De volksvertegenwoordiging in Taipei stemde na uren van verhitte debatten in derde en definitieve lezing in met een principevoorstel om referenda te kunnen houden over gevoelige thema’s zoals aanpassingen van de grondwet.

De communistische machthebbers in Peking vrezen dat deze toestemming de weg effent naar een volksraadpleging over onafhankelijkheid van Taiwan. Dat thema zal overigens alleen onderwerp van een referendum kunnen zijn als China besluit tot militair ingrijpen, aldus een speciale clausule bij de wetsteksten.

China beschouwt Taiwan sinds 1949 als een opstandige provincie. In dat jaar vluchtten de door de communisten verslagen nationalisten naar Taiwan. Peking heeft in de afgelopen jaren al vele malen gedreigd met militair ingrijpen als het eiland zich wil losweken. In de aanloop naar de stemming van donderdag in Taiwan zei Peking eerder deze week „een krachtig antwoord” paraat te hebben als de wet zou worden aangenomen.

President Chen Shui-ban, die volgend jaar maart herkozen hoopt te worden, heeft eerder aangekondigd een nieuwe grondwet te willen opstellen waarover de bevolking zich in 2006 zou kunnen uitspreken. Volgens het staatshoofd is een nieuwe grondwet noodzakelijk omdat de huidige de „werkelijkheid” niet meer weerspiegelt.

Peking vindt nagenoeg elke mogelijke constitutionele wijziging in Taiwan onaanvaardbaar. Veranderingen van bijvoorbeeld de huidige officiële naam (Chinese Republiek) of van de vlag zijn voor China een soort oorlogsverklaring. Peking wil dat het praktisch autonome Taiwan, desnoods onder dreiging van geweld, terugkeert in de Chinese moederschoot. Voor de meeste Taiwanezen is dat geen optie, maar het onverkort uitroepen van de onafhankelijkheid van het machtige China gaat voor velen weer net iets te ver.