Er zijn dan oook veel inhoudelijke verschillen te overbruggen tussen christendemocraten en sociaaldemocraten, maar de grootste fracties zijn als het ware tot elkaar veroordeeld: de CDU/CSU van bondskanselier Angela Merkel raakte bij de Bondsdagverkiezingen op 22 september haar coalitiepartner FDP kwijt, doordat de liberalen de kiesdrempel niet haalden. Sindsdien is er een linkse meerderheid in het parlement, maar de SPD wil niet samen regeren met de ex-communisten in de partij Die Linke.

Er zijn tal van werkgroepen en commissies gevormd met het doel op 17 december de herverkiezing van Merkel als regeringsleider te laten plaatsvinden. Voor Duitse begrippen is dat een uitzonderlijk lange kabinetsformatie. De SPD heeft dan ook bedongen dat de zittende regering in de tussentijd haar beleid afstemt met de SPD, met name wat betreft EU-zaken. In tegenstelling tot demissionaire kabinetten in Nederland hebben regeringen in Duitsland anders ook na verkiezingen het recht nieuw beleid te ontwikkelen.

Een van de hete hangijzers in de formatie wordt de eis van de SPD om een wettelijk minimumloon van 8,50 euro per uur in te voeren. De sociaaldemocraten zijn er verbolgen over dat veel werkende mensen in Duitsland bij de sociale dienst moeten aankloppen voor aanvullende bijstand, ondanks het feit dat zij een fulltimebaan hebben. CDU/CSU en werkgeversorganisaties willen de kwestie echter liever overlaten aan de sociale partners.

De CSU gaat de onderhandelingen in met de eis van tolheffing voor buitenlanders op Duitse snelwegen. Veel Duitsers zijn „die blöden Holländer mit ihren Wohnwagen” (die stomme Nederlanders met hun caravans) een doorn in het oog omdat ze in de weg zouden rijden op de Autobahn. En buitenlanders mogen dat in Duitsland nu nog gratis doen, terwijl Duitsers in veel buitenlanden tol moeten betalen. De SPD is tegen tolheffing.

De SPD wil wel op andere terreinen belastingen verhogen om investeringen mogelijk te maken en de situatie op de arbeidsmarkt te verbeteren. De CDU/CSU daarentegen heeft zich herhaaldelijk uitgesproken tegen lastenverzwaring.