Eerste bewegende beelden van Aletta Jacobs
GRONINGEN (ANP). Historicus Marten van Harten is tijdens een onderzoek toevallig gestuit op de eerste bewegende beelden van de feministe Aletta Jacobs. De opname van ongeveer 20 seconden is gemaakt in 1915. Kennisinstituut Atria, dat onderzoek doet naar vrouwenemancipatie, maakte de vondst van de beelden bekend.
Van Harten ontdekte de beelden van Jacobs op de archiefbeeldensite Critical Past. Mineke Bosch, hoogleraar geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen en de schrijfster van een biografie over Aletta Jacobs, bevestigde maandagmiddag dat ze op de beelden te zien is. „Onmiskenbaar”, zegt Bosch. „Het zijn unieke beelden van haar uit 1915.”
Aletta Jacobs loopt in het filmpje voor de Brandenburger Tor in Berlijn. Jacobs organiseerde tijdens de Eerste Wereldoorlog het Haagse Vrouwencongres. De beelden zijn volgens Bosch gemaakt toen de feministe op rondreis was langs alle premiers en ministers van Buitenlandse Zaken van de oorlogvoerende landen. Ze wilde hun de resolutie van het congres aanbieden. Jacobs is in het gezelschap van de Amerikaanse Jane Addams, die in 1931 de Nobelprijs voor de Vrede zou krijgen.
Bosch heeft jarenlang gezocht naar bewegende beelden van Aletta Jacobs, maar kon nooit iets vinden. Wel waren er volgens de deskundige regelmatig camera’s op de plekken waar Jacobs verscheen. Bosch denkt dan ook dat er meer bewegende beelden van de feministe moeten zijn. „Die liggen vast nog ergens bij iemand op een zolderkamer in een oude doos”, zegt ze.
Aletta Jacobs was de beroemdste Nederlandse vertegenwoordigster van de eerste feministische golf. Ze streed onder meer voor het vrouwenkiesrecht. Jacobs was ook de eerste vrouw in Nederland die een universitaire studie afrondde (medicijnen in 1877 en 1878). Ze mocht pas examen doen nadat minister Thorbecke daar persoonlijk toestemming voor gaf.