De wereldgezondheidsorganisatie WHO maakte eind vorige week bekend dat er zeker 22 kinderen met verlammingsverschijnselen zijn gezien. De meeste gevallen komen voor in provincie Deir Ezzor, in het oosten van Syrië, en betreffen baby’s en peuters jonger dan twee jaar. De kinderen zijn waarschijnlijk niet gevaccineerd of hebben slechts één dosis gekregen. Om volledige bescherming tegen polio te krijgen, zijn drie doses nodig in de loop van een aantal jaren.

De meldingen van polio zijn de eerste in veertien jaar tijd in Syrië. In 2001 was nog 95 procent van de kinderen ingeënt tegen kinderverlamming. Sinds het begin van de burgeroorlog is daar echter de klad in gekomen. Unicef schat dat er nu zo’n 500.000 niet zijn gevaccineerd. Alleen al in de provincie Deir Ezzor –waar felle gevechten woeden tussen rebellen en het regeringsleger– zouden 100.000 kinderen onder de vijf jaar gevaar lopen om polio te krijgen. De uiterst besmettelijke ziekte wordt via de ontlasting verspreid en grijpt gemakkelijk om zich heen in de onhygiënische omstandigheden waarin veel vluchtelingen verkeren. Omdat velen de grens over trekken, bestaat het risico dat de ziekte zich snel uitbreidt naar de omliggende landen. Er zijn geen medicijnen die de verschijnselen van kinderverlamming kunnen verminderen of ongedaan kunnen maken. Inenting kan wel voorkomen dat kinderen ziek worden.

Laboratoriumtesten hebben bevestigd dat tien van de 22 kinderen met verlammingsverschijnselen het poliovirus onder de leden hadden. In de loop van deze week worden de uitslagen van de overige twaalf bekend, maar gezondheidsmedewerkers gaan er nu al van uit dat ook zij polio hebben. WHO-woordvoerder Oliver Rosenbauer noemde het „zeer, zeer waarschijnlijk” dat de testen positief zullen zijn voor het virus.

Waar het poliovirus vandaan komt, is nog niet helemaal duidelijk. Het vermoeden bestaat dat jihadisten die zich bij de Syrische rebellen hebben aangesloten de ziekte hebben meegebracht. In veel landen is polio in de afgelopen decennia uitgeroeid dankzij inspanningen van de WHO. In drie landen is de ziekte echter nog permanent aanwezig, in Nigeria, Pakistan en Afghanistan. Dr. Bruce Aylward, die voor de WHO betrokken is bij het poliobestrijdingsprogramma, liet weten dat er aanwijzingen zijn dat dit virus afkomstig is uit Pakistan. In de afgelopen maanden werd deze variant aangetroffen in rioolwater in Egypte, Israël, de Westelijke Jordaanoever en Gaza.

De situatie van de Syrische vluchtelingen baart hulporganisaties zorgen. Velen verblijven in overbevolkte kampen waar de omstandigheden uiterst onhygiënische zijn. De WHO meldde eerder een toename in het aantal gevallen van mazelen, tyfus en hepatitis A.

Doordat zowel de rebellen als de regeringstroepen hulporganisaties niet ontzien, is het steeds moeilijker om de bevolking in de onrustige gebieden te voorzien van voedsel en medicijnen.