligheidsadviseur Condoleezza Rice zei te hopen dat alle leiders het Goede-Vrijdagakkoord zouden erkennen als een „kans voor verdere ontwikkeling.” „Ik geloof vast dat de mensen in Noord-Ierland wanhopig verlangen naar vrede nu ze er iets van hebben geproefd.” Het vredesakkoord kwam tot stand met steun van de toenmalige president Clinton en zijn regering.

Ook als door het tellen van de lager geplaatste voorkeurstemmen de UUP nog de grootste protestantse partij zal worden, is duidelijk dat in de eigen UUP-gelederen de weerstand tegen het vredesakkoord groot is. De dissidente kandidaat Jeffrey Donaldson haalde met tweeënhalf keer de kiesdeler het grootste aantal stemmen op één persoon in deze verkiezingen. Donaldson publiceerde vorige week met enkele anderen een alternatief pamflet waaruit hun weerstand tegen de de officiële partijlijn duidelijk blijkt. Vanaf het sluiten van de vrede in 1998 is de UUP steeds verdeeld geweest. Uit de stemming van woensdag blijkt dat de protestanten in meerderheid tegen het vredesakkoord hebben gestemd.

Donaldson eiste daarom donderdagavond al dat partijleider Trimble zijn positie zou opgeven. „Het akkoord heeft immers niet gewerkt en we moeten weer terug naar de tekentafel. De leider moet daaruit de consequenties nemen.” Trimble wil echter eerst de laatste uitslagen afwachten. „Ik ben vastbesloten de taak van de afgelopen jaren voort te zetten”, aldus Trimble.