Hij is blij, maar niet tevreden. Edwin de Roy van Zuydewijn vecht al jaren voor zijn gelijk. Dinsdag haalde hij een succesje toen premier Rutte meldde dat prins Bernhard in november 2000 onderzoek liet doen naar De Roy, destijds de partner van kleindochter prinses Margarita. De prins vroeg de Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) om informatie en kreeg die ook.

De prins mocht dat verzoek doen, volgens Rutte. „Prins Bernhard werd beveiligd en verkeerde als te beveiligen persoon in de positie de DKDB informatie te vragen en van deze dienst informatie te ontvangen met betrekking tot veiligheidsrisico’s. De DKDB was bevoegd onderzoek te verrichten op basis van de Politiewet en prins Bernhard daarover te informeren.” De dienst heeft de prins mondeling geïnformeerd dat „er geen veiligheidsrisico’s waren.” Daarmee was het klaar.

De Roy wil echter meer weten en sommige Kamerleden met hem. De ex-man van prinses Margarita wil bijvoorbeeld horen of zijn moeder en zussen ook zijn gevolgd en gescreend, zoals tijdschrift De Groene Amsterdammer vorige week meldde. „Rutte omzeilt dat in zijn antwoord”, zegt De Roy van Zuydewijn. Op dat punt geeft premier Rutte geen helderheid. Daarbij speelt mee dat de premier geen informatie kan en wil vrijgeven als betrokkenen nog in leven zijn, zo schrijft hij.

Niet nieuw

Rutte wijst er ook op dat veel informatie niet nieuw is, omdat premier Balkenende in 2003 op verschillende punten al duidelijkheid verschafte en dat ook door het actualiteitenprogramma NOVA al eerder stukken over de kwestie naar buiten zijn gebracht.

De Roy wil op nog een punt meer duidelijkheid: Wat was de rol van koningin Beatrix destijds? Dat de premier nu Bernhards rol erkent is voor De Roy „meer een bevestiging van iets wat in familie- en advocatenkringen allang bekend was. Het gaat erom dat alle regeringen daar de deksel op wilden houden. Dan moet u zich afvragen in opdracht van wie dat gebeurt. Ik denk toch dat u bij Beatrix en toenmalig minister Donner uit moet komen”, zo zei hij woensdagmorgen tegenover de NOS. Zijn advocaat, Gabriël Meijers, valt De Roy daarin bij.

De Roy is daarom nog niet klaar met de kwestie. Dinsdagavond en woensdagmorgen zei hij met belangstelling uit te zien naar de behandeling van de brief van Rutte in de Tweede Kamer. Hij hoopte dat Rutte door de Kamerleden tot meer helderheid zou worden gedwongen. De brief vertelt volgens hem naar de helft van de waarheid. „Zowel Kok als Balkenende heeft er zwaar over gelogen. Rutte doet dat nog eens dunnetjes over.”

De Roy bestrijdt dat het logisch is dat mensen die toetreden tot de koninklijke familie gescreend worden. Bij andere partners van prinsen en prinsessen is het niet gebeurd zoals bij hem. „Dit gaat niet om mijn naw-gegevens en ook niet om het tappen van mijn telefoon, maar letterlijk over het schaduwen en over het mengen in mijn leven via agenten.”

Zakelijk werd hij ook benadeeld, herhaalde De Roy woensdagmorgen 
opnieuw tegenover de NOS. 
„Als je een goedlopend zakelijk bedrijf hebt en merkt dat je klanten, die allemaal een lijn hebben met het Koninklijk Huis of de regering, ineens allemaal het hazenpad kiezen, dan ga je je afvragen hoe het zit.” Of het bedrijf van De Roy werkelijk zo goed liep, is omstreden.

De Roy overweegt een schadevergoeding te gaan eisen. „Dat lijkt mij ook niet meer dan rechtvaardig. Maar daarmee wordt niet alles goedgemaakt”, aldus De Roy van Zuydewijn tegenover de NOS. Hij wilde niets zeggen over de hoogte van het bedrag. „Dat is koffiedik kijken.”

Liefde

Zijn leven is verwoest, stelt hij. „Ik krijg mijn sociale en zakelijke leven nooit meer terug. Het allerergste is dat ik de liefde van mijn leven niet meer bij me heb.”

Verschillende Kamerleden reageerden dinsdagavond en woensdagmorgen kritisch op de antwoorden van Rutte. De SP maakte zich zorgen over onderzoek van de DKDB en de Binnenlandse Veiligheidsdienst (voorloper van de AIVD) zonder dat de minister daar direct van wist.

D66 wil duidelijk hebben of iedereen die beveiligd wordt, zoals prins Bernhard, ook zelf opdracht kan geven tot het zoeken van informatie over anderen. GroenLinks vindt dat prins Bernhard misbruik heeft gemaakt van zijn positie.

In de reacties van De Roy dinsdagavond en woensdagmorgen klonk veel wrok door. Zo herhaalde hij dinsdag opnieuw de beschuldigingen over de niet koosjere rol van prins Bernhard in de Tweede Wereldoorlog. De Roys vader en ooms werkten toen voor de prins. Prins Bernhard zou zich zijn gaan realiseren „dat wat in het verleden is gebeurd hem kon gaan achtervolgen.” Meer helderheid wil De Roy op dit punt niet geven.

De Roy van Zuydewijn (1966) huwde in 2001 met prinses Margarita de Bourbon de Parme, dochter van prinses Irene. Het paar maakte koningin Beatrix en haar familie flink zwart. In 2004 gingen de twee uit elkaar.

Jaren vol onrust

1966 – Geboorte van Edwin Karel Willem de Roy van Zuydewijn als zoon van een advocaat uit een niet-adellijk patriciërsgeslacht. Ouders scheiden twee jaar na geboorte.

1997 – Promoveert op proefschrift over relatie Duitsland-Midden-Oosten na studie aan universiteiten in Leiden en Verenigde Staten.

1998 – Kennismaking met prinses Margarita, dochter van prinses Irene.

2000 – Prins Bernhard hoort van relatie en vraagt Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) onderzoek te doen naar De Roy.

2001 – Huwelijk met Margarita. Groot deel van de koninklijke familie afwezig. De Roy start bedrijf voor financiële software.

2003 – De Roy verwijt koningin Beatrix en haar familie hem zakelijk en privé te dwarsbomen. Margarita steunt hem daarin. Reeks interviewartikelen vol beschuldigingen in HP/De Tijd. Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD, voorloper van BVD) krijgt van directeur van Kabinet der Koningin opdracht de gangen van De Roy na te gaan. Na politiek debat valt kabinet voortaan onder de premier.

2004 – Margarita maak echtscheiding bekend en wordt daarna weer opgenomen in de koninklijke familie.

2006 – Scheiding afgewikkeld na aantal zittingen over voorwaarden. De Roy wijst prins Bernhard als hoofdschuldige van alles aan.

2008 – Margarita trouwt met Tjalling ten Cate en krijgt twee kinderen.

2009 – Nationale ombudsman onderzoekt of er sprake is van machtsmisbruik van overheid tegenover De Roy, maar concludeert in 2010 dat daar geen sprake van is.

2013 – Kamervragen over rol prins Bernhard. Premier Rutte antwoordt. Debat over kwestie in Tweede Kamer.