Intussen zitten niet alle kerken te springen om de assemblee: individuele christenen protesteren 
–soms heftig– tegen de vermeende vermenging van religies bij de Wereldraad.

In Busan zijn de komende tien dagen 4000 christenen uit de gehele wereld bijeen tijdens de hoogste vergadering van de Wereldraad, die eens in de zeven jaar wordt gehouden. Busan, met 4 miljoen inwoners de tweede grote stad na Seoul, is historisch een belangrijke locatie voor de kerk in Korea. Het was via deze havenstad dat in de negentiende eeuw de eerste zendelingen binnenkwamen.

Aan het begin van de twintigste eeuw kende Korea een historische opwekking onder de kerken, waarvan vooral die in Pyongyang in 1907 opmerkelijk was. De opwekking bracht het licht van het Evangelie op het schiereiland, zo liet de presentatie vanmiddag zien – maar de Japanse bezetting in 1910 werd al snel het begin van een langdurige lijdensgeschiedenis. Na de Koreaanse burgeroorlog, van 1950 tot 1953, bleef Korea verdeeld. De presentatie werd afgesloten door een groot zangkoor dat zong: „Domine! Nobiscum!”, „O God, wees met ons!”

Welvaart

Lange tijd stonden de Koreaanse kerken wereldwijd bekend om hun explosieve groei, vooral na de jaren zestig. Het hoogtepunt werd in 1995 bereikt. Sindsdien neemt het protestantisme echter jaarlijks met ongeveer 150.000 leden af. Het is nu de welvaart die een bedreiging vormt voor de christenheid. Maar nog altijd is 35 procent van de Koreaanse bevolking protestants, gevolgd door 20 procent rooms-katholieken. De meeste andere Koreanen hangen het boeddhisme aan. Onder protestants vallen vooral de presbyteriaanse (reformatorische) kerken, overigens sterk verdeeld, met een nog steeds groeiende groep van evangelischen en pentecostalen.

De Koreaanse kerken kennen nog steeds een sterk missionair bewustzijn. Daarvan getuigde ook de presentatie. Korea ontving het licht van het Evangelie van de zendelingen en voelt zich geroepen om dat Evangelie tot aan de einden der wereld te brengen, „totdat het Koninkrijk komt.” In een speciale editie van de Engelstalige krant The Kukmin Daily, woensdag op de assemblee verspreid, wordt erop gewezen dat Korea naast de Verenigde Staten de meeste zendelingen uitzendt. Vorig jaar vertrokken er 24.000 zendelingen naar 169 landen.

De Koreaanse kerken zijn nu ook flink vertegenwoordigd in de assemblee. Behalve 150 journalisten uit de hele wereld zijn er nog eens 200 Koreaanse verslaggevers die de zittingen volgen.

Demonstraties

Zo’n 500 demonstranten, afkomstig van de conservatieve Christian Council of Korea (die 12 miljoen christenen vertegenwoordigt), hekelden dinsdag de positie van de Wereldraad op het punt van de rechten van seksuele minderheden, zoals homoseksuelen. Overigens niet helemaal terecht, want de Wereldraad is juist terughoudend op dit punt, vanwege de behoudende opvattingen van de Orthodoxe Kerken en denominaties uit de derde wereld.

Een ander verwijt richting de Wereldraad betreft de ruime visie op de verzoening. Enkele christenen uit Busan protesteerden woensdag met spandoeken als: ”Religieus pluralisme is afval” en ”Alleen Jezus Christus is de waarheid”. Mogelijke verwijzingen naar de toespraak die de Koreaanse theologe Chung hield tijdens de assemblee in Canberra in 1992, waar zij de Heilige Geest in één adem noemde met de geesten van de aarde. Haar toespraak viel toen bij Koreaanse kerken en andere vertegenwoordigers van de Wereldraad niet in goede aarde. De politie is bij de protesten behoorlijk prominent aanwezig.

De voorzitter van de Wereldraad, de Braziliaanse lutheraan dr. Walter Altmann, zei vanmiddag in zijn afscheidsspeech (er wordt een opvolger voor hem gekozen) dat de financiële crisis gevolgen heeft gehad voor de raad. Lidkerken konden minder afdragen aan de Wereldraad en besloten in sommige gevallen zelfs niet naar Busan te komen. Desalniettemin is er sprake van „een stabiele financiële situatie.”

Altmann wees op de grote 
veranderingen in het wereldwijde christendom. De kerken in het Zuiden groeien sterk; die van het Noorden, met name het Westen, lijden aan teruggang. 
Het pinksterchristendom neemt aanzienlijk toe en behoort nu tot de hoofdstromen van het christendom. Hoewel een groeiend aantal van deze kerken interesse toont in de Wereldraad, zijn ze in dit orgaan nog ondervertegenwoordigd, aldus de voorzitter. „Het is duidelijk dat de Wereldraad tegenwoordig minder representatief is voor het wereldchristendom dan toen hij werd gesticht, of in ieder geval in 
1961, toen de Wereldraad vele Orthodoxe Kerken kon verwelkomen.”

Algemeen secretaris dr. Olav Fykse Tveit merkte op het oecumenische streven naar eenheid en verzoening te zien als een hoopvol teken van een „nieuw ochtendgloren.”