Twintig uur werken, en naast hem lag zijn dode kind
DEN HAAG. Op het kantoor van International Justice Mission (IJM) in Den Haag blijft in de nacht van vrijdag op zaterdag het licht aan. Twaalf schrijvers werken er aan een boek over het werk van deze organisatie: slaven bevrijden, nazorg bieden, slavenhandelaren vervolgen.
Het idee komt van schrijver Henk-Jan Kamsteeg: „Ik wilde graag iets voor IJM doen. Dan kun je een sponsorloop op touw zetten of iets dergelijks, maar daarvoor heb ik de conditie niet. Ik dacht: Wat kan ik wel? Volgens anderen kan ik schrijven. ’k Was van plan zelf een boekje te maken. Maar dat gaan we nu met z’n twaalven doen. Degenen die we vroegen, waren direct enthousiast.” Tot de medewerkers behoren Reinier Sonneveld, Henk Medema en psychologe Carianne Ros.
IJM zet zich in voor vijf groepen: seksslaven, dwangarbeiders in steengroeven en rijstfabrieken, en slachtoffers van illegale landonteigening, illegale detentie en seksueel misbruik. Voor elk onderwerp zijn twee schrijvers aangezocht. De een produceert een opiniestuk, de ander een verhaal of reisverslag. Kamsteeg schrijft een inleiding, CU-Kamerlid Segers een politiek hoofdstuk.
Morgen rond het middaguur trekt het twaalftal zich terug in het IJM-kantoor in Den Haag. Het eerste uur presenteert Kamsteeg het werk van de organisatie. Het tweede uur is gereserveerd voor een redactievergadering. Daarna kruipen de twaalf achter hun laptop. Zaterdagmiddag om 12.00 uur moet de tekst klaar zijn en gaat het boek naar de vormgever.
Tweeëntwintig uur schrijven. ’s Middags, ’s avonds, ’s nachts en de volgende ochtend. Hoe helder is het schrijversvolk tegen die tijd nog? „Ze mogen op meegebrachte matrasjes gaan liggen. Als de tekst maar op tijd klaar is.”
De schrijfmarathon heeft niet in eenzame afzondering plaats. „Op sociale media gaan we helemaal los. Sommigen twitteren, en zaterdag komt er iemand bloggen.”
De verkoop van het boek is via de website van de organisatie al in volle gang. De opbrengst is voor IJM, die armen wil beschermen tegen gewelddadig onrecht, slachtoffers wil bevrijden en daders voor de rechter brengt.
Op dit moment leven 30 miljoen mensen in slavernij, meer dan er in vier eeuwen van Afrika naar Amerika zijn overgebracht. Ongeveer 2 miljoen kinderen worden tot prostitutie gedwongen. „Jaarlijks worden er 900.000 mensen verhandeld”, zegt Kamsteeg. „Het grootste deel van die groep is vrouw, de helft nog kind. We kunnen ons niet langer onttrekken aan deze gruwelijke statistieken. Er zitten hartverscheurende verhalen achter.”
Zoals dat van Sanji. Twintig uur per dag moest hij werken in een rijstfabriek. Misschien kreeg hij slaag genoeg; slaap in elk geval te weinig. Zijn kind, nog maar 1 jaar oud, stierf. Maar Sanji moest verder. Hij werkte, terwijl het dode lichaampje naast hem lag.
IJM werkt in elf landen en heeft in Zuid-Amerika, Afrika en Azië in totaal zestien veldkantoren ingericht. „Er gebeurt veel goeds”, zegt Kamsteeg. Zo werden op 8 november met medewerking van IJM dertig mensen bevrijd uit een houtverwerkingsbedrijf in de buurt van Chennai, India. Ze moesten elke dag meer dan achttien uur werken onder erbarmelijke omstandigheden. Sommigen waren al bijna twintig jaar opgesloten.
Maandag kwam IJM opnieuw in actie. Medewerkers van de organisatie hielpen bij het bevrijden van meisjes uit een bordeel in het Indiase Bombay. Daarbij werden enkele verdachten gearresteerd.